رمزگشایی روزنامه اصولگرا از راهبرد جدید تهران؛ نه قاطع یا مذاکره مشروط؟

رویداد۲۴| روزنامه خراسان در یادداشتی با عنوان «نه قاطع، بله مشروط» نوشت: پس از چند ماه پرتنش که با حمله و ترور‌های اسرائیل علیه ایران همراه شد و رئیس‌جمهور آمریکا نیز صراحتاً مسئولیت دادن چراغ سبز را پذیرفت، اظهارات تازه سیدعباس عراقچی، یک قاب روشن از راهبرد تهران در قبال ادامه مواجهه با آمریکا ارائه می‌دهد؛ یعنی «نه» قاطع به مذاکره نامتوازن و «بله» مشروط به گفت‌وگوی برابر و سودمند.

خراسان می‌نویسد: سخن عراقچی مبنی بر عدم امکان ازسرگیری مذاکره در وضعیت فعلی، اما پذیرش آن بر پایه برابری، به معنای بستن درِ دیپلماسی نیست، بلکه تغییر قیمت ورود به میز مذاکره برای آمریکاست.

به تعبیر نویسنده «خراسان»، در میدان عمل، ایران در برابر ضربات ترکیبی و فشار روانی–نظامی عقب ننشست و با تحمیل هزینه، مسیر به آتش‌بس ختم شد. همین ایستادگی موازنه چانه‌زنی را تغییر داده و تفاوتی اساسی با دور‌های پیشین ایجاد کرده است. «اگر قرار است مذاکره تکرار شود، دیگر نمی‌تواند امتداد دیپلماسیِ اجبار گذشته باشد.»

سه مؤلفه اجرایی در سیاست جدید تهران

خراسان در ادامه این تحلیل، راهبرد فعلی ایران را متکی بر سه مؤلفه عملیاتی دانسته است:

نخست، توقف اقدامات خصمانه به‌عنوان پیش‌شرط بدیهی. به تعبیر یادداشت، هدف‌گیری زیرساخت‌های حیاتی و در عین حال دعوت به گفت‌و‌گو از نظر تهران «جمع‌پذیر نیست».

دوم، تضمین‌های قابل راستی‌آزمایی. ایران دیگر وعده‌های سیاسی یا نمایش‌های تبلیغاتی را نمی‌پذیرد. خراسان می‌نویسد: «هر امتیاز باید با سازوکار‌های اجرایی و زمان‌بندی مرحله‌ای همراه باشد.»

سوم، طراحی توالی اقدامات برای کاهش ریسک بازگشت به تشدید. در این تحلیل آمده است: «اگر مذاکره معماری ایمنی نداشته باشد، یعنی توالیِ گام‌ها، تضمین‌های اجرایی و سازوکار واکنش متقارن تعریف نشود، طرف مقابل می‌تواند از فضای گفت‌و‌گو مثل سپر موقت استفاده کند تا هم تجدید قوا کند و هم در لحظه مناسب، بی‌هزینه‌تر ضربه بزند.»

از دیپلماسی باز تا مقاومت هوشمند

در جمع‌بندی یادداشت آمده است که راهبرد امروز تهران، «مقاومت هوشمند با در نیمه‌باز دیپلماسی» است.

به تعبیر نویسنده: «نفس مذاکره مشکلی ندارد، اما تجربه ماه‌های اخیر نشان داد که فقط مذاکره، امنیت نمی‌آورد.»

خراسان با اشاره به تجربه‌های پیشین نوشته است: «درست همان زمانی که ایران با آمریکا پشت میز مذاکره بود، اسرائیل با اجازه و حمایت واشنگتن به تأسیسات ایران حمله کرد. همین تجربه ثابت کرد اگر مذاکرات فقط برای آرام‌کردن فضا باشد و ضمانت محکم نداشته باشد، ممکن است طرف مقابل از آن سوءاستفاده کند و در لحظه مناسب ضربه بزند.»

به نوشته خراسان، ایران امروز بر این باور است که هر مذاکره‌ای باید به «امنیت واقعی، پایدار و رفع تحریم» منجر شود، نه آتش‌بس موقتی که زمینه بازگشت دوباره تهدید را فراهم کند.

در پایان آمده است: «اظهارات عراقچی در همین چارچوب معنا می‌یابد؛ تا وقتی این توازن از سوی واشنگتن به رسمیت شناخته نشود، بازگشت به میز مذاکره صرفاً ظاهرسازی خواهد بود.»