اقلیم کردستان به‌دنبال سهم‌خواهی بیشتر از دولت عراق حرکت می‌کند/ شکل‌گیری اجماع منطقه‌ای در مخالفت با همه‌پرسی
رویداد۲۴-یک عضو اصلاح‌طلب کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر این‌که ایران از مدتی قبل مواضع صریح و روشنی در مخالفت با برگزاری همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان اتخاذ کرده است، بی‌توجهی مقام‌های اقلیم در مواجهه با استدلال‌های منطقی جمهوری اسلامی در این رابطه را امتیازی منفی برای مسئولان اقلیم دانست.علیرضا رحیمی در واکنش به انتقادات برخی تحلیلگران مبنی بر موضع‌گیری دیرهنگام جمهوری اسلامی در قبال همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان تاکید کرد: این گفته که ایران دیر وارد موضوع همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان شده، صحیح نیست؛ چرا که بیش از یک ماه است که ایران درگیر این مسئله شده، منتها بازی کردها به نوعی طراحی شد که کار به اینجا کشید.
رنگی از تهدید در مواضع ایران درباره همه‌پرسی اقلیم کردستان
وی در پاسخ به پرسشی درباره واکنش ایران نسبت به نتیجه همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان گفت: به هر حال محدودیت‌های ساختاری روابط بین‌الملل را درنظر بگیریم. ثانیاً شورای‌عالی امنیت ملی مواضع جمهوری اسلامی ایران را به صراحت بیان کرده است.
محدودیت‌های بین‌المللی مانع موضع‌گیری صریح ایران و مخالفان همه‌پرسی شد
عضو هیات رییسه فراکسیون امید مجلس یادآور شد: به بیان دیگر معتقدم موضع ایران منفعلانه نبود و از طرفی محدودیت‌های روابط و فضای بین‌المللی تاحدودی مانع از این شد که ایران و سایر کشورهایی که با برگزاری این همه‌پرسی مخالف بودند، اقدامات عملی، صریح و مشخص‌تری در قبال آن انجام دهند.
لزوم اتخاذ موضع‌گیری صریح‌تر از سوی ایران
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که ایران پیش از آغاز همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان مواضع خود را بیان کرد، یادآور شد: هم‌اکنون نیز درحالی که این همه‌پرسی در حال برگزاری است و اقلیم کردستان به‌صورت عملی یک گام جلو رفته، طبیعتاً موضع‌گیری ایران نیز باید تاحدودی صریح‌تر باشد.
شکل‌گیری اجماع منطقه‌ای در مخالفت با همه‌پرسی اقلیم کردستان
نماینده اصلاح‌طلب مردم تهران در مجلس خاطرنشان کرد: نکته قابل توجه دیگر این است که یک اجماع منطقه‌ای در مخالفت با ساختار جدید اقلیم کردستان عراق شکل گرفته که البته اثر بیرونی آن قابل رویت نیست؛ به بیان دیگر علی‌رغم این‌که یک اجماع منطقه‌ای در مخالفت با برگزاری همه‌پرسی شکل گرفته است، تاثیرات عملی آن دیده نمی‌شود و باوجود این‌که ترکیه در موضع‌گیری خود اقلیم را تهدید کرد و آقای شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی کشورمان نیز در موضع‌گیری خود مطالبی را بیان کرد اما لازم است این مسئله در سطوح بالاتر مورد ارزیابی مجدد قرار گیرد.
اقلیم کردستان به‌دنبال سهم‌خواهی بیشتر از دولت عراق حرکت می‌کند
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس همچنین تصریح کرد: ارزیابی ما این است که نهایتاً اقلیم کردستان در یک سناریوی حساب‌شده به سمت سهم‌خواهی بیشتر از دولت عراق حرکت می‌کند.
چراغ سبز دولت عراق به مطالبات کردها
وی ادامه داد: همچنان که دولت مرکزی عراق نیز در سفر یکی از مقامات به اربیل به‌نوعی چراغ سبز حاکمیت را به مطالبات کردها آشکار کرد.
رحیمی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که درحالی تحلیلگران داخلی، آمریکا و رژیم صهیونیستی را بانی و حامی برگزاری همه‌پرسی استقلال در اقلیم کردستان می‌دانند، چرا برخلاف این تحلیل‌ها، ایالات متحده تاکنون موضع‌گیری شفاف و یکدستی در حمایت تمام‌عیار از این همه‌پرسی نداشته است، گفت: واقعیت این است که اصل استقلال کردستان عراق و تشکیل یک کشور جدید خارج از مناسبات بین‌المللی و چارچوب‌های امنیتی و متعارف موضوعی پیچیده است و قطعاً این سناریو صرفاً محدود به مسئولان اقلیم نیست و نویسندگان کرد این سناریو در این سناریونویسی تنها نبوده و در گام‌های بعد، حامیان این جریان بیشتر خودنمایی خواهند کرد.
عضو هیات رییسه فراکسیون امید مجلس اعلام کرد: برداشت من این است که اگرچه نگاه کردها به موضوع استقلال، نگاهی تاریخی است و مخصوصاً باتوجه به اختلافات قابل توجه دولت عراق با بارزانی‌ها و مسئولان اقلیم کردستان، امروز شاهدیم این اختلافات بار دیگر و به شکلی جدید بروز یافته است اما سناریوی دوم که قرابت بیشتری به واقعیت دارد، این است که مسئولان اقلیم کردستان به‌دنبال سهم‌خواهی بیشتر از دولت مرکزی عراق هستند.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر این‌که برخلاف تحلیل‌های رایج در داخل کشور، روسیه نیز مواضع صریحی در مخالفت با همه‌پرسی نداشته و حتی اخیراً به‌منظور پیگیری منافع اقتصادی خود اقدام به عقد یک قرارداد گازی با اقلیم کرده است، گفت: به هر حال سناریوی تشکیل کردستان مستقل، چهره منطقه را هم به لحاظ امنیتی و هم به لحاظ سیاسی تغییر خواهد داد و همه کشورها نیز متناسب به تحولات عمیق و اساسی که اتفاق خواهد افتاد، سیاست خود را طراحی می‌کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اضافه کرد: به بیان دیگر درپی برگزاری این همه‌پرسی یک سونامی سیاسی در مناسبات منطقه‌ای اتفاق خواهد افتاد و به همین دلیل کشورهایی که مخالفت می‌کنند، برای پیشگیری از یک چنین ساختارشکنی عمیقی تلاش می‌کنند.
برگزاری همه‌پرسی، امتیازی منفی در کارنامه اقلیم
رحیمی در پاسخ به این سوال که آیا سیاست ایران در قبال اقلیم کردستان پس از برگزاری همه‌پرسی قهرآمیز خواهد بود یا خیر، گفت: طبیعتاً صرف برگزاری این همه‌پرسی یک امتیاز منفی در کارنامه اقلیم کردستان خواهد بود. به‌ویژه باتوجه به این‌که مخالفت منطقی و استدلال‌های سیاسی و امنیتی منطقی ایران به مقام‌های سیاسی اقلیم کردستان منتقل شده بود و اقلیم با علم به استدلال‌های منطقی ایران نسبت به برگزاری این همه‌پرسی اقدام کرد، طبیعتاً این مسئله امتیازی منفی برای آن‌ها خواهد بود.
