راز‌های کودتای ۲۸ مرداد در مسجد سید عزیزالله

رویداد۲۴- مسجد سید عزیزالله واقع در بازار چهارسوق، جنب بازار بزرگ تهران از بناهای زیبای دورهٔ قاجار است که توسط سید عزیزالله در زمان فتحعلی شاه قاجار بنا شده است. این مسجد از جمله مساجد فعال بازار بزرگ تهران در دهه محرم است که به لحاظ تاریخی جز جاذبه‌های گردشگری تهران محسوب می‌شود.

به گزارش رویداد۲۴، بنای مسجد سید عزیزالله مشتمل بر صحن سه ایوانه، گنبد، شبستان تابستانی و زمستانی و تزئینات زیبای کاشیکاری است.

شبستان اصلی مسجد در سمت جنوب به سبکی زیبا و مستحکم ساخته شده و در ضلع شمالی، شبستان زیرزمینی سراسری قرار داشته که آن را در دورهٔ اخیر خراب کرده و شبستان جدیدی به جای آن ساخته‌اند.

نام فتحعلی شاه بر کاشی‌های جبههٔ شمالی صحن به طور مکرر نگاشته شده بوده که البته با بناهای جدید از بین رفته است.

در سمت در خروجی - که به سمت بازار چهارسوق بزرگ است - یک منبع آب سنگی با آئینه کاری‌ای زیبا قرار دارد.

از آنجایی که مسجد سید عزیزالله در قطب سیاسی و اقتصادی شهر تهران قرار داشت، همواره در فعالیت‏های سیاسی مربوط به بازار فعال بوده است.

این فعالیت‏‌ها از زمان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و استقرار حکومت دیکتاتوری در ایران افزایش یافت.
در این بین مسجد سید عزیزالله، اهمیت ویژه ‏ای داشته و مرکز ارتباط روحانیان و بازاریان بوده است.

به دنبال سخنرانی امام خمینی در خرداد ۱۳۴۲، در مسجد سید عزیزالله مراسم دعا و نیایشی برگزار شد که در پی آن علمای وقت آیت‏الله خوانساری، بهبهانی و تنکابنی در این مسجد متحصن شدند.

در پی این اقدام، مساجد دیگر نیز وارد عمل شدند و مبارزات مردمی در کشور افزایش یافت و سخنرانی‏هایی در مساجد دیگر برگزار شد. به طوری که عمال رژیم پهلوی در خرداد ۱۳۴۲ مسجد سید عزیزالله را تعطیل کردند.

اما مسجد سید عزیزالله هم‌چنان جایگاه خود را در مبارزه بر ضد رژیم پهلوی حفظ نمود و در سالهای ۱۳۴۶ الی ۱۳۵۰ هم‌چنان محل موعظه حجت‌الاسلام فلسفی، و از مراکز تجمع مبارزان و مجاهدان اسلامی بود.