مراحل ترخیص کالا از گمرک؛ صفر تا صد روند قانونی

رویداد ۲۴| مراحل ترخیص کالا از گمرک فرآیندی پیچیده و ضروری است که هر تجار و واردکننده‌ای باید با آن آشنا باشد. این مراحل شامل مراحل قانونی و اداری است که برای آزادسازی کالاهای وارداتی یا صادراتی از گمرک انجام می‌شود. از ثبت اطلاعات کالا و پرداخت حقوق گمرکی گرفته تا دریافت مجوزهای لازم و تسویه هزینه‌ها، هر بخش از این فرآیند نیازمند دقت و رعایت مقررات است. در این مقاله به بررسی گام به گام مراحل ترخیص کالا از گمرک پرداخته‌ایم تا شما با اصول و نکات کلیدی این روند آشنا شوید و بتوانید بهترین راه ترخیص کالا را به‌صورت مؤثر و قانونی طی کنید.

ترخیص کالا به چه معناست؟

​ترخیص کالا به معنای انجام مجموعه‌ای از اقدامات قانونی و اداری است که برای آزادسازی کالاهای وارداتی یا صادراتی از گمرک انجام می‌شود. این فرآیند به‌منظور اطمینان از تطابق کالا با مقررات کشور مقصد و پرداخت هزینه‌های مرتبط با آن، از جمله حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده و سود بازرگانی، صورت می‌گیرد.

در این مسیر، صاحب کالا یا نماینده قانونی او موظف است تا اطلاعات دقیق کالا، مانند نوع، مقدار، ارزش و منشأ آن، را به گمرک اعلام کند.. پس از بررسی و تأیید گمرک، کالا می‌تواند از گمرک خارج شده و به مقصد نهایی خود ارسال شود.

در این فرآیند، ترخیص‌کاران یا کارگزاران گمرکی نقش مهمی ایفا می‌کنند. آن‌ها با داشتن وکالت‌نامه رسمی از صاحب کالا، مراحل ترخیص را انجام داده و اطمینان حاصل می‌کنند که تمامی مراحل به‌درستی و مطابق با قوانین انجام می‌شود.

در نهایت، ترخیص کالا به‌عنوان یک فرآیند ضروری در تجارت بین‌الملل، به‌منظور تسهیل جابجایی کالاها و اطمینان از رعایت مقررات کشورها انجام می‌شود.​

شرایط لازم جهت ترخیص کالا از گمرک

برای ترخیص کالا از گمرک، رعایت شرایط و تهیه مدارک مشخصی ضروری است تا فرآیند به‌صورت قانونی و بدون مشکل انجام شود. در ادامه، به مهم‌ترین این شرایط و مدارک اشاره می‌کنیم:

۱. کارت بازرگانی یا کارت حق‌العمل‌کاری: این کارت‌ها توسط سازمان گمرک صادر می‌شوند و نشان‌دهنده این است که فعالیت‌های تجاری شما قانونی و مورد تأیید مراجع ذی‌ربط است.

۲. اظهارنامه گمرکی: این سند شامل اطلاعاتی مانند نوع، مقدار، ارزش و منشأ کالا است و باید در سامانه EPL (پنجره واحد تجارت فرامرزی) ثبت شود.

۳. مدارک حمل و نقل: این اسناد، مانند بارنامه، تأیید می‌کنند که کالا به‌صورت قانونی و با رعایت مقررات حمل شده است.

۴. بیمه‌نامه حمل و نقل: این بیمه‌نامه خسارات احتمالی در حین حمل کالا را پوشش می‌دهد و برای ترخیص کالا ضروری است.

۵. مجوزهای واردات یا صادرات: برای برخی کالاها، مانند دارو، مواد غذایی یا تجهیزات خاص، اخذ مجوز از سازمان‌های مربوطه الزامی است.

۶. فاکتور خرید و گواهی مبدأ: این اسناد، اصالت و ارزش کالا را تأیید می‌کنند و برای تعیین حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۷. قبض انبار: این سند نشان‌دهنده تحویل کالا به انبار گمرک است و برای دریافت کالا پس از ترخیص ضروری است.

رعایت این شرایط و تهیه مدارک مورد نیاز، موجب تسریع در فرآیند ترخیص کالا و جلوگیری از بروز مشکلات قانونی می‌شود.

