فارن‌پالسی: بایدن نباید در دام تندرو‌های ایران بیفتد
رئیس جمهور برگزیده ایالات متحده اعلام کرده که قصد دارد از یک راهبرد گام به گام در مورد ایران بهره ببرد. به این ترتیب که در مرحله اول با بازگشت به برجام زمینه‌ها را برای گفتگو‌های بیشتر پیرامون مسئله موشکی و نفوذ منطقه‌ای هموار کند. واکنش ایران در برابر درخواست ایالات متحده چگونه خواهد بود؟
رویداد۲۴ مجله فارن پالسی در یادداشتی با عنوان «چگونه بایدن می‌تواند محافظه کاران ایران را از تضعیف توافق هسته‌ای باز دارد؟» با بیان اینکه پافشاری بر اینکه ایران برنامه موشکی اش را کنار گذارد، افتادن در دام تندروهاست و رسیدن به توافقی تازه را دشوار می‌کند نوشت:
رئیس جمهور برگزیده ایالات متحده اعلام کرده که قصد دارد از یک راهبرد گام به گام در مورد ایران بهره ببرد. به این ترتیب که در مرحله اول با بازگشت به برجام زمینه‌ها را برای گفتگو‌های بیشتر پیرامون مسئله موشکی و نفوذ منطقه‌ای هموار کند. واکنش ایران در برابر درخواست ایالات متحده چگونه خواهد بود؟
دو رویکرد متفاوت در مدیریت گفتگو‌های فراگیر با ایالات متحده در ایران وجود دارد. با این حال، یک اتفاق نظر گسترده در درون ساختار ایران وجود دارد که ایران با توجه به قدرت بازدارندگی و راهبرد دفاعی اش هیچ امتیازی نخواهد داد.
ایران در سال‌های اخیر از راهبرد بازدارندگی و تقویت قدرت دفاعی استفاده کرده است. این راهبرد دو شاخه دارد:
اول؛ تقویت و پشتیبانی از متحدان منطقه‌ای در لبنان، عراق، سوریه و یمن.
دوم؛ افزایش توانمندی‌های موشکی، ساخت و آزمایش موشک‌های کوتاه، متوسط و دور برد و همچنین موشک‌های بالستیک.
راهبرد ایران پس از جنگ‌های ایالات متحده در عراق و یمن توسعه یافت. جنگ‌هایی که صد‌ها سرباز آمریکایی را تا نزدیکی مرز‌های ایران آورد. تهران به خطر امنیتی در نزدیکی مرزهایش و اینکه جزء هیچ ائتلاف نظامی منطقه‌ای نیست، اشاره می‌کرد.
به رغم توافق عمومی بر سر راهبرد بازدارندگی، رویکرد ایران به درخواست دولت بایدن برای گفتگو‌های فراگیر را می‌توان به دو اردوگاه تقسیم کرد:
گروه اول محافظه کارانی هستند که اخیرا در انتخابات مجلس شمار بیشتری از صندلی‌ها را به دست آوردند و انتظار می‌رود که در انتخابات ریاست جمهوری آتی نیز پیروز شوند. آنها هر گونه گفتگو با ایالات متحده پیرامون موضوعات غیر هسته‌ای را به شدت رد می‌کنند. جایگاه آنها نیز با ترور (شهید سردار) قاسم سلیمانی و محسن فخری زاده بیش از پیش تقویت شده است. از نظر آنها، ترور‌ها نقشه دشمن برای فلج کردن قدرت بازدارندگی ایران است و حالا زمان آن رسیده که به جای گفتگو این بازدارندگی تقویت شود.
گروه دیگر عملگرایان و میانه روها هستند. به رغم پافشاری بر افزایش قدرت بازدارندگی، آنها گفتگو‌های غیر هسته‌ای را تهدیدی برای منافع ملی ایران نمی‌دانند. با این حال، آنها نمی‌پذیرند که اجرای توافق هسته‌ای باید منوط به گفتگو‌های منطقه‌ای و موشکی باشد. در نظر آنها، اگر تیم سیاست خارجه بایدن به جای اینکه بر مقابله با نفوذ منطقه‌ای و محدود کردن برنامه موشکی ایران تمرکز کند بر امنیت خاورمیانه و کنترل تسلیحاتی تمرکز نماید، رسیدن به توافق با غرب در همکاری با کشور‌های منطقه امکان پذیر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بازگشت آمریکا به برجام به معنای رفع تحریم‌های ایران است؟
میانه روها در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ شکست خواهند خورد مگر اینکه توافق تازه‌ای شکل بگیرد و تحریم‌ها برداشته شوند. به این ترتیب ایالات متحده باید در صورت پیروزی تندرو‌ها گفتگو با ایران را فراموش کند.
