ضرورت حفظ حرمت شورای نگهبان

قانون اساسی و قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، تأکید دارد که نظارت در انتخابات حق شورای نگهبان است و علی‌القاعده باید مجموعه شورای نگهبان به عنوان جایگاه حقوقی بتواند بر انتخابات نظارت کند که این مسئله از همان ابتدا یعنی بررسی صلاحیت‌ها و همچنین ساز و کار تشکیل هیئت‌های نظارت، توافقات لازم با وزارت کشور و هیئت‌های اجرایی و نهایتاً برگزاری انتخابات و شمارش آراء و اعلام نتیجه، اعمال می‌شود.

 این یک روند کامل است که به شورای نگهبان مربوط است؛ اما در این میانه، هیئت مرکزی نظارت شکل گرفته که از 5 نفر تشکیل شده است که در آن بیش از سه نفر از اعضای شورای نگهبان حضور ندارند و کار به نوعی واگذار شده است. در حالی که جایگاه شورای نگهبان به عنوان جایگاه ناظر به نظر می‌رسد از نظر حقوقی قابل تفویض نیست.

من فکر می‌کنم که هیئت‌های نظارتی که در سطح استان‌ها و شهرستان‌ها شکل گرفته و نتیجه اعمال نظر یک چهارم، اعضای محترم شورای نگهبان است، به معنای تصمیم و نظر کلیت شورای نگهبان نیست؛ بنابراین من می‌خواهم بین عملکرد هیئت‌های نظارت که در قالب یک سازمان عمل می‌کنند و تشکلی با قواعد قانونی مثل شورای نگهبان تفکیک قائل شد.

در مورد بررسی صلاحیت‌ها نیز با این رویکرد باید گفت که به نظر نمی‌رسد که چنین رد صلاحیت‌هایی نتیجه تصمیم دوازده نفر اعضای محترم شورای نگهبان اعم از 6 فقیه و 6 حقوقدان باشد چون در هیئت عالی نظارت عملاً بیش از یک چهارم اعضا حضور ندارند.

بنابراین من فکر می‌کنم که ما باید این انتظار جامعه را به شورای نگهبان منتقل کنیم که شورا بتواند این روند رد صلاحیت را که چهره‌های شاخص السابقون انقلاب و دارای سوابق خدمتی روشن حذف شدند، اصلاح شود. در قاعده سیاسی و حقوقی باید مستندات جدی برای رد صلاحیت آن‌ها یا عدم احراز وجود داشته باشد.

البته این عدم احراز صلاحیت هم موضوعیت قانونی و حقوقی ندارد و بتوانند افکار عمومی را برای این علامت سؤال بزرگی که در مورد عملکرد هیئت‌های نظارت شکل گرفته قانع بکنند؛ به نظر من موضعی که علی‌القاعده اعضای اصلی شورای نگهبان برای دفاع از کیان شورا باید داشته باشند، خیلی می‌تواند کمک کند که ما تفکیک جدی و درست و دقیقی را بین عملکرد شورا و عملکرد هیئت‌های نظارت فراهم کنیم.

به نظر نمی‌رسد این که این اقدام منصفانه و درستی باشد که عملکرد نادرست هیئت‌های نظارت را به پای کلیت نهادی بگذاریم که از نهادهای معتبر، شناخته‌شده و قدرتمندی است که در قانون اساسی شکل گرفته و علی‌القاعده وظایف مهمی دارد و انتظار می‌رود همگان در خصوص کلیت و تقویت این نهاد تلاش خودشان را به کار بگیرند؛ از همه مهتر اولویت با خود اعضای شورای نگهبان است، چرا که حرمت امام‌زاده را متولی باید حفظ کند؛ بنابراین حفظ حرمت شورای نگهبان بیش از همه بر عهده خود اعضای این شورا است.

*عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی