ویتاک؛ رویدادی برای ارتقای مدیریت داوطلبان و همافزایی خیریهها

رویداد۲۴| رویداد «ویتاک» با حضور جمعی از مدیران و فعالان حوزه نیکوکاری در روز سهشنبه ۲۹ شهریور در تالار فردوسیِ مرکز همایشهای نور برگزار شد. این رویداد با هدف ارتقای مدیریت داوطلبان، تبادل تجربه میان خیریهها و گسترش همکاریهای اجتماعی، میزبان بیش از ۱۰۰ نماینده از سازمانهای مردمنهاد و فعالان اجتماعی بود.
در این نشست، علیرضا اکرامیان (مدیر سامانه داوطلبی خیرایران)، سیدنصیر الدین موسوی مدیرعامل خیریه کودکان فرشتهاند و وحید ایمانی (معاون دانش آموزی سازمان جوانان هلال احمر) سخنرانی کردند. تمرکز اصلی این نشست بر اشتراکگذاری تجارب موفق در حوزه داوطلبی، ترویج الگوهای اثربخش مشارکت و ایجاد بستر همکاری گسترده میان نهادهای فعال بود تا زمینه تشکیل یک شبکه ملی داوطلبی اثرگذار فراهم شود.
در شروع این نشست مجری برنامه ضمن معرفی اهداف رویداد «ویتاک»، سامانه داوطلبی خیر ایران را به عنوان یکی از دستاوردهای مهم حوزه نیکوکاری به شرکتکنندگان معرفی نمود. همچنین در ادامه مراسم از سید نصیرالدین موسوی، مدیرعامل مؤسسه خیریه کودکان فرشتهاند، تقدیر شد. او در سخنرانی خود تجربیات این مؤسسه در حوزه داوطلبی را برای حضار بازگو کرد.
موسوی با مرور خاطرات آغاز فعالیتهای داوطلبانه خود، از شکلگیری یک گروه دوستانه در منطقه خاکسفید تهران سخن گفت که از سال ۱۳۸۸ با هدف شادیبخشی به کودکان بیمار فعالیت خود را آغاز کردند. نخستین جرقه این حرکت، توزیع شربت و شیرینی در بیمارستان علیاصغر بود که با استقبال همراه شد و انگیزهای برای ادامه مسیر فراهم آورد و در ادامه با گسترش فعالیتها، تعداد اعضای خیریه به صدها نفر رسید و در نهایت با دریافت مجوز رسمی، اکنون این مجموعه بیش از ۸ هزار داوطلب در تهران و ۱۲ استان کشور دارد.
وی درباره شکلگیری تیمهای استانی اظهار داشت که این اقدام به ابتکار دانشجویانی انجام شد که پس از بازگشت به شهرهای خود، هستههای داوطلبی تازهای را ایجاد کردند. وی اشاره کرد اکنون این خیریه با ۶۴ تیم فعال در سراسر کشور به فعالیت خود ادامه میدهد.
موسوی در ادامه به ساختار سازمانی خیریه اشاره کرد و گفت این مجموعه با هفت معاونت شامل مالی، مددکاری، سرزمین آفتاب (فعال در مناطق محروم)، تهران و منابع انسانی، روابط عمومی و برنامهریزی راهبردی اداره میشود. به گفته وی تیمهای داوطلبی زیر نظر این معاونتها فعالیت میکنند و مجموعه بدون وابستگی به یک فرد اداره میشود.
او با تأکید بر تنوع فعالیتها افزود: در این خیریه برای هر فرد با هر روحیه و تخصصی جایگاهی تعریف شده است؛ از کارهای آموزشی و برگزاری جشنها گرفته تا بازسازی مراکز، طراحی و پشتیبانی. به همین دلیل، هیچ داوطلبی تاکنون بدون نقش و جایگاه مشخص در مجموعه باقی نمانده و این تنوع، یکی از نقاط قوت اصلی خیریه به شمار میرود.
سیدنصیر الدین موسوی در خصوص نحوه اجرای پروژههای خیریه تشریح کرد که طرحها عمدتاً توسط مجموعه تعریف میشوند، اما داوطلبان نیز میتوانند ایدههای خود را ارائه دهند. این ایدهها پس از نیازسنجی و بررسی، در صورت داشتن توجیه لازم، به پروژههای رسمی تبدیل و وارد چرخه داوطلبی میشوند.
او همچنین درباره جذب داوطلبان گفت: در سالهای نخست چالشهایی وجود داشت، اما امروز با گسترش فعالیتها در تهران و ۱۲ استان کشور، بسیاری از داوطلبان از طریق مشاهده فعالیتها، گزارشها و حتی حضور در بیمارستانها جذب میشوند. علاوه بر این، بزرگترین رویداد فرهنگی مجموعه با عنوان "جشن فرشتهها" نیز هر سال برگزار میشود که هم به منزله ارائه کارنامه عملکرد خیریه است و هم موجب جذب داوطلبان جدید میشود.
وی یکی از مشکلات اصلی فعالیت داوطلبانه را نبود قوانین و چارچوبهای رسمی برای فعالیت داوطلبانه در ایران دانست و گفت: «هیچ قانونی وجود ندارد که جایگاه داوطلب را تعریف کند. حتی گاهی بیمارستانها به دلیل نبود بخشنامه رسمی، مانع ورود داوطلبان میشوند.» او تأکید کرد که نهادهایی مانند «خیر ایران» میتوانند با توجه به ارتباطات خود، در حل این مشکل نقشآفرینی کنند.
در ادامه این رویداد، وحید ایمانی، معاون دانشآموزی سازمان جوانان جمعیت هلال احمر نیز معرفی شد و داستان داوطلبی خود و ورود به هلال احمر را برای حاضران روایت کرد.

