اومیکرون در راه است/ سویه جدید کرونا چقدر خطرناک است؟

رویداد۲۴ آخرین جهش‌های کشف شده در ویروس کرونا حاکی از تغییرات بنیادین بر روی این ویروس است. به گفته دانشمندان این جهش اخیر «وحشتناک» است.

سی ان ان در گزارشی نوشته هنوز در روز‌های اولیه کشف سویه جدید قرار داریم و این ویروس تازه در یکی از استان‌های آفریقای جنوبی کشف شده، اما نشانه‌ای وجود دارد که حاکی از شیوع آن در دیگر نقاط جهان است.

بیشتر بخوانید: همه ابهامات دوز بوستر/ چه کسانی باید دوز سوم واکسن کرونا را بزنند؟

اولین سوالی که به ذهن می‌رسد این است که این ویروس جدید چقدر قدرت و سرعت سرایت دارد و آیا می‌تواند همه ایمنی ناشی از واکسیناسیون را دور بزند؟ گمانه زنی‌های زیادی در این باره صورت گرفته، اما پاسخ‌های روشنی هم به این سوالات داده شده که رویداد‌۲۴ دراین گزارش به این پاسخ‌های صریح اشاره کرده است.

از سویه جدید ویروس کرونا چه می‌دانیم؟

سویه جدید با نام علمی B.۱.۱.۵۲۹ شناخته می‌شود که در جلسه روز گذشته جمعه سازمان جهانی بهداشت «اومیکرون» نام گرفت.

این سویه جدید در واقع نوع بسیار جهش یافته کروناست. تولیو اولیورا رئیس مرکز پاسخ به بیماری‌های واگیردار آفریقای جنوبی گفته مجموعه‌ای از جهش‌های غیر مغمول در این ویروس رخ داده که بسیار متفاوت با سایر جهش‌های شناخته شده‌ است.

او گفته سویه جدید ما را متعجب کرده است. تقریبا ۵۰ جهش کلی و بیش از ۳۰ جهش بر روی تاژک پروتئینی ویروس اتفاق افتاده است که در واقع هدف اصلی واکسن‌ها بوده‌اند. به این ترتیب سویه جدید می‌تواند دریچه‌ها به سمت سلول‌های بدن ما را باز کنند.

این سویه جدید ده جهش تازه در مقایسه با نوع دلتا بر روی دامنه اتصال گیرنده که بخشی از ویروس است که اولین تماس را با سلول‌های بدن ما برقرار می‌کند داشته.

دانشمندان معتقدند این سطح از جهش به احتمال زیاد از یک بیمار خاص که قادر به شکست ویروس در بدنش نبوده رخ داده.

لازم به ذکر است که جهش‌های زیاد لزوما خبر بدی نیستند؛ در نتیجه مهم است که بدانیم کدام جهش‌ها در واقع جهش خطرناک به حساب می‌آیند.

هرچه ویروس بیشتر شیوع داشته باشد احتمال جهش در آن نیز بیشتر است. هزاران تغییر کوچک در ویروس کرونا تا الان رخ داده که بیشتر آن‌ها تغییرات کمی را به دنبال داشته‌اند. غالبا تغییرات ویروس در جهت بقای آن است. دانشمندان نگران تغییرات اخیر روی تاژک ویروسند چرا که این تاژک‌ها هستند که کلید ورود ویروس به سلول‌های بدن انسانند.

نگرانی در مورد سویه جدید که تفاوت چشم گیری با نوع اولیه یا همان ویروس ووهان دارد، جدی است. این احتمال وجود دارد که واکسن‌ها به طور کلی بر روی این سویه جدید موثر نباشند.

در جهش‌های قبلی هم اتفاقات ناگواری افتاده بود. برای مثال سویه N۵۰۱Y سرعت انتقال بالاتری نسبت به نمونه اولیه ویروس کرونا داشت. برخی سویه‌ها تشخیص شکل‌گیری آنتی بادی در بدن را سخت‌تر می‌کردند. بعضا تاثیر واکسن‌ها را کاهش داده بودند؛ اما نگرانی‌هایی در مورد ویروس جدید وجود دارد که کاملا جدید است.

ریچارد لسل استاد دانشگاه کوازولو آفریقای جنوبی گفته این نگرانی وجود دارد که قابلیت انتقال ویروس جدید افزایش پیدا کرده باشد و همزمان بخشی از سیستم ایمنی بدن را هم دور بزند.

تا امروز سویه‌های متقاوتی ظهور کرده بودند که روی کاغذ بسیار خطرناک به نظر می‌رسیدند، اما در عمل تفاوتی ایجاد نکردند. سویه بتا که اوایل سال میلادی شیوع پیدا کرده بسیار نگران کننده به نظر می‌رسید چرا که بیشترین توانایی دور زدن سیستم ایمنی بدن را داشت، اما در نهایت این سویه دلتا بود که جهان را در نوردید.

راوی گوپتا استاد دانشگاه کمبریج به سی ان ان گفته سویه بتا همه سیستم‌های ایمنی را دور میزد، اما دلتا که از لحاظ درجه عفونی بودن و فرار از ایمنی، متوسط تلقی می‌شد. سویه جدید به طور بالقوه در هر دوی این موارد درجات بالاتری دارد.

بی بی سی نوشته تحقیقات و مطالعات آزمایشگاهی تصویر روشن تری از وضعیت می‌دهند، اما همیشه آنچه در جهان واقع رخ می‌دهد مهم‌تر است. هنوز برای نتیجه گیری خیلی زود است، اما نشانه‌های ظاهر شده نگران کننده است.

چند نفر به سویه جدید مبتلا شدند؟

تاکنون ۷۷ مورد در استان گائوتنگ آفریقای جنوبی، چهار مورد ابتلا در بوتسوانا و یک مورد در هنگ کنگ (این فرد مستقیم از آفریقای جنوبی به هنگ کنگ سفر کرده بوده) مبتلا به سویه جدید کرونا شناسایی شده. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد این ویروس سرعت بالایی برای جهان شمولی دارد.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، ظاهرا این سویه جدید نتایج عجیبی در تست‌های استاندارد کرونا از خودش نشان می‌دهد که کار را برای ردیابی آن بدون نیاز به آنالیز‌های ژنتیکی راحت‌تر می‌کند.

برخی داده‌ها حاکی از آن است که ۹۰ درصد مبتلایان در استان گائوتنگ آفریقای جنوبی در واقع مبتلا به این سویه جدیدند و ممکن است موارد دیگری در سایر استان‌های آفریقای جنوبی هم وجود داشته باشد.

تا امروز نتایجی اعلام نشده که ثابت کند سرعت انتقال این سویه از دلتا بیشتر است، یا حتی منجر به نوع شدیدتر بیماری کرونا می‌شود. از طرفی هنوز مشخص نشده این سویه تا چه حد می‌تواند سیستم ایمنی بدن ناشی از واکسیناسیون را دور بزند.

از سوی دیگر هنوز اطلاعاتی دال بر نحوه شیوع این سویه ر کشور‌هایی که نرخ واکسیناسیون بالایی دارند به چه صورت خواهد بود.

آفریقای جنوبی تازه ۲۴ درصد جمعیت خود را واکسینه کامل کرده است، هرچند بیشتر جمعیت این کشور دست کم یک بار به کرونا مبتلا شده اند.

در نتیجه ما با سویه‌ای سر و کار داریم که نگران کننده است، اما چیز زیادی در مورد آن نمی‌دانیم؛ اما یک درس بزرگی که در دوران کرونا گرفته‌ایم این است که همیشه پندمی منتطر انتشار جواب‌های دقیق نمی‌ماند.