هشدار درباره تخریب میراث تهران؛ خانه‌ها و کاروانسرا‌ها در خطر نابودی

رویداد۲۴| ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، در سیصد و پنجاه‌وششمین جلسه علنی شورای شهر با اشاره به محله سنگلج گفت: منطقه ۱۲ شهرداری تهران به‌عنوان یکی از مناطق مرکزی، تاریخی و میراثی پایتخت شناخته می‌شود و می‌توان آن را موزه زنده و پایتخت تاریخی ایران نامید.

عضو شورای شهر تهران گفت: در این منطقه آثار ارزشمندی، چون بازار بزرگ تهران به‌عنوان قلب اقتصاد کشور و کانون تحولات سیاسی، مدرسه دارالفنون به‌عنوان نخستین مرکز آموزش مدرن، مسجد جامع تهران، گذر ادیان به‌عنوان نماد همزیستی ادیان، ارگ گلستان، ماشاخانه سنگلج و مراکز مهمی همچون مدرسه عالی شهید مطهری، شورای شهر و شهرداری تهران قرار دارند.

وی افزود: در کنار ویژگی‌های میراثی، مشکلات اجتماعی فراوانی نیز در این منطقه دیده می‌شود. وجود بازار کار و مسکن ارزان باعث حضور مهاجران داخلی و خارجی شده است. پیش‌تر اقلیت‌های مذهبی، چون یهودیان، زرتشتیان و ارامنه در منطقه حضور داشتند. با این حال، تراکم جمعیت بالا، مهاجرت ساکنان قدیمی، فرسودگی بافت و مشکلات زیست‌محیطی شرایط نامطلوبی ایجاد کرده است.

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بسیاری از مشاغل قدیمی و صنایع دستی مانند مسگری، حلبی‌سازی، فرش‌فروشی، کفاشی و طلاسازی همچنان در این محله فعال هستند و جمعیت زیادی را به این محدوده می‌کشند. همچنین، این منطقه از گذشته تاکنون مرکز حضور وزارتخانه‌ها و نهاد‌های دولتی بوده است.

بیشتر بخوانید: تهران روی لبه زلزله خاموش؛ فرونشست زمین به مرز فاجعه رسید

وی با اشاره به شرایط کالبدی منطقه گفت: بیش از ۸۰ درصد مساحت منطقه را بافت فرسوده و ناپایدار تشکیل می‌دهد. معابر باریک، ساختمان‌های قدیمی و کمبود شدید خدمات شهری، ایمنی در برابر زلزله و آتش‌سوزی را کاهش داده است. خیابان‌های اصلی همچون ۱۵ خرداد و مولوی به‌دلیل انبار‌ها و مغازه‌های متعدد، ترافیک سنگین و آلودگی شدید هوا و صدا را تجربه می‌کنند.

عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: طبق سرشماری سال ۱۳۹۰، جمعیت منطقه حدود ۲۴۰ هزار نفر بوده که به‌دلیل مهاجرت معکوس در حال کاهش است. در ناحیه سه این منطقه، شامل بازار بزرگ، سنگلج و سیروس، بیش از ۸۰ درصد جمعیت یعنی حدود ۲۵ هزار نفر در محله سنگلج سکونت دارند. جمعیت روز این محله به ۸۰۰ هزار نفر و در ایام خاص به ۴ میلیون نفر می‌رسد.

امانی با اشاره به میراث در حال تخریب گفت: خانه‌ها و کاروانسرا‌های قدیمی به انبار و کارگاه تبدیل شده‌اند. تکیه درخونگاه با ۴۰۰ سال قدمت، بازارچه و مسجد قنات‌آباد، مسجد جامع رجبعلی با کاشیکاری‌های ارزشمند، خانه مستوفی‌الممالک با ۲۰۰ سال قدمت و مسجد معیرالممالک با بزرگ‌ترین گنبد آجری بدون ستون ایران، همگی در معرض آسیب یا تعطیلی قرار دارند. همچنین کلیسای گئورک مقدس، منزل دکتر حسابی، گذر‌های تاریخی و ۱۹ سقاخانه قدیمی یا متروک شده یا به روی مردم بسته‌اند.

وی افزود: در کنار ویژگی‌های میراثی، مشکلات اجتماعی فراوانی نیز در این منطقه دیده می‌شود. وجود بازار کار و مسکن ارزان باعث حضور مهاجران داخلی و خارجی شده است. پیش‌تر اقلیت‌های مذهبی، چون یهودیان، زرتشتیان و ارامنه در منطقه حضور داشتند. با این حال، تراکم جمعیت بالا، مهاجرت ساکنان قدیمی، فرسودگی بافت و مشکلات زیست‌محیطی شرایط نامطلوبی ایجاد کرده است.

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بسیاری از مشاغل قدیمی و صنایع دستی مانند مسگری، حلبی‌سازی، فرش‌فروشی، کفاشی و طلاسازی همچنان در این محله فعال هستند و جمعیت زیادی را به این محدوده می‌کشند. همچنین، این منطقه از گذشته تاکنون مرکز حضور وزارتخانه‌ها و نهاد‌های دولتی بوده است.

وی با اشاره به شرایط کالبدی منطقه گفت: بیش از ۸۰ درصد مساحت منطقه را بافت فرسوده و ناپایدار تشکیل می‌دهد. معابر باریک، ساختمان‌های قدیمی و کمبود شدید خدمات شهری، ایمنی در برابر زلزله و آتش‌سوزی را کاهش داده است. خیابان‌های اصلی همچون ۱۵ خرداد و مولوی به‌دلیل انبار‌ها و مغازه‌های متعدد، ترافیک سنگین و آلودگی شدید هوا و صدا را تجربه می‌کنند.

عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: طبق سرشماری سال ۱۳۹۰، جمعیت منطقه حدود ۲۴۰ هزار نفر بوده که به‌دلیل مهاجرت معکوس در حال کاهش است. در ناحیه سه این منطقه، شامل بازار بزرگ، سنگلج و سیروس، بیش از ۸۰ درصد جمعیت یعنی حدود ۲۵ هزار نفر در محله سنگلج سکونت دارند. جمعیت روز این محله به ۸۰۰ هزار نفر و در ایام خاص به ۴ میلیون نفر می‌رسد.

امانی با اشاره به میراث در حال تخریب گفت: خانه‌ها و کاروانسرا‌های قدیمی به انبار و کارگاه تبدیل شده‌اند. تکیه درخونگاه با ۴۰۰ سال قدمت، بازارچه و مسجد قنات‌آباد، مسجد جامع رجبعلی با کاشیکاری‌های ارزشمند، خانه مستوفی‌الممالک با ۲۰۰ سال قدمت و مسجد معیرالممالک با بزرگ‌ترین گنبد آجری بدون ستون ایران، همگی در معرض آسیب یا تعطیلی قرار دارند. همچنین کلیسای گئورک مقدس، منزل دکتر حسابی، گذر‌های تاریخی و ۱۹ سقاخانه قدیمی یا متروک شده یا به روی مردم بسته‌اند.