دو فرصت طلایی برای چابهار رقم خورد
رویداد۲۴-سیستان و بلوچستان دهههای متوالی است که یکی از محرومترین استانهای ایران است.برخی گزارشها نشان میدهد بیش از 500 هزار نفر از جمعیت 2.6 میلیون نفری این استان، در حاشیهها زندگی میکنند. دراین استان، بندر چابهار از شرایط ویژهای برخوردار است.
بر اساس صحبتهای نماینده چابهار در مجلس، حدود 60 درصد از مردم چابهار در 330 هکتار از اراضی حاشیه این بندر زندگی میکنند. بسیاری از این جمعیت حاشیه نشین، به سودای پیدا کردن کار در منطقه آزاد چابهار به اینجا آمدهاند.
بندر چابهار، اهمیت اساسی برای خاورمیانه و آسیای میانه دارد و با راهاندازی کامل آن، بخشی از مشکلات معیشتی سیستان و بلوچستانیها که دههها با آن درگیر بودهاند، حل خواهد شد. چابهار منطقهای است که برای چند کشور اهمیت دارد و بخصوص برای هندیها از اهمیت بالایی برخوردار است. بندر چابهار و دالان ترانزیت کالا از طریق ایران و افغانستان میتواند امکان دسترسی دهلی نو به بازارهای آسیای میانه، روسیه و در نهایت اروپا و رقابت هند با چین در این زمینه را فراهم سازد. تا سال 2012، هند تحت فشار امریکا عملیات توسعه بندر چابهار را متوقف کرده بود، اما زمانی که چین در سال 2012 بهرهبرداری از بندر گواتر در پاکستان را آغاز کرد، دهلی نو ساخت این بندر را با وجود مخالفتهای امریکا از سر گرفت. به تازگی عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی از فاینانس 150 میلیون دلاری هندیها برای این بندر خبر داده است. آخوندی در روز مراسم تحلیف رئیس جمهوری پس از دیدار با وزیر حمل و نقل هند گفته بود:«ما هماکنون دو توافقنامه مهم با هند در زمینه توسعه کریدور هند - ایران - افغانستان و هند - ایران - روسیه داریم که در این دیدار توافقهایی برای فعال کردن این دو کریدور مرور شد. ایران و هند در زمینه اعطای ۱۵۰ میلیون دلار فاینانس هند به ایران برای توسعه بندر چابهار و سرمایهگذاری ۸۵ میلیون دلاری این کشور در چابهار هم توافق کردهاند. توافقهای مالی این دو طرح امضا شده است و مشکل خاصی برای تحقق آن وجود ندارد.» سال گذشته، توافقی میان هند و ایران انجام شد که بر اساس آن دهلی نو قرار است طی یک امتیاز 10 ساله، دو لنگرگاه در فاز یک بندر چابهار را با سرمایه 85.21 میلیون دلاری و پرداخت درآمد سالانه 22.95 میلیون دلاری تجهیز و فعال کند. مالکیت تجهیزات پس از 10 سال به ایران انتقال داده خواهد شد اما بر اساس توافق دوجانبه این زمان میتواند تمدید شود.
آغاز به کار بندر چابهار طی 12 تا 18 ماه آینده
بر اساس گزارش فایننشال اکسپرس، یک هفته پیش نیز نیتین گادکاری، وزیر حمل و نقل هند از فعال شدن بندرچابهار طی یک سال آینده خبر داده بود: «بندر چابهار طی 12 تا 18 ماه آینده فعالیت خود را آغاز خواهد کرد و به محض آغاز فعالیت چابهار، هند خواهد توانست تجارت با کشورهایی نظیر ایران و افغانستان را به راه بیندازد. پیش از این برای هند دشواریهای زیادی وجود داشت چرا که باید از مسیر پاکستان عبور میکرد اما به محض آماده شدن بندر چابهار، فعالیتها برای هند آسانتر خواهد شد زیرا این بندر از بندر کاندلا چندان دور نیست.» اهمیت این بندر برای هندیها که گادکاری آن را یک «منطقه اقتصادی خاص» مینامد، باعث شده است که آنها همکاری خوبی با ایران داشته باشند.
بهروز آقایی، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان هم بندرچابهار را فرصت طلایی برای کشور میداند و اعتقاد دارد باید بسرعت از این فرصت استفاده و این بندر را تکمیل کرد. او در گفتوگو با «ایسنا» میگوید: «امروزه با پر رنگ شدن نقش بنادر نسل سوم و چهارم، مهمتر از فعالیتهای تخلیه و بارگیری، رویکرد بنادر به فرآیندهای فرآوری، پردازش و ارزش افزوده شده است تا جایی که بهعنوان یکی از عوامل و وابستگی بازرگانان به بنادر و مطلوبیت بنادر منطقه شد و عدم توجه به کالاهای خام یا نیمه خام در بنادر کشور را دور از ذهن میکند، در حوزه ترانشیپی با وجود بندر چابهار و به دلیل وجود جغرافیای منحصر بفرد بندر چابهار و ایجاد فرصتها و بستههای تشویقی برای خطوط کشتیرانی میتوان تا حدودی این فرصت را برای کشور احیا کرد.» او ادامه میدهد: «در حوزه صادرات و واردات یکی از دلایل عدم توازن در بخشهای صنعتی و کارخانهای در کشور و کم بهرهمندی شرق کشور از این صنایع و عدم ایجاد ترافیک بار و کالا در بندر چابهار بوده که با وجود بندر اقیانوسی و منطقه آزاد چابهار توانایی ارزش افزوده و صادرات مجدد برای کشور مهیا نشده است، به هرحال امروزه وجود معادن غنی شرق کشور و غرب افغانستان و سرمایهگذاری عظیم در بندر چابهار و وجود زیرساختها و ترمینالهای تخصصی میتواند رقابتپذیری این صنعت را برای کشور در حوزههای بازرگانی پر رونق کند.»