نشست نیویورک و معادلات تازه خاورمیانه؛ نقش ایران و عربستان چیست؟
رویداد۲۴| وزیر خارجه عراق پیشنهاد داد نشستی مشترک بین کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و جمهوری اسلامی ایران و عراق در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شود.
پیشنهاد وزیر خارجه عراق برای برگزاری نشستی مشترک میان ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، گامی مهم در تحولات منطقهای محسوب میشود. این پیشنهاد در شرایطی مطرح شد که خاورمیانه با مجموعهای از بحرانها و تنشهای چندجانبه مواجه است و نیاز به گفتوگو و کاهش اختلافات بیش از هر زمان دیگری احساس میشود.
نشست پیشنهادی میتواند فرصتی برای بازتعریف روابط ایران با همسایگان عرب و ایجاد کانال مستقیم دیپلماتیک باشد. نقش عراق بهعنوان میانجی در این میان اهمیت ویژهای دارد؛ بغداد که همواره سعی کرده بهعنوان پل ارتباطی میان تهران و کشورهای حوزه خلیج فارس عمل کند، این بار زمینه را برای گفتوگوهای سطح بالا فراهم کرده است. حضور عراقچی و فواد حسین در مذاکرات مقدماتی، نشان میدهد که دو طرف نهتنها به مسائل امنیتی و سیاسی منطقه توجه دارند، بلکه به دنبال هماهنگی در زمینه اقتصادی و مدیریت بحرانهای مشترک نیز هستند.
محورهای اصلی مورد بحث در این نشست، فراتر از مسائل سیاسی ساده خواهد بود. کاهش تنشهای امنیتی در خلیج فارس و مدیریت پروندههای حساس همچون سوریه و نقش رژیم اسرائیل در بیثبات کردن منطقه، از مهمترین موضوعات خواهد بود. علاوه بر این، موضوع منابع آب و نحوه رهاسازی آب از ترکیه اهمیت حیاتی دارد و میتواند زمینهساز همکاریهای بلندمدت میان کشورهای حاضر شود. مسائل اقتصادی، انرژی و پروژههای مشترک منطقهای نیز بدون شک بخشی از گفتوگوها را تشکیل خواهد داد و میتواند فرصت تازهای برای همکاریهای پایدار در خاورمیانه ایجاد کند.
اهمیت این نشست تنها در جنبههای فنی و اقتصادی خلاصه نمیشود؛ بلکه میتواند به بازتعریف نقش ایران و کشورهای عرب خلیج فارس در امنیت و ثبات منطقه کمک کند و ضمن کاهش احتمال تنشهای نظامی، فضایی برای گفتوگوی مستقیم و حل اختلافات دیرینه فراهم آورد. رسانههای بینالمللی نیز این رویکرد را بهعنوان نشانهای از تمایل کشورهای منطقه برای تعامل و کاهش بیاعتمادیها تلقی میکنند و بغداد را بهعنوان میانجی فعال و قابل اعتماد معرفی میکنند.
به این ترتیب، برگزاری این نشست در نیویورک میتواند نقطه عطفی در دیپلماسی خاورمیانه باشد؛ فرصتی برای گفتوگوی راهبردی، کاهش تنشها و ایجاد چارچوبی برای همکاریهای بلندمدت در منطقهای که سالهاست شاهد رقابتها و بحرانهای متعدد بوده است.