معاون دانشآموزی سازمان جوانان جمعیت هلال احمر با اشاره به اینکه ۱.۵ میلیون داوطلب در این معاونت حضور فعال و موثر دارند، اظهار کرد: البته در مسیر فعالیتهای داوطلبانه با برخی چالشهای قانونی و ساختاری مواجهیم که از آن جمله میتوان به نبود جایگاه مشخص داوطلب در قوانین اشاره کرد.
ایمانی افزود: با وجود این محدودیتها، تلاش میکنیم فرصتهای عملی برای داوطلبان ایجاد کرده و ظرفیتهای آنان را در محیطی امن و برنامهریزی شده به کار گیریم.

پس از پذیرایی و استراحت کوتاه، بخش دیگری از برنامه به معرفی سامانه داوطلبی خیر ایران اختصاص یافت. در این بخش، علیرضا اکرامیان به عنوان مسئول سامانه، ضمن ارائه توضیحات، این بستر نوین را به حاضران معرفی کرد و بر نقش آن در ساماندهی و توسعه فعالیتهای داوطلبانه در کشور تأکید داشت.

علیرضا اکرامیان مدیر سامانه داوطلبی خیرایران بر اهمیت ایجاد یک زیرساخت منسجم برای مدیریت داوطلبان تاکید کرد و گفت: حرف دل ما این است که بسیاری از موسسات خیریه به موضوع جذب و مدیریت داوطلبان به اندازهای که اهمیت دارد توجه نمیکنند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم سامانهای طراحی کنیم که پروژههای داوطلبی را ثبت و مدیریت کند تا هم برای خیریه و هم برای داوطلب، شفافیت ایجاد شود.
در بخش پایانی مراسم، ورکشاپ تخصصی مدیریت داوطلبان با حضور نمایندگان ۱۱۳ خیریه از شهر تهران و مشارکت بیش از ۱۲۰ شرکتکننده برگزار شد. این کارگاه با هدف ارتقای توانمندیهای سازمانهای مردمنهاد در حوزه جذب و مدیریت منابع انسانی داوطلب، مجموعهای از مباحث کلیدی را ارائه داد؛ از جمله: خودارزیابی خیریه برای آمادگی جذب داوطلب، شناسایی پروژههای مناسب برای داوطلبیابی، طراحی و ثبت پروژههای کامل داوطلبی، فرآیند مصاحبه و جذب داوطلب، نمونه قرارداد کار داوطلبانه و تعهد محرمانگی، مدلهای ارزیابی پروژه در حین یا پایان اجرا و در نهایت ارزیابی کلی پروژههای داوطلبی در سطح سازمان.

این ورکشاپ فرصتی ارزشمند برای خیریهها فراهم آورد تا ضمن تبادل تجربیات، با ابزارها و روشهای نوین مدیریت داوطلبان آشنا شوند و گامهای حرفهایتری برای توسعه فعالیتهای اجتماعی خود ترسیم کنند.
برنامههای بعدی رویداد «ویتاک» در دیگر استانها و شهرهای کشور برگزار خواهد شد که اطلاعرسانی آن از طریق شبکههای مجازی خیر ایران انجام میشود.


