راه‌هایی برای پرورش هم‌دلی با دیگران

رویداد۲۴ نازآفرین جمشیدی: از هم‌دلی گفتن شنیدن آسان است. همه گمان می‌کنیم می‌توانیم هم‌دلی کنیم و فکر می‌کنیم آن را می‌دانیم و نسبت به آن آگاهیم، اما درواقع باید بگوییم که اصلا این‌گونه نیست و افراد اندکی در دنیا وجود دارند که می‌توانند به‌درستی با دیگران هم‌دلی کنند و آن و راه و روشش را می‌دانند.

زندگی در دنیای کنونی آسان نیست روزگاری که همه در آن زیست می‌کنیم پر است از استرس و انواع تعارضات که هر فرد هر روز باید با آن‌ها دست‌وپنجه نرم کند و برای ادامه باید بتواند با آن‌ها مقابله کند. به گزارش رویداد۲۴ یکی از کار‌هایی که می‌توان از این مسائل عبور کرد هم‌دلیست. کسی که هم‌دلی‌کردن را می‌داند و می‌تواند با دیگران هم‌دلی کند اعتمادبه‌نفس بیش‌تری دارد و البته دیگران هم برای او ارج و ارزش فراوانی قائلند، اما چرا اعتمادبه‌نفس این فرد بالا می‌رود؟ به این دلیل که می‌تواند به‌عنوان یک انسان احساس مفیدبودن کند و این همان‌چیزیست که یک انسان به آن نیاز دارد. مهارت هم‌دلی یک توانایی اکتسابی می‌باشد که لازمه آن تمرین و استفاده از تکنیک‌های مناسب است. در ادامه مقاله به بررسی مهارت ه‌مدلی و راه‌های افزایش آن می‌پردازیم.

تعریف مهارت هم‌دلی

هم‌دلی همان چیزیست که باید خود را به‌راستی به جای دیگری بگذاریم درواقع توانایی درک احساس و تجرب دیگران است. به این معنی که فرد بتواند خود را جای دیگری بگذارد و دنیا را از چشم او ببیند. مهارت هم‌دلی دو جزو شناختی و عاطفی دارد. جز شناختی یعنی این که فرد بتواند احساس دیگران را بشناسد و تشخیص دهد و جز عاطفی یعنی این‌که بتواند پاسخ مناسب به آن احساس بدهد. به عبارت ساده‌تر یعنی این که بتوانید در موقعیت‌های گوناگون احساسات دیگران مانند خشم، ترس و اندوهشان را تشخیص دهید و به صورت درست به آن پاسخ بدهید. نخستین شرط هم‌دلی با دیگران خودآگاهیست. فردی که احساسات و روحیات خودش را نشناسد در هم‌دلی کردن با دیگران درمانده می‌شود. ناتوانی در درک احساسات دیگران یک کمبود در هوش هیجانیست.

به گزارش رویداد۲۴ هنگامی‌که با کسی هم‌دلی می‌کنید، می‌توانید دیدگاه او را درک کنید و فرصت‌هایی برای ابراز آن به او بدهید. چندین مؤلفه از هم‌دلی وجود دارد که بیش‌تر بر چگونگی ارتباط شما با دیگران تأثیر می‌گذارد. بررسی چگونگی تحقق مهارت‌های هم‌دلانه در محل کار و در روابط روزمره خارج از محیط کار می‌تواند به شما این امکان را بدهد که روابط معناداری به‌وجود آورید و احساسات خود را به عنوان یک فرد مدیریت کنید.

ویژگی افراد دارای مهارت هم‌دلی

هم‌دلی در ساده‌ترین حالت خود، آگاهی از احساسات و عواطف دیگران است. یک عنصر کلیدی از هوش هیجانی به معنای پیوند بین خود و دیگران. زیرا به این صورت است که ما به عنوان افراد آن‌چه را که دیگران تجربه می‌کنند، درک می‌کنیم. گویی خودمان آن را احساس می‌کنیم. هم‌دلی بسیار فراتر از همدردی است که ممکن است بروز احساس برای کسی در نظر گرفته شود. کسانی‌که می‌دانند چگونه هم‌دلی کنند معمولا در میان دیگران بسیار محبوبند. برخی از ویژگی‌های آن‌ها این موارد است:

• دوست داشتن دیگران

• احترام گذاشتن به همه افراد

• ارتباط با طیف وسیعی از افراد مختلف

• مهارت در دوست‌یابی

• محبوب بودن بین دیگران

اهمیت آموختن مهارت هم‌دلی

هم‌دلی کردن و توانایی شناخت احساسات دیگران، در حوزه‌های مختلف زندگی انسان اثر می‌گذارد. با داشتن مهارت هم‌دلی می‌توانید به احساسات و توانایی‌های زیر دست پیدا کنید:

۱- به‌وجودآمدن حس خوشایند و مثبت در فرد

۲- افزایش اعتماد به نفس و کارآمدی

۳- کمک به تصمیم گیری بهتر از فواید مهارت همدلی

۴- جلوگیری از سو تفاهم‌ها و رفتار‌های نامناسب

۵- تحکیم روابط بین فردی (برای رابطه بین زوجین)

۶- کمک به شناخت بهتر دیگران و ایجاد روابط گسترده

افزایش مهارت هم‌دلی

به گزارش رویداد۲۴ مهارت هم‌دلی یک مهارت اکتسابیست که با تمرین و استفاده از راه‌های مناسب می‌توان آن را تقویت کرد. در این بخش چند شیوه برای تقویت این مهارت را با شما در میان می‌گذاریم.

