کاخ سفید در آستانه تصمیم بزرگ؛ ترامپ به دنبال توجیه حقوقی برای هدفگیری مادورو
رویداد۲۴| به گزارش نیویورکتایمز، دولت ترامپ در حال بررسی مجموعهای از طرحهای نظامی و اطلاعاتی برای کنار زدن نیکولاس مادورو از قدرت است؛ از حملات هوایی علیه یگانهای نظامی ونزوئلا و تصرف میادین نفتی گرفته تا طرحهایی برای معرفی مادورو بهعنوان رهبر یک باند نارکوتروریستی. هدف اصلی از این طرحها، فراهم کردن زمینهای حقوقی و سیاسی برای اقدام مستقیم علیه دولت کاراکاس است، بدون آنکه نیازی به مجوز رسمی کنگره وجود داشته باشد.
مقامهای آمریکایی گفتهاند ترامپ هنوز درباره نحوه پیشروی تصمیم نگرفته و نسبت به هرگونه عملیاتی که ممکن است جان نیروهای آمریکایی را به خطر بیندازد محتاط است. با این حال، مشاوران ارشد او همچنان بر تهاجمیترین گزینه یعنی برکناری اجباری مادورو تأکید دارند. وزارت دادگستری نیز در حال تهیه تحلیلی حقوقی است که بتواند اقدامات احتمالی را توجیه کند. این تحلیل قرار است مادورو و نزدیکانش را اعضای اصلی کارتل «دِ لوس سولِس» معرفی کند تا از نظر حقوقی هدف مشروع نظامی محسوب شوند؛ اقدامی که میتواند محدودیتهای دیرینه قوانین آمریکا درباره ترور رهبران خارجی را دور بزند.
در حالی که هنوز هیچ تصمیم رسمی اعلام نشده، استقرار نیروهای نظامی آمریکا در منطقه شدت گرفته است. ناو هواپیمابر «جرالد آر. فورد» با پنجهزار ملوان و بیش از هفتاد هواپیما در حال ورود به کارائیب است و حدود دههزار نیروی آمریکایی نیز در ناوها و پایگاههای اطراف مستقر شدهاند. پنتاگون طی هفتههای گذشته چندین پرواز نمایشی با بمبافکنهای B-۵۲ و B-۱ بر فراز سواحل ونزوئلا انجام داده و رزمایشهای یگانهای ویژه در نزدیکی مرزهای این کشور را افزایش داده است؛ اقداماتی که به گفته مقامهای نظامی، بخشی از کارزار «نمایش قدرت» و فشار روانی بر دولت مادورو به شمار میرود.
ترامپ در مصاحبهای با شبکه CBS گفته «بعید میداند» آمریکا در مسیر جنگ با ونزوئلا باشد، اما همزمان اتهامات خود علیه مادورو را تکرار کرده و مدعی شده که رئیسجمهور ونزوئلا زندانیان و اعضای باندهای جنایتکار را به آمریکا فرستاده است. با وجود این اظهارات متناقض، تحرکات اخیر واشنگتن نشانهای از تشدید فشارهاست. سخنگوی کاخ سفید در واکنش به گزارشها گفته رئیسجمهور پیام روشنی برای مادورو دارد: ارسال مواد مخدر و مجرمان به کشور ما را متوقف کن؛ هر چیز دیگر فقط گمانهزنی است.
در پشت صحنه، مسأله نفت نیز نقشی کلیدی دارد. ونزوئلا بزرگترین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد و ترامپ از مدتها پیش به کنترل میادین نفتی این کشور علاقه نشان داده است. او در حالی از سقوط دولت مادورو سخن میگوید که شرکت آمریکایی «شورون» همچنان در خاک ونزوئلا فعالیت دارد و مجوز فعالیتش، برخلاف فشارهای داخلی، چند بار تمدید شده است. ناظران معتقدند اگر دولت مادورو برکنار شود و حکومتی نزدیک به واشنگتن روی کار آید، شرکتهای نفتی آمریکایی از جمله شورون در موقعیتی ممتاز برای بازسازی صنعت نفت ونزوئلا قرار خواهند گرفت.
اما منتقدان هشدار میدهند که هرگونه حمله نظامی علیه مادورو میتواند تبعات گسترده سیاسی، حقوقی و انسانی داشته باشد. تجربه حمله پهپادی به قاسم سلیمانی در سال ۲۰۲۰ نشان داد که توجیه حقوقی دولت ترامپ برای هدفگیری رهبران خارجی تا چه اندازه بحثبرانگیز است. اکنون نیز بسیاری از تحلیلگران میگویند اگر کاخ سفید مسیر مشابهی را در قبال مادورو پیش گیرد، نه تنها بحران تازهای در آمریکای لاتین شکل خواهد گرفت، بلکه اعتبار حقوقی و بینالمللی ایالات متحده نیز بیش از پیش تضعیف میشود.
در حالی که منتقدان از واشنگتن میخواهند به جای «براندازی نظامی» بر دیپلماسی و گفتوگو با کاراکاس تمرکز کند، نشانهها حاکی از آن است که ترامپ تا ورود ناو فورد و تکمیل بررسیهای حقوقی، تصمیم نهایی خود را به تعویق انداخته است؛ تصمیمی که در صورت صدور، میتواند یکی از پرمخاطرهترین اقدامات سیاست خارجی آمریکا در آمریکای لاتین طی دهههای اخیر باشد.
