رونق بازار فروش گیاهان کوهی درپایتخت
این روزها که در بازار تجریش، محله درکه و یا حتی خیابان انقلاب پایتخت قدم می زنید، فروش سبزی ها و گیاهان کوهی را مشاهده می کنید که از سوی افراد زیادی مورد استقبال و خرید قرار می گیرند،امابرداشت بی رویه وبی حد و حساب تهدیدی جدی برای منابع طبیعی و دشت های با ارزش منطقه است.
رویداد۲۴-این روزها که در بازار تجریش، محله درکه و یا حتی خیابان انقلاب پایتخت قدم می زنید، فروش سبزی ها و گیاهان کوهی را مشاهده می کنید که از سوی افراد زیادی مورد استقبال و خرید قرار می گیرند،امابرداشت بی رویه وبی حد و حساب تهدیدی جدی برای منابع طبیعی و دشت های با ارزش منطقه است.
این گیاهان گه بعضا خواص دارویی و ارزش غذایی بالایی دارند از دامنه کوه ها، دشت ها و بعضا از دل ارتفاعات اطراف تهران بویژه از کوه های شمیرانات به پیش خوان مغازه ها و دست فروشان بازارهای پایتخت بویژه در تجریش و سایر بازارهای قدیمی تهران راه یافته اند.
پوشش گیاهی کامل و منحصر به فرد کوه های شمیرانات از دیرباز مورد توجه گیاه شناسان و علاقه مندان به طبیعت قرار داشته و از نام گیاهان موجود در این منطقه در بسیاری از کتب طب قدیم و سنتی به عنوان دارو یاد شده است.
کوه های این منطقه با پوشش گیاهی منحصر بفرد و داشتن بیش از 600 گونه گیاهی در حقیقت بانک ژنتیکی گیاهی کشور هستند؛ گیاهان خوراکی که دارای خاصیت دارویی اند و به عنوان غذا نیز در سبد غذایی خانواده ها بویژه روستاییان قرار دارند.
با آغاز فصل بهار و آب شدن برف های کوهستان کم کم گیاهان سبز می شوند و در کمتر از هفته ای رنگ کوه ها از قهوه ای به سبز کم رنگ تغییر می کند؛ برخی بانوان و زنان روستایی منتظر هستند تا گیاهان یا همان سبزی کوهی رشد کند و به مرحله چیدن برسد.
سنت چیدن سبزی کوهی که مصارف غذایی زیادی دارد از دیرباز در این منطقه همانند بسیاری از مناطق کوهستانی کشور رواج داشته و زنان در دوران قدیم که خرید سبزی به شیوه امروزی رواج نداشته از منابع گیاهی کوهستان برای تغذیه خانواده استفاده می کردند.
بهار که می شد با طلوع آفتاب، مادران به همراه دختران جوان به دشت های اطراف روستاها می رفتند و به قدر استفاده غذای یکروز سبزی می چیدند، آنقدر که آش ظهر و کوکوی شام را کفایت کند.
گاهی اوقات نیز خانواده ها با فرزندان خود به کوه می رفتند، مادران و دختران در پایین کوه سبزی می چیدند و پدرها و پسران نیز برای چیدن 'ریواس' و 'قارچ' و 'والک' به بالای کوه می رفتند.
برخی روزها نیز به کوه رفته و آویشن و چای کوهی برای مصرف زمستان چیده و آن را خشک می کردند.
گزنه نیز گیاه پرخاصیت دیگری بود که بیشتر در اطراف رودخانه ها رشد می کرد و در روستاها و شهرها بویژه در مسیر عبور آب به وفور دیده می شد؛ روستاییان آن را می چیدند و از دم کرده آن به عنوان نوشیدنی گرم و گاهی به عنوان دارو استفاده می کردند.