از دیدگاه میانه روها، مقابله با نفوذ منطقه‌ای و محدود کردن برنامه موشکی ایران یک رویکرد تهاجمی است که نگرانی‌های امنیتی کشور را در نظر نمی‌گیرد. این رویکرد جواب نخواهد داد چرا که ایرانی‌ها نشان داده اند که در برابر تحریم‌های بی سابقه دوام خواهند آورد.
عمل گرایان بر این باورند که سیاست موشکی ایران سرشتی بازدارنده و دفاعی دارد. اگر ایران در گفتگو‌های بالقوه آینده منطقه‌ای تحت فشار باشد، به درستی می‌تواند مسائل موشکی عربستان، کلاهک‌های هسته‌ای اسرائیل و خرید اسلحه‌های مدرن توسط کشور‌های منطقه را پیش بکشد.
در چنین شرایطی، ایالات متحده و بازیگران منطقه‌ای باید تصمیم بگیرندکه یا به سمت فرایند کنترل گسترده تسلیحاتی در خاورمیانه حرکت کنند یا حق ایران برای داشتن توانمندی‌های موشکی را به رسمیت بشناسند. عمل گرایان باور دارند که نباید از گفتگو هراس داشت. در عوض، آنها می‌گویند که باید از فرصت‌های گفتگو برای استوار سازی دستاورد‌های دفاعی و منطقه‌ای ایران بهره گرفت. آنها پیروزی بایدن را فرصتی برای رفع مشکلات منطقه‌ای و بین المللی ایران می‌بینند و رویکرد او برای حل مشکلات خاورمیانه را بر خلاف ترامپ، رویکردی متعادل ارزیابی می‌کنند.
دیدگاه عملگرایان با توجه به اظهار نظر‌های بایدن پیرامون بازنگری اش از رابطه ایالات متحده و عربستان قابل توجه است. آنها همچنین می‌گویند که بایدن ادامه دهنده راه اوباماست. اوباما در مصاحبه اش با the Atlantic در می ۲۰۱۵ گفته بود: رویکردی که به متحدان عرب پاداش می‌دهد در حالی که ایران را منبع تمام مشکلات منطقه معرفی می‌کند تنها به اختلافات فرقه‌ای در منطقه دامن خواهد زد. او همچنین تاکید کرده بود که عربستان باید یاد بگیرد تا خاورمیانه را با دشمن قسم خورده اش، ایران، تقسیم کند.
جک سولیوان در گفتگو با مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی گفت: دولت بایدن ساز و کار فشار حداکثری را متوقف می‌کند و توافق هسته‌ای را برای توافق‌های موشکی و منطقه‌ای گروگان نمی‌گیرد. با این حال، پس از بازگشت به توافق، بازیگران منطقه‌ای را برای رسیدن به یک توافق منطقه‌ای تحت فشار خواهد گذاشت. دیدگاه سولیوان با اظهار نظر‌های اخیر وزیر امورخارجه ایران همسوست. وزرای امورخارجه چین و روسیه نیز بر شکل گیری گفتگو‌ها در خاورمیانه برای ایجاد نظم امنیت جمعی اصرار دارند.
نفوذ ایران بر حوثی‌ها برای پایان دادن به جنگ می‌تواند یک نقطه شروع طلایی باشد. ایران می‌تواند متحدان یمنی اش را برای یک توافق صلح با عربستان متقاعد کند.
با این حال، راه بند‌های جدی پیش روی توافق موشکی و منطقه‌ای وجود دارد. فضای بی اعتمادی بین ایران و ایالات متحده با ترور (شهید سپهبد) قاسم سلیمانی و محسن فخری زاده تشدید شده است. کوتاه بودن طول عمر دولت روحانی نیز چالش دیگری است.
