همه چیز درباره تولد گونه منقرضشده گرگ وحشت
رویداد۲۴ | سیما صابری: تولد سه توله گرگ با ویژگیهایی شبیه به گرگ وحشت، یکی از گونههای منقرضشده عصر یخبندان اخیراً تبدیل به یکی از رویدادهای علمی شده است. این پروژه، بخشی از تلاشهای یک شرکت زیستفناوری برای احیای گونههای منقرضشده با استفاده از مهندسی ژنتیک است.
همه چیز درباره تولد گونه منقرضشده گرگ وحشت
در یکی از مهیجترین دستاوردهای زیستفناوری قرن، محققان موفق شدهاند تولههایی با ژنهای گرگ وحشت—گونهای که هزاران سال پیش منقرض شده بود—را دوباره به دنیا بیاورند. این تولدها، که حاصل تلفیق فناوری پیشرفته و دانش باستانشناسی ژنتیکی است، نقطه عطفی در تلاش بشر برای احیای حیاتوحش از دسترفته محسوب میشود.
گرگ وحشت چیست؟
گرگ وحشت یا Dire Wolf یکی از شکارچیان غالب در عصر یخبندان بود. برخلاف گرگ خاکستری مدرن، این گونه بدنی تنومندتر، جمجمهای بزرگتر و فکهایی بسیار نیرومند داشت. فسیلهای کشفشده نشان میدهد که این حیوان در سراسر آمریکای شمالی زندگی میکرد و حدود ۱۰ هزار سال پیش، در پایان آخرین عصر یخبندان، منقرض شد.
بازسازی یک افسانه
دانشمندان برای بازگرداندن این حیوان به حیات، از DNA استخراجشده از فسیلهای باستانی استفاده کردند. اما DNA باستانی معمولاً ناقص است، بنابراین آنها ژنوم گرگ وحشت را با ژنوم گرگ خاکستری مقایسه کرده و تفاوتهای کلیدی را شناسایی کردند. نتیجه این فرایند، اصلاح ژنتیکی سلولهایی از گرگ خاکستری بود تا ویژگیهای گرگ وحشت را بازآفرینی کنند.
سه توله گرگ به نامهای رموس، رومولوس و خالسی در دو بازه زمانی اکتبر ۲۰۲۴ و ژانویه ۲۰۲۵ متولد شدند. این تولهها دارای جثهای بزرگ، پوزههای عضلانی و پوششی متراکم هستند؛ ویژگیهایی که به گرگ وحشت نسبت داده میشود. دانشمندان میگویند این تولهها ممکن است به وزن بالای ۶۰ کیلوگرم برسند—وزنی مشابه نیاکان منقرضشدهشان.
گرگ وحشت واقعی یا گرگ طراحیشده؟
اگرچه شباهتهای ظاهری این تولهها با گرگ وحشت انکارناپذیر است، برخی از متخصصان هشدار میدهند که این حیوانات در حقیقت نوعی گرگ خاکستری تغییر یافتهاند، نه بازتولید کامل گرگ وحشت. از آنجا که DNA گرگ وحشت به صورت کامل در دسترس نیست، این تولهها بیشتر یک ترکیب شبیهسازیشده از اطلاعات ژنتیکی هستند تا نسخه اصلی این گونه.
بازگشت به گذشته؛ مفید یا خطرناک؟
مسئله احیای گونههای منقرضشده مدتهاست موضوع بحثهای علمی و اخلاقی است. برخی میگویند این تلاشها میتواند به حفظ گونههای در حال انقراض و بازیابی تعادل طبیعی کمک کند. اما منتقدان هشدار میدهند که چنین اقداماتی ممکن است اثرات غیرقابل پیشبینی بر اکوسیستمها بگذارد، منابع حفاظت محیط زیست را از مسیر اصلی منحرف کند، یا حیواناتی تولید کند که در محیط طبیعی توان بقا نداشته باشند.
شرکت زیستفناوری مسئول این پروژه، علاوه بر گرگ وحشت، پروژههای احیای ماموت پشمالو و ببر تاسمانی را نیز دنبال میکند. هدف آنها بازگرداندن حیوانات منقرضشده به اکوسیستمها، با استفاده از فناوریهایی است که در آینده میتواند به نجات گونههای در خطر کمک کند.
بازگشت گرگ وحشت از دل تاریخ به دنیای امروز، تنها یک گام در مسیر احیای زیستی است. اما این گام، پرسشهای عمیقی درباره قدرت انسان در تغییر طبیعت، مسئولیتهای اخلاقیاش، و آینده تعامل با محیط زیست مطرح میکند—پرسشهایی که پاسخ به آنها شاید هزاران سال دیگر هم به همان اندازه مرموز باقی بماند.
