یک سال ناکامی دولت پزشکیان؛ آیا ترمیم کابینه راه نجات است؟
رویداد۲۴| یک سال از فعالیت دولت مسعود پزشکیان گذشت و برخلاف انتظار، وعدههای دادهشده محقق نشد و دولت دستاورد قابلتوجهی در هیچ زمینهای نداشت. وضعیت معیشت مردم نه تنها بهبود نیافت، بدتر هم شد. ناترازی انرژی و نبود آب و برق و قطعیهای مکرر نیز زندگی را سختتر از قبل کرده است. در مسائل اجتماعی نیز شاهد تغییر خاصی نیستیم و حتی فیلترینگ به عنوان یکی از سادهترین وعدههای دولت رفع نشد. اقداماتی مثل عدم اجرای قانون حجاب که میتوانست تبعات بسیار داشته باشد را نباید نادیده گرفت، اما از اقداماتی مثل ارائه لایحه مقابله با انتشار محتوای خلاف واقع که به گفته اغلب کارشناسان و تحلیلگراین گامی در مسیر محدودیتهای بیشتر است را هم نمیتوان فراموش کرد. در حوزه سیاست خارجی هم همهچیز آنقدر عیان است که نیازی به شرح ندارد. چند دور مذاکره غیرمستقیم هیچ فایدهای نداشت و حتی کار به جنگ مستقیم رسید؛ جنگی که خود شرایط را برای اداره مملکیت پیچیدهتر کرد.
در چنین شرایطی انتقادها به عملکرد دولت افزایش یافته و پیشنهاد ترمیم کابینه به صراحت از سوی رسانهها و سیاسیون مطرح میشود. مثلا همین چند روز قبل، روزنامه اصولگرای وطن امروز به پزشکیان توصیه کرده بود که معاون اول و برخی وزرای کلیدی از جمله وزرای کار، راه و نیرو را تغییر دهد.
پیشنهاد تغییر و ترمیمی کابینه، اما از سوی حامیان دولت نیز مطرح میشود، مثلا جلال رشیدیکوچی بر ضرورت کنار گذاشتن تعارفات از سوی رئیسجمهور تأکید کرده و گفته: «همچنان در شرایط جنگی هستیم، رئیسجمهور تعارفات را کنار بگذارد... کابینه باید تا دو ماه آینده اصلاح شود.»
پیش از این نیز، محمدجواد حقشناس در گفتوگو با هممیهن با اشاره به اینکه دولت تاکنون نتوانسته پاسخگوی انتظارات جامعه باشد، بر ضرورت «خودترمیمی کابینه» تأکید کرد تا هم ناکارآمدیها کنترل شود و هم تکیهگاه قدرت دولت تقویت شود.
عبدی، مهاجری و زاهد هم تقریبا سه ماه قبل در یادداشتی مشترک نوشته بودند که باید عملکرد وزرا طبق معیارهای مشخص ارزیابی شود و در صورت ناکارآمدی، تغییر انجام شود.
ترمیم کابینه کارایی دارد؟
پیشنهاد ترمیم کابینه این روزها مکرر بیان میشود و تازگی هم ندارد، در واقع بعد از پایان سال نخست همه دولتها شاهد این قبیل درخواستها هستیم و دلیلش هم مشاهده عملکرد یک ساله مسئولان است. در شرایط فعلی و با این حجم از مشکلات انباشته شده، اما سوال جدی این است که واقعا تغییر چند وزیر و به اصطلاح ترمیم کابینه چه سودی دارد؟ گرهای از کار کشور باز میکند یا صرفا چند ماه وقت هدر داده و این جابهجاییها خود مشکلات جدید ایجاد میکند؟
در هزینه و فایده ترمیم کابینه، اما باید به چند نکته اشاره کرد. مثلا اینکه اقدام به تغییر برخی وزرای ناکارآمد هیچ ثمری هم که نداشته باشد به جامعه نشان خواهد داد که دولت انتقادها را شنیده و آماده اصلاح امور است. ضمن اینکه جایگزینی افراد ناکارآمد با مدیران توانمند حتما میتواند به ارتقای کارآیی دستگاههای اجرایی کمک کند.
در عین حال روشن است که مثلا با تغییر وزیر نیرو، ناترازی انرژی و مشکلات ساختاری در این حوزه یک شبه حل نخواهد شد. از طرف دیگر اقدام به جایگزینی وزرا و مسئولان دولتی یک کارزار دیگر برای رقابتهای سیاسی خواهد بود. از دعواها بر سر اینکه گزینه جدید از کدام طیف و جناح سیاسی برآمده گرفته تا موجی از تقابلهای دولت و مجلس که دوباره فرصت بروز و ظهور پیدا خواهد کرد.
جان کلام اینکه اگر تغییرها بدون پشتوانه راهبردی باشد، هیچ سودی نداشته و صرفا یک اقدام نمایشی تلقی خواهد شد.
ترمیم کابینه، اگر به شکل هدفمند و هوشمندانه انجام شود، میتواند فرصت بازسازی اعتماد و احیای کارآمدی باشد. ولی اگر صرفاً تغییر چهرهها بدون اصلاح ساختارها و مدیریت سیاسی همراه باشد، نمیتواند بار مشکلات را بردارد. مادامی که مشکلات کلان سیاست خارجی، تحریمها و مسائل اقتصادی مثل ناترازی انرژی و ... باقی است، آمدن و رفتن وزرای مختلف دردی را دوا نخواهد کرد. دولت پزشکیان نیز برای عبور از وضعیت موجود، قبل از ترمیم کابینه به این نیاز دارد که هم ارزیابی صادقانهای از وضع موجود داشته باشد و هم در ساختار قدرت و تعامل با مجلس و سایر نهادها و جریانهای سیاسی، تدابیر جدیدی اتخاذ کند.
مشکلی حل نخواهد شد قبول ندارید 46 سال به امید فردایی بهتر پس رفت
وقتی چنین رئیس جمهوری داشتیم بیگانه هم جرات حمله به ما را نداشت مگر آن زمان اسرائیل را نزدیم جرات کرد حمله کند ؟