روستاییان و بومیان هر منطقه به توصیه قدیمی ترها ریشه گیاهان را حفظ می کردند تا برای سال های بعد نیز گیاه رشد کرده و قابل استفاده باشد؛ گاهی اوقات نیز گیاهان برخی مناطق را طبق اعلام قبلی نمی چیدند تا پوشش آن برای سال های بعد حفظ شود.
اما این روزها این شیوه ها به فراموش سپرده شده و کوه های شمیرانات بویژه در روستاهای دو بخش لواسانات و رودبارقصران، افاغنه و کردها بطور دسته جمعی همراه با طلوع آفتاب به سمت کوه ها حرکت می کنند و با غروب آفتاب به همراه چندین کیلو 'قارچ کوهی' و 'ریواس' و 'والک' بر می گردند.
این افراد با بی رحمی تمام گیاهان را از ریشه در می آورند و برای رشد و نمو و زیاد شدن در سال های بعد چیزی باقی نمی گذارند.
برخی زنان نیز در دسته های چند ده تایی روزهای تعطیل و یا در اواسط هفته به کوه ها می روند و بدون توجه به پوشش گیاهی و ضرورت حفظ آن برای نسل های آینده به چیدن سبزی کوهی و فروش آن در شهرها به ویژه بازار تجریش مشغول اند.
گیاهان کوهستان که بسیاری از آنان خودرو است و گیاه شناسان هنوز نتوانسته اند روش تکثیر آن را به دست آورند؛ از ریشه جدا شده و برای همیشه به بهای کسب درآمد برخی سودجویان، منقرض می شوند.
چیدن 'سبزی‌های صحرایی' این روزها از یک کار تفننی که در سطحی محدود توسط افراد محلی انجام می‌شد، به یک کار تجاری تبدیل شده که در مقیاس بزرگ و در بسیاری نقاط توسط سوداگران حرفه‌ای، انجام می‌شود.
این گونه های گیاهی یا همان سبزی های کوهی و صحرایی به بهای هر کیلو 100هزار تا 120 هزار ریال بفروش می رسد و قارچ کوهی نیز هر کیلو 800 هزار ریال قیمت خرده فروشی آن است.
بیژن مقیمی رئیس اداره محیط زیست شهرستان شمیرانات در اینباره گفت: رسم برداشت گیاهان خوراکی و دارویی از دیرباز در کوهستان‌های زاگرس و البرز و حتی مراتع٬ رواج داشته اما چند سالی است افرادی که برای به دست آوردن سود شخصی اقدام به کندن و فروش تجاری گیاهان خودرو می‌کنند، به منطقه‌های مختلف کشور هجوم آورده‌اند.
وی می گوید: آنچه که به نام سبزی کوهی یا صحرایی از کوهستان یا دشت ها چیده می شود، گیاهان لطیف تازه رسته هستند که هنوز به مرحله زادآوری نرسیده اند.
مقیمی افزود: هم اینک در بازار تجریش، میدان درکه و حتی میدان های مرکزی شهر مانند میدان انقلاب، تل هایی از سبزی های کوهی را می توان دید که بی هیچ ترسی به فروش گذاشته شده اند خبرها و برآوردها حاکی از این است که بعضی از این افراد، در یکی دو ماه، چند دستکم چندصد میلیون ریال سود به جیب می‌زنند!
مسئول محیط زیست شهرستان شمیرانات عنوان کرد که در این شرایط خطرناک تجارت گیاه و ریشه کنی آن مزید بر فلاکت های طبیعت ایران زمین شده و تبدیل به عاملی مهم برای فقر پوشش گیاهی، افزایش فرسایش خاک، کاهش نفوذ آب و تشدید بحران های زیست محیطی شده است.
وی گفت: محیط بانان در صورت برخورد با متخلفان که بطور انبوه به چیدن سبزی های کوهی اقدام می کنند، برخورد و آنان را در اختیار منابع طبیعی قرار می دهند.