۱. گوش دادن فعال

نخستین قدم برای افزایش مهارت همدلی تمرین گوش دادن به صورت فعال است. برای این کار باید به خوبی و با تمام توجه به طرف مقابل‌تان گوش داده و پاسخ‌های مناسبی نشان دهید. اگر در وضعیت گوش دادن به حرف کسی نیستید، بهتر است از او بخواهید که در زمان دیگری با هم صحبت کنید. در این صورت ناراحتی فرد بسیار کمتر از زمانی خواهد بود که با شما صحبت کند، اما پاسخ نامناسب بگیرد. کار‌هایی که برای گوش دادن فعال باید انجام داد این‌هاست::
۱- کار‌های خود را کنار بگذارید و با تمام توجه به طرف مقابل‌تان گوش دهید

۲- تماس چشمی داشته باشید و به حرکات مخاطب توجه کنید.

۳- در بین صحبت‌های او با تکان دادن سر و حرکات بدنی نشان دهید که به حرف‌هایش توجه می‌کنید و مشتاق هستید.

۴- خود را جای او بگذارید تا حالش را بهتر درک کنید فکر کنید اگر جای او بودید چه می‌کردید.

۵- برای به دست آوردن مهارت همدلی و گوش دادن فعال، از تکنیک انعکاس برای عکس العمل دادن استفاده کنید.

۲. انعکاس احساس

در این تکنیک باید با منعکس کردن احساسات، هم‌دلی خود را نشان دهید. برای‌نمونه می‌توانید بگویید "مطمئنم خیلی برایت سخت بوده" یا " از خوشحال بودنت شادمانم" در این صورت او احساس می‌کند ازسوی شما درک شده است. برخی اوقات موضوع گفت‌وگو هیجانی یا احساسی نیست و مربوط به روزمره و رخداد‌های آن است در این‌گونه مواقع باید با انعکاس حرف‌های مخاطب، او را تائید کرده و نشان دهید که به صحبت‌هایش گوش می‌دهید.

۳. نصیحت و داوری نکردن

کسی که با شما گفت‌وگو می‌کند معمولا نمی‌خواهد از شما راه‌کار بگیرد او خود می‌داند موضوع و درست و نادرست چیست او با شما سخن می‌گوید تا اندکی درک شود و نگرانی‌هایش را تقسیم کند و از آن‌ها بگوید تا به‌اصطلاح خالی شود. تلاش کنید سخنانش را بشنوید و از دادن توصیه‌های کلیشه‌ای دوری کنید.

بیشتر بخوانید: کم‌کردن استرس با تغذیه

۴. تعصب نداشتن

زندگی اجتماعی یعنی ارتباط با افراد گوناگون؛ این افراد همیشه باوری شبیه به شما ندارند و حتی ممکن است فکر و عقیده‌ای کاملا مخالف داشته باشند. برای همدردی کردن با دیگران لازم است که تعصب را کنار بگذارید و حرف‌های دیگران را (حتی اگر مخالف آن هستید) گوش دهید. توجه داشته باشید که قرار نیست عقیده او را بپذیرید بل‌که فقط باید به آن احترام بگذارید.

۵. تعادل در هم‌دلی

برای این که بتوانید مهارت هم‌دلی خود را بالا ببرید، باید در واکنش نشان دادن تعادل برقرار کنید. نه انقدر واکنش نشان دهید که به مشکل فرد افزوده شود و نه انقدر بی اهمیت باشید که احساس کند او را درک نمی‌کنید. برا تعادل برقرارکردن باید واکنش منطقی نشان دهید. فکر کنید که این موضوع برای طرف مقابل چه قدر اهمیت دارد و سپس متناسب با آن برخورد کنید.

آموزش مهارت هم‌دلی به کودکان

مهارت هم‌دلی باید از دوره کودکی به افراد آموزش داده شود تا در وجود او نهادینه گردد. فردی که در دوره کودکی و شکل گیری شخصیتش با دیگران همدلی نکرده، در بزرگ‌سالی به سختی می‌تواند خود را جای دیگران بگذارد. برای آموزش مهارت همدلی به کودکان راه‌های گوناگونی وجود دارد برای نمونه می‌توانید از او بخواهید که احساسات خود را در درازای یک هفته مشخص کند و سپس به او بگویید که چرا همیشه یک احساس ثابت وجود ندارد. با به‌وجودآوردن یک بحث گروهی در این زمینه، می‌توانید تفاوت احساسات و مهارت هم‌دلی را به کودک آموزش دهید. البته بهتر است که برای آموزش هرچه بهتر این مهارت با متخصص این حوزه تماس بگیرید. با آموزش مهارت نوشتن نیز می‌توانید هم‌دلی را در خود و فرزندانتان تقویت کنید.

سخن پایانی

مهارت هم‌دلی یک مهارت ارتباطی بسیار مهم است و تمام افراد باید آن را بیاموزند. شاید شما خودتان کسی باشید که همدردی بالایی با دیگران دارد، اما کسی برای شنیدن حرف‌های شما وجود ندارد یا وقت نمی‌گذارد. تلاش کنید خود برای دیگران این‌گونه باشید تا این راه را در جامعه گسترش دهید.