در ذهن طراحان لباس اسلامی اتاق عمل چه میگذرد؟
رویداد۲۴ نازنین فرزانجو: تازهترین دغدغه ستاد امر به معروف و نهی از منکر، «طراحی لباس مخصوص اتاق عمل» است تا نشان دهند آنها واقعا در فضای ذهنی دیگری سیر میکنند! «محمدحسین طاهری آکردی» دبیر ستاد امربهمعروف و نهی از منکر گفته «چند سازمان حکومتی درحال کار روی طراحی دوازده مدل لباس بیماران برای جراحیاند تا به گفتهی او حدود شرعی رعایت شود.» آنگونهکه آکردی بیان کرده «تاکنون روی طراحی دوازده مدل لباس بیماران برای رفتن زیر تیغ جراحی کار شده است.»
پرسش اینجاست که در ذهن تصمیمگیران ستاد امر به معروف چه میگذرد که حاصل آن «پرداختن به لباس اتاق عمل» است؟ آیا واقعا جایی بهتر از بیمارستان برای انجام چنین ایدههای درخشانی وجود ندارد؟ کدام ذهن میتواند تصور کند در اتاق عمل که مسئله لحظات و ثانیهها و حفظ جان بیمار مطرح است، کسی در اندیشه لباس دیگری و مسائلی مانند آن باشد؟
تاکنون وزارت بهداشت به این اظهارات عجیب واکنشی نشان نداده و طبق تجربه هم واکنشی نخواهند داشت و به احتمال زیاد تا یکسال آینده خبر میرسد که «مراسم رونمایی از لباس اتاق عمل» برگزار شده است؛ این در حالی است که لباسهای ویژه اتاق عمل از نظر شکل، جنس و رنگ از استانداردی همگانی و جهانی پیروی میکنند و قرار است از نفوذ هر گونه آلودگی محفوظ بماند و اغلب فاقد درز و دوخت است و با پرس به هم وصل میشوند بنابراین اساسا در چنین فضایی، جایی برای دغدغههای شرعی اینچنینی وجود ندارد؛ چراکه افزونبر این شاخصهها، این لباس نه باید دست و پاگیر باشد که بیمار را آزار دهد و نه دست و پای پزشک و پرستار را بگیرد چراکه کوچکترین اشتباه میتواند به قیمت از دست رفتن جان بیمار تمام شود چه رسد به اینکه این اشتباه به دلیل طراحی نامناسب پوشش بیمار باشد.
اما داستان اسلامیکردن همه چیز در کشور ازجمله لباس اتاق عمل صحبت امروز و دیروز نیست و این قصه سر دراز دارد. در لایحه حجاب و عفاف نیز در وظایف وزارت بهداشت میخوانیم که این وزارتخانه مکلف شده طراحی چیدمان اداری در ساختمانهای ستادی بیمارستانها و دانشگاهها و دیگر مراکز مربوط به وزارت بهداشت را براساس حفظ حدود حریم شرعی میان کارمندان زن ومرد بهوجود آورد! بدین ترتیب درصورت تصویب این قانون از واحدهای ستادی گرفته تا درمانگاهها و بیمارستانهای وابسته به وزارت بهداشت باید شاهد تفکیک جنسیتی باشیم.
پیش از این هم معاون دادستانی کل ایران در نامهای نالازم، به وزارت بهداشت اعلام کرده بود که کار مردان در بخشهای درمانی زنان ممنوع است و از این نهاد خواسته بود دستورالعملهای موردنیاز برای این موضوع را اجرایی کند زیرا به زعم آنها حضور مردان در این بخشها خلاف شرع است و سبب آسیب روحی به بیماران زن میشود.
در نمونه دیگر به مراکز طراحی لباس دستورالعمل صادر شده بود که حق ندارند لباس چهارخانه یا پیرهنهای زنانه مدل مردانه تولید کنند. از این دست قوانین سلیقهای در کشور بسیار است؛ سلیقههایی که در فقدان قانون مشخص وضعیت کشور را تعیین میکنند؛ بی آنکه اقدامشان پشتوانه قانونی داشته باشد.
در واقع بودجههای بیتالمال در راههایی صرف میشود که هر انسان خردمندی را به تفکر وا میدارد! بودجههای میلیاردی که برای لباس اتاق عمل، لباس چهارخانه و مسدود کردن اینستاگرام مردم و تفکیک جنسیتی در بیمارستانها و ... صرف میشود و هیچگاه نیز نیازی نبوده که درباره چگونگی هزینهکرد بودجههایی که در حقیقت متعلق به مردم است، به کسی توضیح دهند!
