توافق مجلس انقلابی و دولت انقلابی برای رای اعتماد به کابینه رئیسی / از وزرای تضمین شده تا وزیری که امین رهبری است!

رویداد۲۴ از امروز شنبه ماراتن رای اعتماد به وزیران کابینه رئیسی آغاز شده است. با توجه به اینکه اکثریت قریب به اتفاق نمایندگان مجلس اصولگرا هستند، بعید است وزیران معرفی شده از طرف ابراهیم رئیسی با مشکل جدی برای گرفتن رای اعتماد مواجه شوند.

بعضی حقوقدانان معتقدند در ساختار سیاسی ایران، رای اعتماد به وزرا، مهمترین کنشگری نمایندگان مجلس است و نمایندگان از این فرصت برای بهره‌مندی از امتیازات مختلف استفاده می‌کنند. تمامی وزارتخانه‌های ایران معاونتی به نام معاونت پارلمانی دارند که ظاهرا شرح وظیفه اصلی آن ارتباط گرفتن با نمایندگان مجلس است و لابی‌های زیادی در آنجا انجام شده است. در روزهای گذشته نیز خبرهای زیادی منتشر شد که نشان می‌داد لابی‌های گسترده‌ای برای رای اعتماد به وزرای پیشنهادی انجام شده است؛ این در حالی است که این لابی‌ها توسط همان معاونت‌های حقوقی مستقر در دولت روحانی انجام شده است. 

۱) گاف‌های جلسه رای اعتماد

در صحبت‌های رئیس جمهور و نمایندگان، چند تپق بود که مورد توجه شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت. یکبار رئیسی وزرات رستم قاسمی را به جای راه و شهرسازی، وزیر پیشنهادی رفاه و شهرسازی خواند. ابراهیم رئیسی در دفاع از وزیر آموزش و پرورش هم گفت که او از مهدکودک تا دانشگاه سابقه تدریس دارد که این گفته هم با واکنش برخی فعالان شبکه‌های مجازی روبرو شده است. عبدالله رمضان زاده هم به وعده ساخت یک میلیون مسکن در سال اشاره کرده و گفته کسی که این ادعا را مطرح کرده است، از بزرگی عدد یک میلیون اطلاعی ندارد.

۲) مخالفت سوپرتندرو‌ها با کابینه رئیسی

تعدادی از نمایندگان مجلس در مخالفت با کلیت کابینه سخن گفتند. از جمله محمدحسین حسین‌زاده بحرینی نماینده مشهد و حسن نوروزی نماینده رباط کریم و نایب رییس کمیسیون قضایی مجلس. به نظر می‌رسید مخالفت این افراد از دریچه سوپرانقلابی‌گری باشد. البته این مخالفت‌ها بیش از هر چیز فرمالیته بود؛ چنانچه نقد اصلی به کابینه پیشنهادی در آن مطرح نبود و صرفا کلیاتی از کارهایی که دولت باید انجام می‌داد را بیان کردند.

پیش از این سعید حجاریان پیش بینی کرده بود در این مجلس بین شبهه حزب اللهی‌ها و شبهه تکنوکرات‌ها اختلاف پیش بیاید. بحرینی در جلسه روز شنبه مجلس گفته بود «آنچه از دولت توقع داشتیم یک برنامه جامع و منسجم بود که هر یک از وزرا اجرای بخشی از آن را برعهده بگیرد.» کنایه او به دو پاره بودن کابینه بین تیم اقتصادی زیر نظر مخبر و تیم سیاسی زیر نظر ابراهیم رئیسی بود. نوروزی هم گفته بود «در انتخاب وزرا ندیدم که سابقه ایثارگری و رزم آوری این عزیزان و اینکه چقدر در جبهه حضور داشتند مطرح شده باشد. وزرای پیشنهادی در رابطه با مبارزه با فساد چقدر می‌خواهند کار کنند؟ آیا بناست بانک اسلامی و بدون ربا داشته باشیم یا همچنان وضعیت کنونی را ادامه می‌دهند؟» برخی پیش بینی می‌کنند این اختلافات به زودی چهره‌های دیگری از خود را به رخ خواهد کشید.

مهمترین نقد به کابینه توسط محمود جلال زاده مطرح شد که کابینه رئیسی را کابینه‌ای جناحی خواند که صرفا از نزدیکان رییس جمهور تشکیل شده و هیچ نشانی از دولت وفاق ملی در آن نیست. احتمالا این مهمترین نقد به کابینه پیشنهادی بود.

۳- شفافیت یا رای مخفی؟

جمعی از نمایندگان مجلس در جلسه علنی امروز (شنبه ۳۰ مرداد) قوه مقننه طبق ماده ۱۲۲ آئین‌نامه داخلی مجلس با تدوین نامه‌ای خطاب به هیات رئیسه مجلس خواستار رای‌گیری برای وزرای پیشنهادی به صورت ورقه‌ای و مخفی شدند. سیدنظام موسوی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس پیش از این اعلام کرده بود رای گیری برای وزرای پیشنهادی به صورت الکترونیکی خواهد بود. بسیاری از کاربران فضای مجازی با یادآوری وعده نمایندگان مجلس مبنی بر شفافیت و اصرار روی آن، به نمایندگان انتقاد کردهاند. البته تجربه نشان داده فشار‌های افکار عمومی عموما تاثیری در تصمیمات مجلس نخواهد داشت!

