همایون غنیزاده کیست؟| از «مسخرهباز» تا «آه چه روزهای خوشی»
رویداد۲۴ | مازیار وکیلی: برای علاقهمندان پیگیر تئاتر همایون غنی زاه نامی بسیار آشنا است. کارگردانی که کار تئاتر را از همان دوران جوانی آغاز کرده است. غنی زاده تنها ۱۹ سال داشت که با تاسیس گروه هنری مونگو فعالیت هنری را آغاز کرد.
غنی زاده از همان ابتدا نشان داد که حاضر نیست به هر قیمتی کار کند. نتیجه بیست و شش سال فعالیت غنی زاده تنها یازده تئاتر، ساخت دو فیلم سینمایی و بازی در یک فیلم سینمایی بوده است.
این کارنامه نشان میدهد غنی زاده از آن کارگردانان و بازیگرانی نیست که حاضر باشد به هر قیمتی کار کند. البته غنی زاده را میتوان مصداق بارز فعالیت اندک، اما پربار هم دانست.
مهم ترین آثار همایون غنی زاده
غنی زاده تا به امروز دو بار رکورد تماشاگران یک تئاتر را زده است. بار اول با نمایش کالیگولا در سال ۱۳۹۴ و بار دوم هم با نمایش میسیسیپی نشسته میمیرد در سال ۱۳۹۵. دو نمایشی که توانستند فضای تئاتر ایران را یک تکان اساسی بدهند و به سالنهای نه چندان پررونق تئاتر در اواسط دهه نود رونق دوبارهای ببخشند.
بیشتر بخوانید: چرا «آه چه روزهای خوشی بود» همایون غنیزاده مهم است؟ | کاری که انقلاب با ایران کرد
البته تئاترهای غنی زاده درون مایههای سیاسی و اجتماعی تند و تیزی داشتند و مدام میان تراژدی و کمدی در رفت و آمد بودند. اما غنی زاده یک فیلم سینمایی هم ساخته بنام مسخره باز که طوفانی است از بداعت، خلاقیت، جذابیت و البته کمدی.
یک اثر پست مدرن به سبک آثار ژونه که ذهن تماشاگر را به چالش میکشد و بهترین بازی علی نصیریان را از او در آخرین سالهای فعالیتش میگیرد. فیلمی که شبیه هیچ فیلم دیگری نیست و تماشاگر را وارد دنیایی پیچیده و بسیار جذاب میکند که برایش تازگی دارد.
غنی زاده در بازیگری هم نشان داده استعداد زیادی دارد. حضور مداوم بر روی صحنه تئاتر از او بازیگری پخته و کارآزموده ساخته که قادر است هر نقشی را بازی کند.
غنی زاده این کار آزمودگی را در فیلم سینمایی اژدها وارد میشود هم نشان داد، جایی که با درک درست از فضای مالیخولیایی اثر بازی متناسب این فضا ارائه داد و در کنار سایر بازیگران از جمله امیر جدیدی درخشید. بازی در این فیلم کاندیداتوری در چند جشنواره خارجی را هم به دنبال داشت.
مواضع تند همایون غنی زاده
اما غنی زاده این روزها بیش از آن که یک هنرمند باشد، به دلیل اظهارنظرهای تند و تیزش شناخته میشود. اظهارنظرهایی که با دیدگاه اکثر هنرمندان ایرانی تفاوت دارد و باعث شده مشکلاتی هم برای غنی زاده پیش بیاید. از جمله تفتیش چند باره منزلش توسط نیروهای امنیتی.
یکی از تندترین مواضع را غنی زاده پس از اظهارات مرضیه برومند در مراسم ختم داریوش مهرجویی بود. جایی که برومند خطاب به حاکمیت گفته بود اگر شما هوای ما را داشته باشید ما اسرائیل هم میجنگیم.
به گزارش روزیاتو، غنی زاده در واکنش به این اظهارات نوشت: «ما از کنج سلولهای زندانمان! به شما خیره شدهایم و گلویمان دریده میشود وقتی برای نرمتر شدن چماق تحقیر و سرکوب یا اعتباری تقلبی و یا برای پول التماس میکنید... این سد را طوری میشکنید که گویی هیچ اتفاقی نیافتاده است. این خیانت است.»
وی ادامه داد: «روش التماس به حکومت سالها سنت ما ملت بود! باید با شرمساری اعتراف کرد ما هنرمندان و اهل فرهنگ سالها از جریانات برجسته وتاثیرگذار این سنت زشت بودهایم. سنت زشتی آمیخته و آلوده به چاپلوسی و ریا به منظور ایجاد روزنهای از ترحم سیستم!»
آه چه روزهای خوشی بود یک فیلم مهم سیاسی از همایون غنی زاده
موضوع فیلم (که درباره تاثیرات انقلاب اسلامی سال ۵۷ است)، آه چه روزهای خوشی این روزها تبدیل به یکی از جذابترین فیلمهای امسال شده است. فیلمی که قرار است به تحلیل انقلاب اسلامی از زاویه دید چند نسل بپردازد. تاثیرات هر انقلابی بسیار شدید است و انقلاب اسلامی هم از این قاعده مستثنی نیست. باید منتظر ماند و دید آیا غنی زاده توانسته از پس تحلیل این واقعه بر بیاد یا خیر. اگر غنی زاده توانسته باشد چنین کاری را انجام دهد معنایش این است که ما یک فیلم درخشان درباره یکی از مهمترین رویدادهای سیاسی معاصر خواهیم داشت. فیلمی که بتوان در سالهای آینده برای تحلیلهای مختلف به آن استناد کرد.
