عراقچی مقابل اروپا؛ گفتوگویی سرنوشتساز پیش از فشار اسنپبک
رویداد۲۴| عباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان امروز جمعه، ۳۱ مرداد، در تماس تلفنی مشترکی با وزرای خارجه فرانسه، انگلیس و آلمان درباره موضوع هستهای و رفع تحریمها گفتوگو خواهد کرد. این تماس در حالی انجام میشود که اروپا در حال بررسی فعالسازی مکانیسم ماشه است و ایران میداند که تبعات آن بسیار سنگین خواهد بود.
تماس امروز؛ یک فرصت حساس
تماس عراقچی با سه کشور اروپایی، علاوه بر اهمیت دیپلماتیک، از نظر اقتصادی و امنیتی نیز بسیار حساس است. تماس امروز میتواند آخرین فرصت برای کاهش فشارهای بینالمللی و جلوگیری از فعال شدن اسنپبک باشد. فعال شدن این مکانیسم نهتنها بازگشت فوری تحریمهای سازمان ملل را به دنبال دارد، بلکه به بازارهای داخلی از جمله ارز، طلا و سرمایه نیز فشار مستقیم وارد میکند.
تحلیلگران بازار داخلی معتقدند که حتی شایعه احتمال فعالسازی اسنپبک میتواند باعث نوسانات کوتاهمدت در نرخ دلار و طلا شود. از این رو، گفتوگوی امروز میتواند به کاهش فضای پرابهام و تثبیت انتظارات معاملهگران کمک کند.
فشار فعالسازی مکانیسم ماشه
سه کشور اروپایی پیشتر اعلام کردهاند در صورت عدم حصول توافق با ایران، مکانیسم ماشه را فعال خواهند کرد. این اقدام به معنای بازگشت کامل تحریمهای سازمان ملل و تشدید محدودیتها علیه ایران است. کارشناسان هشدار میدهند که پیامدهای فعالسازی اسنپبک، هم در سطح سیاسی و هم اقتصادی بسیار جدی خواهد بود و میتواند به کاهش صادرات نفت، محدودیت تجارت خارجی و فشار بر بانکها و مؤسسات مالی بینجامد.
تبعات سنگین اسنپبک و هشدار عراقچی
عراقچی پیشتر درباره تبعات احتمالی فعال شدن اسنپبک گفته است: «پیامدهای آن بسیار سنگین خواهد بود و میتواند تعادل بازار داخلی و اقتصاد کشور را به هم بریزد.» او تأکید کرده که ایران آمادگی مقابله دارد، اما تلاش اصلی دیپلماسی بر جلوگیری از وقوع این بحران متمرکز است.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که موفقیت دیپلماسی ایران در این مرحله، نهتنها مانع فشارهای شدید اقتصادی خواهد شد، بلکه میتواند فضایی آرامتر برای بازار ارز و سرمایه داخلی ایجاد کند و از رفتارهای هیجانی معاملهگران جلوگیری کند.
مواضع طرفین؛ چالشها و فرصتها
تهران بر حفظ منافع ملی، رفع تحریمهای ظالمانه و پاسخگویی طرفهای مقابل درباره حملات اخیر به تأسیسات هستهای تأکید دارد. ایران همچنین خواهان تعامل مبتنی بر احترام متقابل و تضمین عدم اعمال فشار بیشتر در شرایط فعلی است.
در مقابل، فرانسه، انگلیس و آلمان از ایران انتظار دارند تا همکاری بیشتری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته باشد و برنامه هستهای خود را محدود کند. اروپا تأکید میکند که در صورت عدم توافق، فعالسازی مکانیسم ماشه تنها گزینه موجود است و به زودی تصمیمگیری خواهد شد.
در چنین شرایطی لازم است که امروز عراقچی بتواند بین حفظ مواضع ایران و مدیریت تنش با اروپا تعادلی دقیق ایجاد کند. هرگونه لغزش یا ضعف در این رایزنی میتواند زمینه فعالسازی اسنپبک را فراهم کند و فشار اقتصادی و سیاسی بر ایران را تشدید کند.
فرصت آخر؟
با نزدیک شدن به موعد تصمیمگیری اروپا، احتمال فشار بیشتر و فعالسازی اسنپبک افزایش یافته است. تحلیلگران بر این باورند که نتیجه گفتوگوی امروز میتواند مسیر مذاکرات هستهای و روابط اقتصادی ایران با اروپا را برای ماههای آینده تعیین کند. در صورتی که گفتوگو موفقیتآمیز باشد، بازارهای داخلی از جمله ارز و سرمایه با ثبات نسبی مواجه خواهند شد؛ اما در صورت شکست دیپلماسی، نوسانات شدید و پرابهام در بازارهای داخلی انتظار میرود.