مجلس ایران به کشور‌های اروپایی و ایالات متحده دو ماه فرصت داده تا تحریم‌ها را بردارند. ظریف گفته است که دولت مجبور به اجرای این قانون است. به این ترتیب با اجرای این قانون، توافقی که چهار سال از تحریم‌های خفه کننده جان سالم به در برد در آستانه مرگ قرار می‌گیرد. بایدن می‌تواند بلافاصله پس از ورود به دفتر ریاست جمهوری با چند فرمان اجرایی، توافق را نجات دهد.
رئیس جمهور برگزیده ایالات متحده اعلام کرده که قصد دارد از یک راهبرد گام به گام در مورد ایران بهره ببرد. به این ترتیب که در مرحله اول با بازگشت به برجام زمینه‌ها را برای گفتگو‌های بیشتر پیرامون مسئله موشکی و نفوذ منطقه‌ای هموار کند. واکنش ایران در برابر درخواست ایالات متحده چگونه خواهد بود؟
دو رویکرد متفاوت در مدیریت گفتگو‌های فراگیر با ایالات متحده در ایران وجود دارد. با این حال، یک اتفاق نظر گسترده در درون ساختار ایران وجود دارد که ایران با توجه به قدرت بازدارندگی و راهبرد دفاعی اش هیچ امتیازی نخواهد داد.
ایران در سال‌های اخیر از راهبرد بازدارندگی و تقویت قدرت دفاعی استفاده کرده است. این راهبرد دو شاخه دارد:
اول؛ تقویت و پشتیبانی از متحدان منطقه‌ای در لبنان، عراق، سوریه و یمن.
دوم؛ افزایش توانمندی‌های موشکی، ساخت و آزمایش موشک‌های کوتاه، متوسط و دور برد و همچنین موشک‌های بالستیک.
راهبرد ایران پس از جنگ‌های ایالات متحده در عراق و یمن توسعه یافت. جنگ‌هایی که صد‌ها سرباز آمریکایی را تا نزدیکی مرز‌های ایران آورد. تهران به خطر امنیتی در نزدیکی مرزهایش و اینکه جزء هیچ ائتلاف نظامی منطقه‌ای نیست، اشاره می‌کرد.
به رغم توافق عمومی بر سر راهبرد بازدارندگی، رویکرد ایران به درخواست دولت بایدن برای گفتگو‌های فراگیر را می‌توان به دو اردوگاه تقسیم کرد:
گروه اول محافظه کارانی هستند که اخیرا در انتخابات مجلس شمار بیشتری از صندلی‌ها را به دست آوردند و انتظار می‌رود که در انتخابات ریاست جمهوری آتی نیز پیروز شوند. آنها هر گونه گفتگو با ایالات متحده پیرامون موضوعات غیر هسته‌ای را به شدت رد می‌کنند. جایگاه آنها نیز با ترور (شهید سردار) قاسم سلیمانی و محسن فخری زاده بیش از پیش تقویت شده است. از نظر آنها، ترور‌ها نقشه دشمن برای فلج کردن قدرت بازدارندگی ایران است و حالا زمان آن رسیده که به جای گفتگو این بازدارندگی تقویت شود.
گروه دیگر عملگرایان و میانه روها هستند. به رغم پافشاری بر افزایش قدرت بازدارندگی، آنها گفتگو‌های غیر هسته‌ای را تهدیدی برای منافع ملی ایران نمی‌دانند. با این حال، آنها نمی‌پذیرند که اجرای توافق هسته‌ای باید منوط به گفتگو‌های منطقه‌ای و موشکی باشد. در نظر آنها، اگر تیم سیاست خارجه بایدن به جای اینکه بر مقابله با نفوذ منطقه‌ای و محدود کردن برنامه موشکی ایران تمرکز کند بر امنیت خاورمیانه و کنترل تسلیحاتی تمرکز نماید، رسیدن به توافق با غرب در همکاری با کشور‌های منطقه امکان پذیر خواهد بود.
بیشتر بخوانید: بازگشت آمریکا به برجام به معنای رفع تحریم‌های ایران است؟
میانه روها در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۱ شکست خواهند خورد مگر اینکه توافق تازه‌ای شکل بگیرد و تحریم‌ها برداشته شوند. به این ترتیب ایالات متحده باید در صورت پیروزی تندرو‌ها گفتگو با ایران را فراموش کند.
