یک کارشناس سیاسی: گروسی نمیتواند تضمین دهد که حمله نظامی رخ نخواهد داد
رویداد۲۴| روز سه شنبه ۱۸ شهریور، رافائل گروسی و عباس عراقچی با یکدیگر دیدار کردند. این دیدار در شرایطی انجام شده که اروپا خواستار شفافسازی ایران در خصوص اورانیوم غنی شده و انبار شده ایران و از سرگیری همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و گفتوگو با آمریکا در ازای تمدید مهلت قطعنامه ۲۲۳۱ و تعویق بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران است.
کمی پیش از این دیدار، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در نشست شورای حکام آژانس هشدار داد وقت زیادی برای همکاری هستهای با تهران باقی نمانده است و در عین حال اظهار امیدواری کرد با از سرگیری بازرسیها از سایتهای اتمی جمهوری اسلامی، امکان حملات نظامی به ایران هم از بین برود. حسن بهشتی پور، کارشناس ارشد سیاست خارجی و تحلیلگر مسائل بین الملل، در گفتوگو با فرارو به تحلیل این وضعیت پرداخته است:
گروسی نمیتواند وعده عدم حمله نظامی بدهد
ایران و مصر یک ایده مشترک مبنی بر «خاورمیانهای عاری از سلاحهای هستهای» دارند. با این که هر دو اختلافاتی در سایر موضوعات داشتهاند، اما درباره این موضوع کاملا اشتراک نظر داشتند یعنی ایران معتقد بود باید همه کشورهای خاورمیانه پیمانی امضا کنند که سلاح هستهای در خاورمیانه وجود نداشته باشد. اکنون شاید میانجیگری مصر، بین ایران و آژانس به این دلیل باشد که مصریها به دنبال کسب اعتبار است. ایران و آژانس در حالت عادی نیاز به عامل میانجیگر ندارند. این که گروسی ابراز امیدواری کرده که با از سرگیری بازرسیها از سایتهای اتمی ایران، امکان حملات نظامی به ایران هم از بین برود، جای سوال دارد. خود آقای گروسی نیز میداند که همین حملات در جنگ ۱۲ روزه در شرایطی رخ داده که ایران تحت نظر آژانس بوده و این حرفهای ایشان منطقی به نظر نمیرسد.»
بیشتر بخوانید: نهاییشدن شیوهنامه تعامل ایران و آژانس
وی افزود: «می توان گفت هیچ تضمینی در این زمینه وجود ندارد چرا که حتی اگر آمریکاییها هم چنین وعدهای بدهند، باز هم ممکن است اسرائیلی ها، در عمل، رفتار دیگری نشان دهند. آقای گروسی در جایگاهی نیست که چنین تضمینی دهد. اگر در تاریخ دوم تیرماه، حملاتی به سایتهای هستهای ایران انجام نشده بود، شاید میشد چنین وعدههایی داد، اما با توجه به این که ایشان چنین تجربهای را از سر گذرانده، چگونه میتوان چنین وعدهای داد؟»
تخلفات بازرسان را نمیتوان به کل آژانس تعمیم داد
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی در خصوص صحبتهای سخنگوی وزارت خارجه درمورد جاسوسی بازرسان آژانس گفت: «در این که سخنان آقای بقایی دقیق و درست است، شکی وجود ندارد. اما باید تاکید کنم که تخلفاتی که بازرسان آژانس انجام میدهند نباید به حساب کل آژانس گذاشته شود. ما نمیتوانیم به حساب تعداد معدودی از بازرسان آژانس که تخلفی انجام دادهاند، کل آژانس را متهم کنیم و با آژانس همکاری نکنیم. معتقدم ایران باید همچنان به همکاری خود با آژانس ادامه دهد چرا که با این روش میتواند بهانه را از دشمنان ایران بگیرد. همکاری نکردن ایران و آژانس، عملا سوژههای جدیدی را برای اعمال فشار بیشتر بر ایران در اختیار کشورهای غربی قرار میدهد. میتوانیم با آژانس همکاری کنیم و اجازه ندهیم از این به بعد این سوء استفادهها تکرار شود.»
وی افزود: «ابتکار عملی که ما میتوانیم اتخاذ کنیم، میتواند این باشد که اجازه ندهیم این سوء استفادهها تکرار شود. بالاخره میتوان با آژانس توافقی را امضا کرد و تمهیدات اجرایی جدیدی را اندیشید که مانع از وقوع این نوع خطاهای بزرگ شود. نباید با استناد به این که آقای گروسی، سیاسی کاری میکند و خارج از مواضع حقوقی و فنی اظهارنظر میکند یا برخی ناظران از وظایف تعیین شده تخلف میکنند، کل همکاری با آژانس را زیر سوال ببریم یا آژانس را بی اعتبار کنیم. این که میگوییم انرژی هستهای حق مسلم ما است، دقیق با استناد به NPT است که تحت نظر آژانس است. مگر این که بخواهیم به طور کامل قید انرژی هستهای را بزنیم و بحث به سمت تولید سلاح هستهای برود که اصلا جمهوری اسلامی ایران به دنبال این موارد نیست.»
اسرائیل و آمریکا از تنش ایران و آژانس خوشحال میشوند
بهشتی پور درباره دستاوردهای احتمالی دیدار گروسی و عراقچی گفت: «هیئتی از سمت ایران روز دوشنیه ۱۷ شهریور ماه به وین رفته بود و مذاکراتی انجام شد. در همان روز هم گروسی، صحبت از پیشرفتهایی محسوس کرد. نتیجه میگیریم حضور همزمان گروسی و عراقچی در قاهره، به میزبانی مصری ها، نشانههایی از نوعی پیشرفت دارد. اگر بن بستهای جدی در گفتوگوها و مذاکرات وجود داشت، این دیدار هم رخ نمیداد. قطعا اسرائیل و آمریکا از رسیدن ما به توافق با آژانس ناخشنود خواهند شد. توافق ما با آژانس میتواند راهکارهایی ایجاد کند و بهانه را از دست غربیها میگیرد. همه اینها به معنای انکار نفوذ آمریکا، اسرائیل، انگلستان و فرانسه در آژانس و شورای حکام نیست. اما اینطور هم نیست که هر جور اینها نظر دهند، آژانس هم تصمیم بگیرد. به هر حال باید بپذیریم این تنها نهاد بین المللی جهان است که در حوزه نظارت بر فعالیتهای هستهای کار میکند و باید با این نهاد تعامل خود را ادامه دهیم.»
گرفتن ﺑﻬﺎﻧﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻏﺮﺑﯽﻫﺎ بازدارندگی ایجاد نمیکند. و در روز توافق در مصر هم اسرائیل در منطقه اطراف و نزدیک به ایران در قطر و خاورمیانه عملیات تروریستی انجام داد. 