گیاهانی که اینطور آزادانه در خیابان ها و مغازه ها به فروش می رسد از گونه های گیاهی نادر و حفاظت شده است که شاید تا چند سال آینده مانند بسیاری از داشته های تهرانی ها منقرض شود.
این سوال که 'آیا کسی حق داشت منابع طبیعی ملی را برای نفع شخصی به فروش رساند؟ '، سوال نسل آینده است که از دیدن و بهره بردن از این منابع طبیعی الهی و خدادادی بی بهره خواهند بود.
این گیاهان گه بعضا خواص دارویی و ارزش غذایی بالایی دارند از دامنه کوه ها، دشت ها و بعضا از دل ارتفاعات اطراف تهران بویژه از کوه های شمیرانات به پیش خوان مغازه ها و دست فروشان بازارهای پایتخت بویژه در تجریش و سایر بازارهای قدیمی تهران راه یافته اند.
پوشش گیاهی کامل و منحصر به فرد کوه های شمیرانات از دیرباز مورد توجه گیاه شناسان و علاقه مندان به طبیعت قرار داشته و از نام گیاهان موجود در این منطقه در بسیاری از کتب طب قدیم و سنتی به عنوان دارو یاد شده است.
کوه های این منطقه با پوشش گیاهی منحصر بفرد و داشتن بیش از 600 گونه گیاهی در حقیقت بانک ژنتیکی گیاهی کشور هستند؛ گیاهان خوراکی که دارای خاصیت دارویی اند و به عنوان غذا نیز در سبد غذایی خانواده ها بویژه روستاییان قرار دارند.
با آغاز فصل بهار و آب شدن برف های کوهستان کم کم گیاهان سبز می شوند و در کمتر از هفته ای رنگ کوه ها از قهوه ای به سبز کم رنگ تغییر می کند؛ برخی بانوان و زنان روستایی منتظر هستند تا گیاهان یا همان سبزی کوهی رشد کند و به مرحله چیدن برسد.
سنت چیدن سبزی کوهی که مصارف غذایی زیادی دارد از دیرباز در این منطقه همانند بسیاری از مناطق کوهستانی کشور رواج داشته و زنان در دوران قدیم که خرید سبزی به شیوه امروزی رواج نداشته از منابع گیاهی کوهستان برای تغذیه خانواده استفاده می کردند.
بهار که می شد با طلوع آفتاب، مادران به همراه دختران جوان به دشت های اطراف روستاها می رفتند و به قدر استفاده غذای یکروز سبزی می چیدند، آنقدر که آش ظهر و کوکوی شام را کفایت کند.
گاهی اوقات نیز خانواده ها با فرزندان خود به کوه می رفتند، مادران و دختران در پایین کوه سبزی می چیدند و پدرها و پسران نیز برای چیدن 'ریواس' و 'قارچ' و 'والک' به بالای کوه می رفتند.
برخی روزها نیز به کوه رفته و آویشن و چای کوهی برای مصرف زمستان چیده و آن را خشک می کردند.
گزنه نیز گیاه پرخاصیت دیگری بود که بیشتر در اطراف رودخانه ها رشد می کرد و در روستاها و شهرها بویژه در مسیر عبور آب به وفور دیده می شد؛ روستاییان آن را می چیدند و از دم کرده آن به عنوان نوشیدنی گرم و گاهی به عنوان دارو استفاده می کردند.
روستاییان و بومیان هر منطقه به توصیه قدیمی ترها ریشه گیاهان را حفظ می کردند تا برای سال های بعد نیز گیاه رشد کرده و قابل استفاده باشد؛ گاهی اوقات نیز گیاهان برخی مناطق را طبق اعلام قبلی نمی چیدند تا پوشش آن برای سال های بعد حفظ شود.
اما این روزها این شیوه ها به فراموش سپرده شده و کوه های شمیرانات بویژه در روستاهای دو بخش لواسانات و رودبارقصران، افاغنه و کردها بطور دسته جمعی همراه با طلوع آفتاب به سمت کوه ها حرکت می کنند و با غروب آفتاب به همراه چندین کیلو 'قارچ کوهی' و 'ریواس' و 'والک' بر می گردند.
