لاریجانی و چالشهای جدید امنیت ملی؛ آیا فرصتهای از دسترفته بازمیگردند؟

رویداد۲۴| پس از نزدیک به دو دهه، علی لاریجانی دوباره به دبیری شورای عالی امنیت ملی برگشته است؛ آن هم درست زمانی که جمهوری اسلامی ایران با بحرانهای متعدد منطقهای و جهانی مواجه است. سفرهای اخیر او به بغداد و بیروت، که در آنها خود را مسئول امور امنیت کشور معرفی کرده است، نشاندهنده تلاش برای بازتعریف نقش ایران در معادلات منطقهای است.
احمد زیدآبادی، تحلیلگر مسائل سیاسی، در یادداشت اخیر خود با عنوان «لاریجانی و کوششی با جهتگیری مبهم»، به ارزیابی اقدامات لاریجانی پرداخته است. او معتقد است که لاریجانی در سفرهای خود به عراق و لبنان، خود را مسئول امور امنیت کشور معرفی کرده است.
زیدآبادی اشاره میکند که اگر اجماعی در میان اجزاء بلوک قدرت در ایران بر روی موقعیتی که لاریجانی برای خود تعریف کرده باشد، او دیگر مقامی دستبسته و فاقد اقتدار لازم برای کمک به مهار بحرانها به حساب نمیآید.
او همچنین تأکید میکند که لاریجانی باید مشخص کند که آیا در صدد اعاده نوع نظمی است که عملاً فروپاشیده و یا حفظ امنیت و منافع ایران در نظم در حال ظهور است.
تحلیلها درباره آثار برگشت لاریجانی به دبیر شورای عالی امنیت ملی، اما پیش از سفر منطقهای اخیر شروع شده بود. انتصاب او در رسانههای داخلی و خارجی بازتاب گستردهای داشت و برخی تحلیلگران داخلی این انتصاب را نشانهای از تمایل به عقلانیت و تخصصگرایی در سیاستگذاری امنیتی دانستند. بهعنوانمثال، روزنامه «اعتماد» در گزارشی نوشت: «حضور این چهره باتجربه در امور امنیتی و دیپلماتیک نشانگر تحول و رویکرد نهادهای تصمیمساز به سمت تخصصگرایی و عقلانیت است».
واکنشها در رسانههای خارجی نیز بسیار بود و مثلا روزنامه «تایمز اسرائیل» در گزارشی نوشت: «حضور لاریجانی در شورای عالی امنیت ملی ایران، تهدیدی برای منافع اسرائیل محسوب میشود».
بازگشت علی لاریجانی به دبیری شورای عالی امنیت ملی، در شرایط حساس کنونی، میتواند نقطه عطفی در سیاستگذاری امنیتی جمهوری اسلامی باشد. با توجه به بحرانهای متعدد منطقهای و جهانی، لاریجانی با تجربه خود میتواند نقش مهمی در بازتعریف جایگاه ایران در معادلات بینالمللی ایفا کند. اما این امر مستلزم شفافیت در جهتگیریها و هماهنگی با سایر نهادهای تصمیمساز است. در غیر این صورت، فرصتهای پیشرو ممکن است از دست بروند.