مراحل ترخیص کالا از گمرک

مراحل ترخیص کالا از گمرک فرآیندی قانونی و اداری است که برای آزادسازی کالاهای وارداتی یا صادراتی از گمرک انجام می‌شود. این مراحل به‌صورت گام‌به‌گام و با دقت بالا باید انجام شوند تا از بروز مشکلات قانونی و تأخیر در تحویل کالا جلوگیری شود.​

1. ورود کالا به گمرک و دریافت قبض انبار: پس از رسیدن کالا به گمرک، قبض انبار صادر می‌شود که اطلاعاتی مانند وزن، تعداد بسته‌ها و تاریخ ورود کالا را شامل می‌شود.
2. آماده‌سازی اسناد و مدارک: برای ترخیص کالا، اسنادی مانند بارنامه، فاکتور، لیست بسته‌بندی، گواهی مبدا و بیمه‌نامه نیاز است.
3. اظهار کالا در سامانه EPL: صاحب کالا یا نماینده قانونی باید اطلاعات کالا را در سامانه الکترونیکی گمرک (EPL) وارد کند.
4. دریافت کوتاژ اظهارنامه و تعیین مسیر اظهارنامه: پس از ثبت اطلاعات، کوتاژ اظهارنامه صادر می‌شود و مسیر بررسی کالا مشخص می‌شود.
5. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی: پس از تأیید کالا، حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده و سایر عوارض باید پرداخت شود.
6. بارگیری و تحویل کالا از انبار گمرک: پس از پرداخت هزینه‌ها، کالا از انبار گمرک بارگیری و آماده تحویل می‌شود.
7. خروج کالا از گمرک: در نهایت، کالا پس از انجام تمامی مراحل، از گمرک خارج و به مقصد نهایی ارسال می‌شود.

با آگاهی از این مراحل، می‌توان فرآیند ترخیص کالا را به‌صورت مؤثر و قانونی انجام داد.

هزینه خروج کالا از گمرک

هزینه خروج کالا از گمرک به تمامی هزینه‌هایی گفته می‌شود که هنگام ترخیص کالا از گمرک باید پرداخت شود. این هزینه‌ها شامل موارد مختلفی است که باید در مراحل مختلف ترخیص کالا پرداخت شوند. برخی از این هزینه‌ها عبارتند از:

●      حمل و نقل (باربری)

●  تخلیه کالا

●    تعیین تعرفه گمرکی

●     هزینه‌های آزمایشگاهی

●     انبارداری در گمرک

●       هزینه کارشناسی کالا

این هزینه‌ها جدا از حقوق ورودی کالا محاسبه می‌شوند و به‌طور کلی به عنوان سایر هزینه‌های گمرکی شناخته می‌شوند. در صورتی که کالا با وسیله حمل غیر ایرانی وارد کشور شود، گمرک ده درصد از هزینه حمل را به‌عنوان عوارض راهداری دریافت می‌کند. اما اگر حمل کالا با وسیله حمل ایرانی مثل کشتی، هواپیما، کامیون یا قطار باشد، این عوارض از بین می‌رود.

مدت زمان توقف كالا در گمرک

مدت زمانی که کالا در گمرک می‌تواند نگهداری شود، به طور معمول سه ماه از تاریخ ورود آن به گمرک است. اگر صاحب کالا درخواست کتبی بدهد و دلایل قانع‌کننده‌ای برای تمدید وجود داشته باشد، گمرک ممکن است این مدت را به مدت دو ماه دیگر تمدید کند. البته این تمدید زمان نیاز به پرداخت هزینه‌های انبارداری دارد.

اگر پس از گذشت این مدت، هیچ اقداماتی برای ترخیص کالا انجام نشود، آن کالا به عنوان کالای متروکه شناخته می‌شود و گمرک آن را طبق مقررات مربوطه بررسی می‌کند. همچنین، اگر سند ترخیص کالا صادر شود و این کالا طی یک ماه از انبار گمرک خارج نشود، آن نیز به عنوان کالای متروکه محسوب خواهد شد.

هزینه ترخیص کالا از گمرک

هنگامی که کالاهای تجاری وارد گمرک می‌شوند، باید مراحل تشریفات گمرکی را طی کنند که در این فرآیند، هزینه‌هایی به کالاها تعلق می‌گیرد. این هزینه‌ها که تحت عنوان هزینه ترخیص کالا از گمرک شناخته می‌شوند، شامل مجموع هزینه‌هایی هستند که برای واردات کالا به گمرک صرف می‌شود، مانند هزینه خرید کالا، حمل و نقل، بیمه و سایر هزینه‌های مرتبط.

برای محاسبه دقیق هزینه‌های ترخیص کالا، چندین عامل تاثیرگذار وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

1. نوع کالا
2. ارزش کالا
3. حجم کالا
4. روش حمل و نقل
5. زمان ترخیص

در مجموع، برای کاهش هزینه‌های ترخیص کالا از گمرک، باید به این عوامل توجه داشت و آن‌ها را به دقت بررسی کرد.

کلام آخر

در نتیجه، مراحل ترخیص کالا از گمرک فرآیندی پیچیده و قانونی است که نیازمند دقت و رعایت قوانین و مقررات مختلف است. این مراحل شامل ورود کالا به گمرک، ارائه مستندات و مدارک لازم، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، و در نهایت خروج کالا از گمرک می‌باشد. آگاهی از مراحل ترخیص کالا و هزینه‌های مرتبط با آن، از جمله کارمزد ترخیص کالا، می‌تواند به تسریع در این فرآیند و جلوگیری از مشکلات قانونی کمک کند. با رعایت دقیق این مراحل و پرداخت هزینه‌های لازم، فرآیند ترخیص کالا به‌صورت مؤثر و بدون تأخیر انجام خواهد شد.