سکوت اسنپ در برابر استخدام یک قاتل | آیا تاکسی‌های اینترنتی از راننده‌ها گواهی سوپیشینه می‌گیرند؟

رویداد۲۴| روح انگیز درّی: خبر هولناک است؛ چندین کاربر در فضای مجازی تصویری از بهمن فرزانه، قاتل «الهه حسین‌نژاد»، به‌عنوان راننده اسنپ منتشر کرده‌اند.

روابط عمومی پلیس در بیانیه‌ای گفته سفر منجر به قتل این دختر جوان در چارچوب سفرهای رسمی اسنپ نبوده و این پلتفرم، در فرآیند ثبت‌نام رانندگان، «استعلام سوءپیشینه» را از طریق فراجا انجام می‌دهد. پیش‌تر، پلیس آگاهی تهران بزرگ نیز اعلام کرده بود که در سفر منتهی به قتل، بهمن فرزانه در نقش یک راننده خطی فعالیت داشته و با اسنپ ارتباطی نداشته است. اما شواهد نشان می‌دهد حتی اگر سفر منتهی به قتل الهه حسین نژاد از طریق پلتفرم اسنپ نبوده باشد، قاتل به عنوان راننده این پلتفرم فعالیت می‌کرده. تصویری که یکی از کاربران فضای مجازی منتشر کرده نشان می‌دهد بهمن فرزانه قاتل الهه در روزهای گذشته به‌عنوان راننده اسنپ تعداد زیادی از افراد را جابه جا کرده است. در این تصویر، مشخصات وی واضح است: بهمن فرزانه، راننده خودروی سمند نقره‌ای به شماره پلاک ایران ۹۱ _ ۶۴۱ و ۳۹.

نکته مهم در اینجا اطلاعیه ایست که پلیس آگاهی تهران در ساعات اولیه کشف محل اختفای فرزانه منتشر کرد. پلیس در این بیانیه اعلام کرده بود ««قاتل الهه حسین‌نژاد ایرانی است و سابقه کیفری قبلی دارد. او دوران محکومیتش را نیز قبلاً طی کرده است.» بر اساس قوانین اسنپ که در وبسایت رسمی این پلتفرم آمده «اسنپ برای اطمینان از صلاحیت رانندگان، پس از ثبت‌نام و ارسال مدارک، اطلاعات متقاضی را به‌صورت آنلاین به پلیس نظارت بر اماکن عمومی فراجا ارسال می‌کند. پلیس با بررسی سوابق متقاضی از طریق شماره ملی و منابع مختلف، نتیجه تأیید یا رد صلاحیت را به اسنپ اعلام می‌کند.» اسنپ یک قدم فراتر رفته و مدعی شده این بررسی هر شش ماه یک‌بار برای رانندگان فعال تکرار می‌شود تا از تداوم صلاحیت آن‌ها اطمینان حاصل شود. این در حالی است که در مورد بهمن فرزانه که به اذعان پلیس سو سابقه داشته، هیچ بررسی صلاحیتی انجام نشده و این فرد به عنوان راننده فعال در روزهای قبل از قتل الهه در اسنپ مشغول به کار بوده است.

بیشتر بخوانید:

حاشیه‌های سفر نیمه تمام با اسنپ/ یک‌جانبه‌گرایی با جامعه چه می‌کند؟

چرا اسنپ نسبت به اعتراضات مستمر رانندگان بی‌اعتناست؟

پیگیری‌های رویداد۲۴ برای تماس با روابط عمومی اسنپ بی‌نتیجه ماند. تنها پاسخی که در مکالمه تلفنی با این شرکت داده شد، این بود که «همه چیز در بیانیه آمده است». این در حالی‌ست که در این بیانیه، هیچ واکنش مشخصی به مسئله تایید صلاحیت بهمن فرزانه داده نشده است.

راننده اسنپ: گواهی نگرفتند | تا زمان پاسخ استعلام هم می‌شود در اسنپ مسافر زد

گفت‌وگو با رانندگان اسنپ به ابهام در روند تایید صلاحیت نیروهای شاغل در این تاکسی اینترنتی می‌افزاید. «ف. ج» یکی از رانندگان اسنپ، در گفت‌وگو با رویداد۲۴ می‌گوید که حدود سه سال پیش ثبت‌نام کرده و در آن زمان از او گواهی سوءپیشینه خواسته شده است. او با اینکه روند ثبت‌نام را گذرانده، اما نمی‌داند این فرآیند برای همه رانندگان الزامی است یا خیر. تصورش بر این است که چنین استعلامی انجام می‌شود.

«ف. ج» می‌گوید از مدت زمانی که استعلام افراد طول می‌کشد، اطلاع دقیقی ندارد، «اما ممکن است برخی رانندگان تا زمان دریافت پاسخ استعلام، به‌صورت موقت فعالیت داشته باشند.»

«ع. ر» راننده دیگری که در اسنپ فعالیت دارد و کارمند دولت است، می‌گوید از او گواهی سوءپیشینه خواسته نشده است. او به رویداد۲۴ گفته: «شاید به دلیل اینکه کارمند دولت بودم، بدون استعلام ثبت‌نام شدم.»

به گزارش رویداد۲۴، بهمن فرزانه، مرد ۳۱ ساله اهل مشکین‌شهر اردبیل، در تهران به‌صورت غیررسمی به مسافرکشی مشغول بوده است. او نه خانه‌ای در تهران داشت و نه محل اقامت ثابتی. شب‌ها را در خودرویی که متعلق به برادرش بود سپری می‌کرد. همسرش به دلیل آزارهای مکرر، خانه را ترک کرده و به زادگاهش در خرم‌آباد بازگشته بود.

دو روز پس از کشف جسد الهه حسین‌نژاد، سردار علی ولی‌پور گودرزی، رئیس پلیس آگاهی تهران، اعلام کرد: «پس از دستگیری متهم، مشخص شد که وی دارای مدرک دیپلم است و در شهر خود سابقه شرارت و سرقت دارد.»

سکوت شرکت‌ها و صدای شکستن اعتماد عمومی

در نهایت، آن‌چه باقی می‌ماند یک پرسش ساده اما بنیادین است: آیا پلتفرم‌های حمل‌ونقل اینترنتی مانند اسنپ، به‌اندازه کافی دربرابر امنیت کاربران خود مسئولیت‌پذیر هستند؟

در شرایطی که تصویر راننده قاتل در سیستم اسنپ دیده می‌شود و سو سابقه او از سوی پلیس تأیید شده است، سکوت اسنپ نه تنها کمکی به شفافیت ماجرا نمی‌کند، بلکه شک و نگرانی عمومی را عمیق‌تر می‌سازد.