از دیدگاه میانه روها، مقابله با نفوذ منطقه‌ای و محدود کردن برنامه موشکی ایران یک رویکرد تهاجمی است که نگرانی‌های امنیتی کشور را در نظر نمی‌گیرد. این رویکرد جواب نخواهد داد چرا که ایرانی‌ها نشان داده اند که در برابر تحریم‌های بی سابقه دوام خواهند آورد.
عمل گرایان بر این باورند که سیاست موشکی ایران سرشتی بازدارنده و دفاعی دارد. اگر ایران در گفتگو‌های بالقوه آینده منطقه‌ای تحت فشار باشد، به درستی می‌تواند مسائل موشکی عربستان، کلاهک‌های هسته‌ای اسرائیل و خرید اسلحه‌های مدرن توسط کشور‌های منطقه را پیش بکشد.
در چنین شرایطی، ایالات متحده و بازیگران منطقه‌ای باید تصمیم بگیرندکه یا به سمت فرایند کنترل گسترده تسلیحاتی در خاورمیانه حرکت کنند یا حق ایران برای داشتن توانمندی‌های موشکی را به رسمیت بشناسند. عمل گرایان باور دارند که نباید از گفتگو هراس داشت. در عوض، آنها می‌گویند که باید از فرصت‌های گفتگو برای استوار سازی دستاورد‌های دفاعی و منطقه‌ای ایران بهره گرفت. آنها پیروزی بایدن را فرصتی برای رفع مشکلات منطقه‌ای و بین المللی ایران می‌بینند و رویکرد او برای حل مشکلات خاورمیانه را بر خلاف ترامپ، رویکردی متعادل ارزیابی می‌کنند.
دیدگاه عملگرایان با توجه به اظهار نظر‌های بایدن پیرامون بازنگری اش از رابطه ایالات متحده و عربستان قابل توجه است. آنها همچنین می‌گویند که بایدن ادامه دهنده راه اوباماست. اوباما در مصاحبه اش با the Atlantic در می ۲۰۱۵ گفته بود: رویکردی که به متحدان عرب پاداش می‌دهد در حالی که ایران را منبع تمام مشکلات منطقه معرفی می‌کند تنها به اختلافات فرقه‌ای در منطقه دامن خواهد زد. او همچنین تاکید کرده بود که عربستان باید یاد بگیرد تا خاورمیانه را با دشمن قسم خورده اش، ایران، تقسیم کند.
جک سولیوان در گفتگو با مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی گفت: دولت بایدن ساز و کار فشار حداکثری را متوقف می‌کند و توافق هسته‌ای را برای توافق‌های موشکی و منطقه‌ای گروگان نمی‌گیرد. با این حال، پس از بازگشت به توافق، بازیگران منطقه‌ای را برای رسیدن به یک توافق منطقه‌ای تحت فشار خواهد گذاشت. دیدگاه سولیوان با اظهار نظر‌های اخیر وزیر امورخارجه ایران همسوست. وزرای امورخارجه چین و روسیه نیز بر شکل گیری گفتگو‌ها در خاورمیانه برای ایجاد نظم امنیت جمعی اصرار دارند.
نفوذ ایران بر حوثی‌ها برای پایان دادن به جنگ می‌تواند یک نقطه شروع طلایی باشد. ایران می‌تواند متحدان یمنی اش را برای یک توافق صلح با عربستان متقاعد کند.
با این حال، راه بند‌های جدی پیش روی توافق موشکی و منطقه‌ای وجود دارد. فضای بی اعتمادی بین ایران و ایالات متحده با ترور (شهید سپهبد) قاسم سلیمانی و محسن فخری زاده تشدید شده است. کوتاه بودن طول عمر دولت روحانی نیز چالش دیگری است.
مجلس ایران به کشور‌های اروپایی و ایالات متحده دو ماه فرصت داده تا تحریم‌ها را بردارند. ظریف گفته است که دولت مجبور به اجرای این قانون است. به این ترتیب با اجرای این قانون، توافقی که چهار سال از تحریم‌های خفه کننده جان سالم به در برد در آستانه مرگ قرار می‌گیرد. بایدن می‌تواند بلافاصله پس از ورود به دفتر ریاست جمهوری با چند فرمان اجرایی، توافق را نجات دهد.
منبع: خبرآنلاین
خبر های مرتبط
