همه چیز درباره همسران معاویه بن ابی سفیان
رویداد۲۴ | معاویه بن ابیسفیان، نخستین خلیفه اموی، چندین همسر داشت. معروفترین همسر او فاطمه دختر عبدالرحمن بن ابیسفیان بود. همچنین، او همسرانی دیگر نیز داشت که از آن جمله میتوان به هند دختر عتبه بن ربیعه اشاره کرد که مادر یزید بن معاویه بود. تعداد دقیق همسران معاویه مشخص نیست، اما او به عنوان یک شخصیت سیاسی و اجتماعی در دوران خود، چند همسر داشته است.
ابوعبدالرحمان معاویه بن ابیسفیان، فرزند صخر بن حرب، از خانواده قریش و اموی و در سال پنجم پیش از بعثت متولد شد. تولد او در برخی منابع تاریخی به هفت یا ۱۳ سال قبل از بعثت نسبت داده شده است. مادرش، هند دختر عتبه بن ربیعه، به خاطر دستور مثله کردن جنازه حمزه، عموی پیامبر، مشهور به "هند جگرخوار" (آكلة الأكباد) شد.
نسب و خاندان مادر معاویه
هند بنت عتبه از خاندان معتبر بنیعبد شمس بود که یکی از شاخههای اصلی قریش به شمار میرفت. پدرش عتبه بن ربیعه و مادرش صفیه بنت امیه بودند. این خانواده از نظر ثروت و نفوذ اجتماعی در مکه جایگاه بلندی داشتند و عتبه بن ربیعه در تصمیمگیریهای قبیلهای و سیاسی نقش مهمی ایفا میکرد.
هند ابتدا با حفص بن مغیره ازدواج کرد و پسری به نام ابوحذیفه داشت. پس از مرگ حفص، با ابوسفیان بن حرب ازدواج کرد. این ازدواج به تحکیم روابط میان بنیعبد شمس و بنیامیه انجامید. هند از ابوسفیان صاحب پسری به نام معاویه شد که بعدها اولین خلیفه از سلسله بنیامیه گردید.
هند در ابتدا از مخالفان سرسخت اسلام بود. او به دلیل کشته شدن پدرش و دیگر نزدیکانش در جنگ بدر، کینه شدیدی نسبت به پیامبر اسلام و مسلمانان پیدا کرد. در جنگ احد، او به تحریک قریشیان علیه مسلمانان پرداخت و به وحشی وعده آزادی و پاداش داد تا حمزه، عموی پیامبر، را به قتل برساند. پس از جنگ، هند بدن حمزه را مثله کرده و جگر او را به دندان گرفت.
پس از فتح مکه در رمضان ۸ هجری، ابوسفیان به همراه برخی دیگر از بزرگان قریش اسلام آوردند. هند نیز پس از گفتوگو با پیامبر، اسلام را پذیرفت و گفت: «ای محمد، تا امروز خانه تو نزد من منفورتر از هر خانهای بود، اما اکنون عزیزتر از هر خانهای است.»
پس از اسلام آوردن، هند همچنان در امور سیاسی و اجتماعی نقش فعالی داشت. پسرش معاویه در دوره خلیفه عثمان به عنوان والی شام منصوب شد و پس از شهادت امام علی(ع) خلافت را به دست گرفت و سلسله بنیامیه را تأسیس کرد. هند به عنوان مشاور و مادر معاویه نفوذ سیاسی گستردهای داشت.
هند در سریال معاویه (۲۰۲۴)
در سریال معاویه، شخصیت هند به عنوان زنی قدرتمند و سیاستمدار به تصویر کشیده شده است. این سریال بر نقش هند در تحریک قریش علیه مسلمانان در جنگ احد و همچنین نقش او در پایهگذاری خلافت اموی تمرکز دارد و او را به عنوان زنی مکار و دارای نفوذ سیاسی نمایش میدهد.
همسران معاویه چه کسی است؟
میسون، دختر بجدل بن انیف، از قبیله بنیحارثة بن جناب کلبی بود. معاویه بن ابیسفیان او را به همسری انتخاب کرد که نتیجه این ازدواج یزید شد. میسون شاعرهای بود که اشتیاق به زندگی بدوی در اشعارش به وضوح حس میشد.
هانطور که اشاره شد؛ مَیْسُون بنت بَحدَل، همسر معاویه بن ابیسفیان (خلیفه از ۶۶۱ تا ۶۸۰) و مادر یزید اول (خلیفه از ۶۸۰ تا ۶۸۳) بود. او از قبیله حاکم بَنیکلب، قبیلهای که بر دشت سوریه تسلط داشتند، بود. ازدواج معاویه با او، اتحاد او را با این قبیله محکم کرد.
مَیْسُون از قبیله بَدوی کلب بود و دختر رئیس این قبیله، بَحدَل ابن أُنیف، بود. قبیله کلب بر دشت سوریه تسلط داشت و رهبری کنفدراسیون قبیلهای قضا را بر عهده داشت. آنها متحدان قدیمی امپراتوری بیزانس بودند و در طول فتح مسلمانان سوریه، موضع بیطرفی را اتخاذ کردند. این قبیله روابطی با خانواده اموی برقرار کردند که نخستین بار از طریق خلیفه عثمان (خلیفه از ۶۴۴ تا ۶۵۶) بود که با زنی از قبیله کلب ازدواج کرد. معاویه بن ابیسفیان که تحت حکومت عثمان بر سوریه فرمانروایی میکرد، این روابط را گسترش داد. با ازدواج با مَیْسُون، شاید در سال ۶۴۵، او اتحاد خود را با این قبیله محکم کرد. او همچنین با پسرعمویش، نائله بنت عماره، ازدواج کرد اما به زودی او را طلاق داد.
ازدواج میسون با معاویه
زمانی که شهرت زیبایی و اندام موزون او به گوش معاویه رسید، معاویه، ندیده عاشق او شد و در سن 52 سالگی او را به کاخ فراخواند و با او ازدواج کرد.
زمانی که میسون با معاویه ازدواج کرد، باکره نبود. نطفه ی یزید نیز زمانی بسته شد که میسون با غلام پدرش، رابطه برقرار کرد و از او حامله شد. به این ترتیب برخی منابع تاریخی نوشته اند، یزید پسر معاویه نبوده است.
ابی مریم خمّار و سمیّه زانیه از دیگر زنان موثر در زندگی معاویه هستند. سمیّه زانیه و ابی مریم خمار به نوعی نامشروع با معاویه در ارتباط بودند. در منابع تاریخی اطلاعات زیادی از سایر معشوقه های معاویه در دسترس نمی باشد.
فرزندان معاویه بن ابیسفیان
فرزندان معاویه بن ابیسفیان بر اساس آنچه بلاذری در "انساب الاشراف" ذکر کرده است، عبارتند از:
عبد الرحمن: او فرزندی نداشت.
عبد الله: ابو یقظان میگوید که عبد الله دختری به نام عاتکه داشت.
هند: او ابتدا همسر عبد الله بن عامر بود و سپس به عقد عثمان بن عنبسه درآمد. هند در خانه عثمان از دنیا رفت.
رملة: مادرش کنود بنت قرظه بود و او همسر عمرو بن عثمان بن عفان شد.
صفیه: مادرش از ام ولد بود و او همسر محمد بن زیاد بن ابیسفیان شد.
یزید: که بعدها به خلافت رسید.
امة الشارق: او در کودکی فوت کرد و مادرش میسون بنت بجدل بود که مادر یزید نیز به شمار میرفت.