اشکال‌های FATF در دفتر رهبری حل شد/ آینده حزب‌الله و حماس به خطر نمی‌افتد

نشست غیرعلنی مجلس با دو دستور کار ادامه برجام بعد از خروج آمریکا و لوایح مرتبط با FATF برگزار شد. وزیر امور خارجه گزارشی از مذاکرات خود با کشورهای اروپایی ارائه داد و فریاد برخی جبهه پایداری‌های مجلس بالا رفت. همان‌هایی که از روز نخست هرچه داشتند برای ناکامی برجام رو کردند و حالا گویی از خروج ترامپ از برجام خرسند‌ند. در جلسه غیرعلنی دیروز مجلس همچنین مسئولان شورای عالی امنیت ملی درباره FAFT گزارشی ارائه کردند. نکته مهم دیگری که علی مطهری در خلال گفت‌وگوهایش به آن اشاره کرده، این است که «نظر شمخانی درخصوص لوایح FATF کاملا مثبت بود، گفته شد این لوایح ایرادهایی داشته که با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس، شورای عالی امنیت ملی و حتی ارتباط با دفتر رهبری رفع شده است».

محمود صادقی خیلی خلاصه شرح ماوقع مخالفت اصولگرایان تند در مجلس را این‌طور بيان کرده است: «زبان حال بعضی از اصولگرایان در جلسه دیروز مجلس این بود که آمریکا کدخداست؛ تکیه‌کلامشان این بود که برجام بدون آمریکا بی‌فایده است. زیرا شرکت‌های اروپایی ۴۵۰‌میلیارد دلار معامله با آمریکا را فدای ۱۸‌میلیارد معامله با ایران نخواهند کرد».

غلامرضا حیدری، نماینده اصلاح‌طلب، نشست را مفید و مؤثر ارزیابی می‌کند و البته به برخی نقدها از جانب اصولگرایی که او آنها را «جبهه پایداری‌های» مجلس می‌خواند، اشاره دارد. به گفته حیدری «برخی می‌گویند در اوج تحریم‌ها و قفل‌شدن‌ها آمدیم و برجام را پذیرفتیم و گشایشی شد. توضیح موافقان برجام این بود که ما توافق‌نامه‌ای امضا کردیم که طرف آمریکایی خودش می‌گوید برای آمریکا سراسر ضرر بوده و در نهایت نیز از این توافق خارج شده است. از طرف وزیر امور خارجه این نکات مطرح شد که با برجام گره ما باز شد. اینکه ما به آنها اجازه ورود به مسائل موشکی ندادیم. آنها فعالیت هسته‌ای ما را پذیرفتند؛ به‌طوری‌که شورای عالی امنیت سازمان ملل هم آن را تصویب کرده است. با خروج آمریکا از برجام، اختیارات آمریکا سلب شده و نمی‌تواند پیشنهاد دهد یا از ایران شکایت کند.»

حیدری در ادامه به ابعاد دیگری از سخنان مطرح‌شده در جلسه غیرعلنی دیروز اشاره دارد: «نکته مهم دیگری که در جلسه دیروز مطرح شد اینکه ما به همان اندازه که با روس‌ها ارتباط برقرار کرده‌ایم، باید با غرب، به‌ویژه آمریکا، ارتباط بگیریم. آمریکا به‌گونه‌ای است که منافع بسیاری از کشورها با آمریکا گره خورده است. حتی نمی‌توانیم به مبادلات با چین و ژاپن و اروپا فکر کنیم به‌جز اینکه بتوانیم سطحی از روابط را با آمریکا شکل دهیم. چنانچه آمریکا بخواهد تحریم‌ها را جدی بگیرد، خیلی از این کشورها روابط اقتصادی‌شان را با ما ادامه نخواهند داد. آنها هم منافع‌ خودشان را درنظر می‌گیرند. رویکرد دیگری نیز مطرح شد؛ اینکه دشمنی ما با آمریکا ابدالدهر است و سر هیچ موضوعی مذاکره نخواهیم کرد. البته من باید بگویم که تجربه جهانی این بوده که ما نه دوست دائمی داریم و نه دشمن دائمی. ضروری است تا براساس مقتضیات زمان و مسائل روز با مذاکره حق و حقوقمان را بگیریم».

