۱۷ فروردین سروش روز، جشن سروشگان

رویداد۲۴ سروش و جشن سروشگان - در اوستا به صورت sraoša- یا seraoša و در فارسی میانه مانوی به صورت به معنی "شنیدن"Ösrõšahrãy یا srõšãw آمده است. این واژه از ریشه‌ی sru اشتقاق یافته است و در اوستا هم به معنی "فرمانبرداری" به کار رفته است و هم نام یکی از ایزدان است. سروش ایزدی است که زمزمه کردن (نیایش) را به مردم آموخت. او ایزدی است که قبل از طلوع آفتاب بانگ زده و مردم را برای نیایش پروردگار فرا می­خواند. او از ایزدان بزرگی است که بر نظم جهان مراقبت دارد.

---

بیشتر بخوانید: ۱۵ بهمن؛ جشن میانه زمستان

---

روز سروش در ماه فروردین از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده و جشن سروشگان گرفته می­ شده است. ایرانیان در این روز به عبادت و نیایش پروردگار پرداخته و به معابد می­رفتند.

ایزد سروش بر فراز کوه البرز کاخی دارد، با یک‌هزار ستون که به خودی خود روشن است و ستاره‌نشان (یسنه ۵۷، بند ۱۰). گردونهٔ او را در آسمان، چهار اسب نر درخشان و تیز رو با سم‌های زرین می‌رانند. هیچ موجودی از ایشان پیشی نمی‌گیرد و بدین‌گونه است که او دشمنان خود را در هر کجا که باشند، دستگیر می‌کند. سروش همیشه بیدار است و هرگز به خواب نمی‌رود و مخلوقات مزدا را پاسبانی می‌کند و برای محافظت نوع بشر هر روز و هر شب، سه بار به دور زمین می‌گردد. نماد مادی سروش خروس نام نهاده شده که با بانگ بامدادی خود مردم را از پی ستایش خداوند بخواند. در مجموعه‌ی یشت ها، یشت یازدهم برای سروش است.


برخی از صفات سروش در اوستا به قرار زیر است:

قوی بازو، چست و چالاک، چابک‌ترین در میان جوانان، شهریار جهان، دارنده‌ی سلاح سخت، دارای سلاح آخته، دارای ابزار مینوی یعنی "اهونور"، "یسنوکرتی" و "فشوشومانتره"، "تنومانتره" یعنی دارای پیکری با کلام مقدس، پاک‌ترین و رد (:سرور) پاکی، دارای اندیشه‌ای والا، خوش سخن، نگهبان آفریدگان، پاسبان سرار گیتی و پناه دهنده‌ی بینوایان.

سروش در میان ایزدان نخستین کسی است که زبان به ستایش خداوند و نیایش امشاسپندان گشود. نخستین کسی که مراسم مذهبی به جای آورد و پنج گات‌های زرتشت را بسرود. ایزد سروش بر آن است تا نیرو‌های اهریمنی، چون "خشم"، "کنده یا مستی"، "بوشاسپ یا خواب و تنبلی" (و مهمتر از همه " دروغ" را از میان ببرد.

سروش نابود کننده‌ی دیو آز و خشم است و به همراه مهر و رشن (دو ایزد باستانی ایرانیان) اعمال انسان‌ها را سنجیده و به نیکو کاران پاداش و به بدکاران کیفر می‌دهد. او فرمانروا و دهبد جهان است. بر تمامی ارزه (کشور غربی) و سوه (کشور شرقی) فرمانروایی دارد. او نگهبان تن در جهان است و برای نگهبانی آفریدگان، همواره بیدار و هوشیار بر گرد جهان می‌گردد. هفدهمین روز هر ماه به نام ایزد سروش به عنوان پیام آور غیب و پیک ایزدی شناخته می‌شود.

ابوریحان بیرونی می‌نویسد:

سروش اولین کسی است که مردم را برای ستایش پروردگار به زمزمه کردن امر کرده است. در این روز دعا و عبادت کردن و به معبد رفتن بسیار نیک است.

منبع: manelimajd.persianblog