این افراد با بی رحمی تمام گیاهان را از ریشه در می آورند و برای رشد و نمو و زیاد شدن در سال های بعد چیزی باقی نمی گذارند.
برخی زنان نیز در دسته های چند ده تایی روزهای تعطیل و یا در اواسط هفته به کوه ها می روند و بدون توجه به پوشش گیاهی و ضرورت حفظ آن برای نسل های آینده به چیدن سبزی کوهی و فروش آن در شهرها به ویژه بازار تجریش مشغول اند.
گیاهان کوهستان که بسیاری از آنان خودرو است و گیاه شناسان هنوز نتوانسته اند روش تکثیر آن را به دست آورند؛ از ریشه جدا شده و برای همیشه به بهای کسب درآمد برخی سودجویان، منقرض می شوند.
چیدن 'سبزی‌های صحرایی' این روزها از یک کار تفننی که در سطحی محدود توسط افراد محلی انجام می‌شد، به یک کار تجاری تبدیل شده که در مقیاس بزرگ و در بسیاری نقاط توسط سوداگران حرفه‌ای، انجام می‌شود.
این گونه های گیاهی یا همان سبزی های کوهی و صحرایی به بهای هر کیلو 100هزار تا 120 هزار ریال بفروش می رسد و قارچ کوهی نیز هر کیلو 800 هزار ریال قیمت خرده فروشی آن است.
بیژن مقیمی رئیس اداره محیط زیست شهرستان شمیرانات در اینباره گفت: رسم برداشت گیاهان خوراکی و دارویی از دیرباز در کوهستان‌های زاگرس و البرز و حتی مراتع٬ رواج داشته اما چند سالی است افرادی که برای به دست آوردن سود شخصی اقدام به کندن و فروش تجاری گیاهان خودرو می‌کنند، به منطقه‌های مختلف کشور هجوم آورده‌اند.
وی می گوید: آنچه که به نام سبزی کوهی یا صحرایی از کوهستان یا دشت ها چیده می شود، گیاهان لطیف تازه رسته هستند که هنوز به مرحله زادآوری نرسیده اند.
مقیمی افزود: هم اینک در بازار تجریش، میدان درکه و حتی میدان های مرکزی شهر مانند میدان انقلاب، تل هایی از سبزی های کوهی را می توان دید که بی هیچ ترسی به فروش گذاشته شده اند خبرها و برآوردها حاکی از این است که بعضی از این افراد، در یکی دو ماه، چند دستکم چندصد میلیون ریال سود به جیب می‌زنند!
مسئول محیط زیست شهرستان شمیرانات عنوان کرد که در این شرایط خطرناک تجارت گیاه و ریشه کنی آن مزید بر فلاکت های طبیعت ایران زمین شده و تبدیل به عاملی مهم برای فقر پوشش گیاهی، افزایش فرسایش خاک، کاهش نفوذ آب و تشدید بحران های زیست محیطی شده است.
وی گفت: محیط بانان در صورت برخورد با متخلفان که بطور انبوه به چیدن سبزی های کوهی اقدام می کنند، برخورد و آنان را در اختیار منابع طبیعی قرار می دهند.
گیاهانی که اینطور آزادانه در خیابان ها و مغازه ها به فروش می رسد از گونه های گیاهی نادر و حفاظت شده است که شاید تا چند سال آینده مانند بسیاری از داشته های تهرانی ها منقرض شود.
این سوال که 'آیا کسی حق داشت منابع طبیعی ملی را برای نفع شخصی به فروش رساند؟ '، سوال نسل آینده است که از دیدن و بهره بردن از این منابع طبیعی الهی و خدادادی بی بهره خواهند بود.
منبع: ایرنا
خبر های مرتبط
خبر های مرتبط