همچنین در حاشیه صحن علنی دیروز مجلس علی مطهری به جمع خبرنگاران آمد و گفت «در جلسه درباره یکی از لوایح مرتبط با FATF بحث‌هایی شد. اینکه تصویب این لوایح به معنای پیوستن به FATF نیست، بلکه اینها از لوازم FATF است. توضیحاتی از سوی وزارت خارجه ارائه شد و نشان می‌داد تا اینجا از نتیجه مذاکرات راضی بوده‌اند، اما باز هم همه‌چیز بستگی به دو، سه هفته آینده دارد، چون اروپایی‌ها تا حدی دستشان بسته است».

به گفته او «اتحادیه اروپا ۲۸ عضو دارد، باید آنها را راضی کنند که مراحلی دارد، اما آنچه مسلم است، اروپایی‌ها به‌خاطر اقدام آمریکا و نشان‌دادن استقلال خودشان و ثابت‌کردن اینکه تابع حرف آمریکا نیستند، دچار شکاف با آمریکا شده‌اند. ممکن است اتفاقی شبیه سال ۱۹۹۶ درباره کوبا رخ دهد. در آن زمان دولت‌های اروپایی شرکت‌های خود را از اجرای تحریم‌های آمریکا درباره کوبا ممنوع و اعلام کردند خسارت مالی آن شرکت‌ها را می‌پردازند. اگر این اتفاق در آن حد درباره ایران رخ دهد، برای ما ایده‌آل است، تقریبا در این مسیر هستند و تا حد قابل‌قبولی پیش آمده، باز هم باید دید در آینده چه می‌شود».

مطهری درباره ارزیابی وزارت خارجه از مذاکرات نیز به خبرنگاران گفته «آنها ارزیابی مثبتی داشتند، البته ازآنجاکه شرکت‌های بزرگ اروپا منافع زیادی در آمریکا دارند، ممکن است نظر دولت‌هایشان خیلی مؤثر نباشد، اما درباره شرکت‌های کوچک و متوسط معتقد بودم که نظر دولت‌های اروپایی مؤثر خواهد بود».

نایب‌رئیس مجلس دهم همچنین درباره اینکه گفته می‌شود نظر شمخانی درباره لوایح مرتبط با FATF مثبت نبوده، گفت «اتفاقا چنین چیزی نبوده است. نظر ایشان کاملا مثبت بود، گفته شد این لوایح ایراداتی داشته که با همکاری مرکز پژوهش‌های مجلس، شورای عالی امنیت ملی و حتی ارتباط با دفتر رهبری رفع شده است».

نایب‌رئیس مجلس در پاسخ به این سؤال که آیا دولت با شروع مذاکرات با طرف‌های اروپایی و بدون اذن مجلس، قانون اقدام متناسب و متقابل را نقض نکرده، افزود: «طبق قانون اقدام متقابل و متناسب، خیلی از امور به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده شده است، شورا هم هیئت نظارت بر برجام را داشته که همه تصمیمات از مسیر هیئت عبور می‌کند که مرتبط با رهبری است، بنابراین در مجموع این قانون نقض نشده است».

مطهری این جلسه را تعدیل‌کننده تقابل‌ها با لوایح سه‌‌قلو دانست: «برخی از مخالفان دلیل اصلاح این قانون را می‌پرسند و می‌گویند ما می‌خواهیم براساس نظر کشورهای غربی رفتار کنیم، حال اینکه این قانون به‌دنبال تعریف مصادیق تروریسم است، نه اینکه چه گروه‌هایی تروریسم هستند. آنها یک ایراد شکلی به قانون مصوب مجلس گرفتند که باید اصلاح کنیم، این اصلاح ضرری به گروه‌های مقاومت وارد نمی‌کند. ‌در این لوایح آمده که مصادیق تروریسم را شورای عالی امنیت ملی تعریف می‌کند، پیوستی تفصیلی هم به آن اضافه شده تا همه درهای تخریب این لوایح را ببندند، چون این لوایح مشکلی ایجاد نخواهد کرد.»