حجتالاسلام ایازی در واکنش به همین مسئله به سایت جماران گفته «طراحی لباس عمل جراحی اسلامی در مقایسه با موضوعات مهمتر که در رسالهها علمیه آمده، خندهآور است. در اتاق عمل مباحثی وجود دارد که در قیاس با لباس عمل جراحی اسلامی، مسألهای نیست. امروز در اخلاق پزشکی یا مسائل بهداشتی و درمانی اموری جدی وجود دارد که پزشکان و بیماران را مثل کمبود دارو، وسائل کمک پزشکی و مشکلات روابط میان بیمار و پزشک خسته و عاجز کرده است که این مسأله، چند صدم مسائل پزشکی است.»
بیشتر بخوانید:
حاشیههای ممنوعیت لباس چهارخانه / محدودیتهای پوشش چگونه در ایران اجرا شد؟
ایازی به پشتوانه فکری طراحان این ایدهها اشاره کرده و گفته در دهه شصت نیز واقعا میخواستند پیادهروها را جدا کنند: «در دهه ۶۰ گروهی در قم، به دنبال این بودند تا با روشهایی جامعه را اسلامی کنند؛ بهجای احیای عدالت و آزادی به ظواهر تکیه می کردند، مانند تفکیک جنسیتی پیادهروها و ارائه دادن لباس متحد الشکل. آن زمان از این کارها باب شده بود؛ صبح که بلند می شدید هر روز از این نقشهها می کشیدند، سخنرانی میکردند و متولی این مسائل بودند. البته سامان پیدا نکرد، اما نتیجه آن تربیت نسلی از همان جریان در کشور شد که هر روز برای مردم نسخه جدید می نویسند و پایههای نوعی مخالفت و لجبازی را در جامعه به وجود میآورند.»
یحیی ابراهیمی عضو کمیسیون بهداشت مجلس نیز گفته «متاسفانه کسانی که صحبتهایی مثل طراحی اسلامی لباس پزشکان و پرستاران را مطرح میکنند و میگویند این پوششها اسلامی نیست، میخواهند التهاب در کشور ایجاد کنند. اینکه گاهی میگوییم پدیده نفوذ در کشور رشد کرده، به خاطر صاحبان این حرفها است. مشکل عمده کشور، خداوکیلی بیان این ادبیاتها نیست. برخی افراد با طرح این صحبتها، جامعه را تحریک میکنند و این کار جز رفتن روی اعصاب مردم، چیز دیگری را به بار نمیآورد. این افرادی که مثلاً میگویند پوشش پرستاران اسلامی نیست، میخواهند ذهن مردم را از مسائل و دغدغههای دیگر، دور کنند. امروز پرستاران ما مطالباتی دارند مثل تعرفهگذاری خدمات پرستاری که باید انجام شود.این افراد، در دوران کرونا پدرشان درآمد، ولی به یکباره رها شدند.»
طراحی لباس ویژهی بیماران در اتاق عمل و نیز موظفکردن وزارت بهداشت به جداسازی جنسیتی کادر درمان درحالیست که از سال ۱۳۷۷ که طرح تفکیک جنسیتی ازسوی مرضیه وحید دستجردی به مجلس پنجم رسید تا امروز ناکارآمدی چنین طرحهایی با دشواری اجرای آنها نشان داده شده است. طراحی لباس اتاق عمل برای بیماران درحالی انجام میشود که مسئولین بهداشتی نسبت به سرعتگرفتن مهاجرت تیم درمان از کشور هشدار دادهاند و بیماران هم با مشکل کمبود و گرانی دارو روبهرو هستند.
در واقع صورت مسئله ماجرا اینگونه است: «در کشوری که با فسادهای چند هزار میلیاردی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی و مشکلات تامین دارو و موج مهاجرت پزشکان و پرستاران روبهرو هستیم بخش مهمی از بودجه عمومی کشور صرف طراحی لباس اتاق عمل اسلامی شده است!» این جمله بهراستی نیاز به هیچگونه تحلیل بیشتری ندارد و بیان همین تکجمله وضعیت کشور را به خوبی نشان میدهد!
پوشش بیماران بهویژه بیماران زن برای اتاق عمل که شامل گان، شلوار و کلاه است به اندازه کافی مناسب است و شاید بهتر و خردمندانهتر این باشد که سازمانها و نهادهای حکومتی که این روزها فکر و نیروی خود را صرف طراحی لباسی خاص و جایگزین برای اتاق عمل کردهاند، انرژی خود را روی مسائل مهمتری که در کشور کم هم نداریم بگذارند؛ شاید بتوان کلاف سردرگم مشکلات را تا اندازهای سبک کنیم و گرهای از آن باز کنیم.