خاتمی: دانشگاههای ما حال و روز خوبی ندارند| مداخلات امنیتی و منفعتی دانشگاه را زمینگیر کرده است
رویداد۲۴| خاتمی دانشگاه را «علامت حیات جامعه» دانست و تأکید کرد سیاست باید به نهاد علم تمکین کند. او گفت زوال سرمایه انسانی و محدودیتهای ساختاری و امنیتی دانشگاهها را از ایفای نقش اجتماعی بازداشته و اصلاح این وضعیت ضرورتی فوری است.
سید محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین کشورمان به مناسبت روز دانشجو پیامی صادر کرد.
متن کامل پیام سید محمد خاتمی به مناسبت روز دانشجو بدین شرح است:
به نام خدا
١۶ آذر روز دانشجو است، روزی که گذار ایام در هفتاد و دو سال گرد فراموشی بر حقیقت آن نپاشیده است. این حقیقت، آزادگی و آزادی خواهی همواره وجه امتیاز ١۶ آذر بوده است و خواهد بود و میتواند و باید برای دانشگاه و بخصوص دانشجو و نقش اجتماعی آن الگو باشد.
در هنگامهای که استعمار و استبداد راهها را بر مردمی که خواستار استقلال، آزادی و حاکمیت بر سرنوشت و داشتن زندگی امن و برخوردار بودند بسته بود؛ و سایه شوم کودتا عرصه را بر همه تنگ کرده بود و آزادیخواهان و میهندوستان یا در بند یا سپرده شده به جوخههای اعدام یا محروم از حضور و مشارکت در امر جامعه بودند، دانشگاه حتی به بهای دادن قربانی نشان داد که در حرکت به سوی استقلال و آزادی و سربلندی پیشتاز است.
این روز بزرگ را گرامی میدارم و به روان پاک شهیدان ۱۶ آذر و همهی شهیدان دانشگاه از آن دوران تاکنون درود میفرستم و مراتب احترام و ادب همیشگی خود نسبت به مقام والای تمامی دانشگاهیان بخصوص دانشجویان عزیز اعلام میدارم. آزادی فضای فکری، فرهنگی و سیاسی دانشگاه و هرچه بیشتر امن کردن و بی هزینهتر کردن حضور و مشارکت پرشور جوانان در همه عرصهها و فراهم آمدن زمینههای تقویت نهاد دانشگاه که مدار و محور توسعه علمی و آزاداندیشی باشد همیشه و در شرایط دشوار امروز ایران نه یک آرزو بلکه یک ضرورت است.
دانشگاه سرزنده و زبان آور و علامت حیات جامعه است و دانشگاهِ نگران و ناامن و منفعل علامت رکود و بیماری جامعه و نظام سیاسی.
در زمانه و جهانی به سر میبریم که قدرت و سیاست باید از علم و نهاد علم تمکین کنند نه آنکه آن را به تسخیر خود درآورند. به "عصر دانایی" پا نهادهایم و در این عصر زوال منابع انسانی و تنزل سرمایهی اجتماعی در دانشگاه حتی آینده سوزتر از فرسایش منابع و سرمایههای طبیعی و اقلیمی است. نخبگان علمی اعم از استادان و محققان و دانشجویان و ایرانیان بلند آوازهی خارج از کشور عوامل عزّت و سربلندی ایران عزیزاند. همه باید حقوق و حرمت این سرمایهها را با تمامی وجود بفهمیم و پاس بداریم. اصحاب سیاست با هر گرایشی باید در برابر سخن و خواست دانشگاهیان و دانشجویان فروتن باشند. دانشگاه را خانه ایمن و آرام این فرزندان شایستهی ایران بدانیم، نهادی خودی، اما منتقد و مسأله شناس و افق گشا که در آن تنوع و تفاوت اصالت و اعتبار دارد، نه خالص سازی و یکدست کردن.
در تحقق این مهم و در این دوران دشوار و تاریخ ساز از دانشجویان عزیز هم تمنا میشود که ضمن حفظ و تقویت بیداری خود در برابر توطئهها و خطرهائی که از بیرون علیه میهن و تمامیت ارضی و استقلال و پیشرفت کشور است، در شناخت موانع سختی که بر سر راه تأمین حقوق اساسی و اقتصادی مردم و بخصوص حق حاکمیت بر سرنوشت است تلاش و راههای رفع موانع را جستوجو کنند.
سوگمندانه باید گفت دانشگاههای ما حال و روز خوبی برای ایفای این نقش و مسئولیت اجتماعی ندارد و با وجود و حضور شخصیتهایی دانشمند و درد آشنا در رأس دو وزارتخانه وزارت علوم و تحقیقات و نوآوری و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی که خواستار و پیگیر بهبود وضع آموزش عالی و بخصوص سپردن مدیریتها بدست صاحبان شایسته دانشگاه و عزت و احترام استاد و آزادی و امنیت دانشجو هستند باز، اما دانشگاهها و مراکز آموزش عالی وضع مطلوبی ندارند و این امر ناشی از موانع عینی و ساختاری و ذهنی بعضاً مزمن و بعضاً جدید و مداخلههای متعدد امنیتی و منفعتی است. لازمهی عبور از تنگناها و بحرانهای متعدد کشور اعتماد و اعتنا به نهاد علم و عقلانیت یعنی دانشگاه و عاملان و فاعلان توسعهی علمی یعنی دانشجویان و استادان و بازکردن بندهائی است که برپای حضور و مشارکت موثر آنان بسته شده است.
علم در زمین مرده نمیروید و دانشگاه دلمرده برای امروز و آیندهی ایران سودمند نیست. پس همه ما بدانیم که احیای نقش واقعی دانشگاه و حرمت و حقوق طبیعی و اساسی دانشجو و استاد و تأمین عملی امنیت ذهنی و روانی و معیشتی و سیاسی آنان به رسمیت شناخته شود، ضرورتی حیاتی برای بهبود اوضاع ما است. از خداوند بزرگ میخواهم که به همهی ما کمک کند که این امانت و ظرفیت و سرمایهی ملی را به جد پاس بداریم.