۴- وزرای تضمین شده‌ای که رای اعتماد می‌‌گیرند

گفته می‌شود در مورد سه وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی، دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح و دادگستری هیچ مخالفی ثبت‌نام نکرده است. به این ترتیب سه نفر از وزیران رئیسی، از همین الان می‌توانند خود را در وزارت تصور کنند. در این میان، نکته قابل توجه برخی مخالفت‌ها با رستم قاسمی در روز‌های گذشته در فضای رسانه‌ای اصولگرایان بود که به نظر می‌رسید در ادبیات نمایندگان مجلس هم بازتاب داشته باشد، اما لابی قوی رستم قاسمی باعث شد او با هیچ مخالفی در مجلس مواجه نباشد.

۵- وزیری که امین رهبری است!

ابراهیم رئیسی در معرفی وزیر کار گفت آقای عبدالملکی عضو هیأت امنا از طرف مقام معظم رهبری هستند، یعنی امین رهبری در وزارت تعاون. عبارت «امین رهبری» با واکنش جدی گروه‌های اصولگرای عدالتخواه مواجه شده است. این نیرو‌ها این ادبیات را سوءاستفاده از رهبری برای معرفی یک گزینه سوپرراست‌گرا می‌دانند. آن‌ها با هشتگ اختراعات جدید از ادبیات رئیسی برای معرفی عبدالملکی انتقاد کرده‌اند.

۶- جای خالی زنان و اهل سنت در کابینه رئیسی

بعضی از نمایندگان مجلس، در جلسه روز شنبه از عدم حضور زنان و اهل سنت در کابینه ابراهیم رئیسی انتقاد کرده‌اند. از جمله جلال محمودزاده رئیس فراکسیون اهل سنت مجلس یازدهم در مخالفت صریح با کابینه دولت سیزدهم از میانگین سنی ۵۲ سال وزرا و عدم حضور زنان و اقلیت‌های دینی در کابینه انتقاد کرد و خطاب به رییس جمهور گفت: چه کسی در لیست فعلی وزرا از جناح‌های مخالف است که بگوییم فراجناحی انتخاب کردید؟ شما باید به مردم و مجلس جواب دهید که در لیست فعلی وزراء چه کسی را از جناح‌های مخالف وجود دارد؟ آیا در کل وزرای دولت گذشته، یک وزیر عملکرد مثبتی نداشت تا به عناون وزیر کابینه شما معرفی شود تا نشان از دیدگاه فراجناحی شما باشد؟»

او با اشاره به اینکه رئیسی از ۶ ماه قبل خبر داشته که رئیس جمهور می‌شود، از دیر معرفی شدن کابینه به مجلس هم انتقاد کرد. محمودزاده، صریح‌ترین انتقادات را به کابینه معرفی شده از طرف ابراهیم رئیسی داشت.

۷- آن‌ها که نیامدند

ابراهیم رئیسی در زمان معرفی کابینه به اسامی افرادی اشاره کرد که از آن‌ها برای حضور در کابینه دعوت شده بود، اما به دلایلی این اتفاق رخ نداد. از جمله قاضی زاده هاشمی و نیکزاد، نواب رئیس مجلس، امیرآبادی فراهانی، دیگر نماینده قم در مجلس. اما در قسمت معرفی وزیر بهداشت، رئیسی به صراحت گفت فرد معرفی شده گزینه اول نبوده است و دکتر قاضی زاده و دکتر ایمانیه (پزشک شیرازی نزدیک به باقری لنکرانی) درخواست حضور در کابینه را نپذیرفته‌اند. برخی معتقدند این موضع گیری رئیسی نشان داده از وزیر معرفی شده رضایت چندانی ندارد.

۸- قالیباف و سعید محمد

پیش از این گفته می‌شد وزیر مسکن دولت رئیسی، سعید محمد خواهد بود و بعد هم گفته شد با مخالفت قالیباف، سعید محمد از میان گزینه‌ها کنار رفته است. سعید محمد در افشای فساد‌های گروه عیسی شریفی نقش موثری داشته است. ابراهیم رئیسی اما صحبت‌هایی کرد که این روند را تایید می‌کرد. او زمان معرفی رستم قاسمی گفت کسان دیگری هم برای این وزارتخانه مطرح بودند، اما نمایندگان محترم، روزی که برای تحلیف آمدم، عده زیادی نسبت به افرادی اظهارنظر‌هایی به من کردند که می‌خواستم نظر نمایندگان محترم را داشته باشم. بالاخره می‌خواهیم با مجلس کار کنیم و موفقیت دولت در گرو همکاری، همراهی و حمایت مجلس و همفکری با مجلس است.

۹- انصراف میرسلیم

آخرین نکته اولین جلسه رای اعتماد، انصراف میرسلیم از صحبت علیه کلیات کابینه بود. ابراهیم رئیسی، از ابتدای مجلس، به شدت منتقد عملکرد قالیباف بوده و این مخالفت با فشار اصولگرایان جوان، میرسلیم را منزوی کرده است. حضور او به عنوان شناخته شده‌ترین چهره منتقد کابینه می‌توانست مورد توجه رسانه‌ها قرار بگیرد، اما پیر موتلفه این بار هم به تداوم انزوای خود ادامه داد.