سربازی اجباری باشد یا نیمه اجباری؟

متاسفانه در طول دو ماه گذشته تاکنون، چندین خبر از تیراندازی در پادگان ها و شلیک سربازان به سوی هم خدمتی ها و پرسنل پادگان، مخابره شده است که هم از نظر تعداد و هم از نظر تلفات، نسبت به گذشته و اتفاقات مشابه در سال های قبل، افزایش چشمگیری داشته است. همچنین آمار خودکشی سربازان در پادگان ها و در حین دوران انجام خدمت وظیفه نیز بسیار ناراحت کننده است. اما این موضوع که افزایش این اتفاقات از چه دلایلی ناشی می شود باید به نکته ای مهم و قابل تامل اشاره نمایم و آن نکته اینست که ما در موضوع سربازی، روزآمد و منطبق بر شرایط روحی و روانی امروز جامعه، پیش نیامده ایم. منظورم اینست که ما نیازمند آسیب شناسی در حوزه سربازی و شرایط انجام خدمت وظیفه همگانی هستیم؛ چراکه بسیاری از شرایط و اوضاع در طول زمان، از زمان تصویب این قانون تاکنون، تغییر یافته است.

باید بپذیریم که شرایط امروز جامعه و امکانات رفاهی موجود و تغییر سبک رفتاری در خانواده ها، موجب شده است تا بسیاری از نوجوانان و جوانان، در رفاه بیشتر و وابسته تر به خانواده و کم تحمل تر نسبت به اسلاف خود، رشد کنند و کودکی را سپری نمایند لذا نسبت به برخی مشکلات و شرایط، آسیب پذیرتر بوده و واکنش احساسی و آنی بیشتری از خود نشان می دهند. این افراد، هنگامی که با دوران اجباری سربازی مواجه می شوند خود را درگیر در یک بحران فرض می کنند چراکه مجبورند بسیاری از اقدامات را انجام دهند و بسیاری از اقدامات را ترک نمایند. باید از خانواده، فاصله بگیرند، دو سال از عمر خود را دورتر از خانواده بگذرانند، با شرایطی از اجبار مواجه شوند که تا قبل از آن، با چنین شرایطی بیگانه بودند و در نتیجه؛ از نظر عاطفی و روحی-روانی دچار مشکل می شوند. اگر بررسی مدون و دقیقی صورت گیرد متوجه خواهیم شد که چه تعداد از سربازان، فرار کرده و یا درصدد فرار بوده اند و یا حداقل، فکر فرار به ذهنشان خطور کرده است. لذا جوانی که تحت فشار روحی-روانی قرار گیرد نسبت به کوچک ترین اتفاقات، واکنش عصبی از خود بروز خواهد داد و در نتیجه؛ ممکن است به جای تحمل شرایط سخت، دست به اقدامات جبران ناپذیری بزند. البته اتفاقات اخیر، صرفا به مبحث مورد اشاره، خلاصه نمی شود و دلایل دیگری همچون مشکلات اقتصادی و يا پيش زمينه هاي اخلاقي را نیز باید مورد توجه قرار داد.