نظارت استصوابی در وزارت ارشاد!/ چه کسانی کارت حضور در جشنواره فجر را گرفتند؟

رویداد۲۴ جشنواره سی و هفتم فیلم فجر در حالی افتتاح شد که از همان ابتدا حرف و حدیث‌های بسیاری درباره آن مطرح بود. از نحوه صدور کارت‌های خبرنگاران گرفته تا تغییرات عجیب در برگزاری جلسات پرسش و پاسخ و بدعت‌گذاری در سانسور نشست‌های خبری.

 

برای صدور کارت در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر از سوی روابط عمومی این جشنواره ده شرط به عنوان شروطی که برای صدور کارت مورد توجه قرار می‌گیرند عنوان شد؛ سه شرطی که روابط عمومی جشنواره فیلم فجر به عنوان شرط صدور کارت خبرنگاری عنوان شد، ابهام‌های زیادی ایجاد می‌کند. خصوصاً بند سوم آن که یکی از شروط لازم برای صدور کارت را ارتباط رسانه با رویداد‌های سینمای ایران ذکر کرده است.

 

سوال اصلی که برای اصحاب رسانه پیش آمده بود این بود که چه کسانی تشخیص می‌دهند یک رسانه چگونه با سینمای ایران ارتباط داشته است و اساسا منظور از ارتباط با رویداد‌های سینمای ایران چیست؟ آیا حجم مطالب منتشر شده در رسانه‌ها ملاک بود یا به روز بودن؟

 

اگر حجم مطالب منتشر شده ملاک بود، چه میزان مطلب تولیدی منجر به صدور کارت می‌شود و اگر به روز بودن رسانه در پوشش اخبار سینمای ایران مهم است، کدام رویداد‌ها باید توسط یک رسانه پوشش داده شود تا نظر صادر کنندگان کارت را جلب کند؟ گنجاندن چنین بندی صدور کارت برای اصحاب رسانه را به شدت وابسته به سلیقه روابط عمومی جشنواره و مسئولان برگزار کننده جشنواره می‌کند. به طوری که مسئولان این کار می‌توانند هر کس را که به نظرشان رسید که شرایط صدور کارت را ندارد حذف و هر کس را که دوست داشتند به لیست اضافه می‌کنند؛ اتفاقی که افتاد و هرگونه که برگزارکنندگان جشنواره علاقه داشتند، اسامی حذف کردند و به کسانی که می‌خواستند سهمیه دادند.

 

پیش از ارائه کارت‌های خبرنگاران برای حضور در جشنواره فیلم فجر، برگزارکنندگان لیست بلندبالایی از کسانی که درخواست حضور داشتند منتشر کردند. طبیعی بود جشنواره نمی‌توانست برای همه درخواست‌کنندگان کارت صادر کند، با اینهمه مشخص نشد این کارت‌ها به چه کسانی رسید!

 

اگر برگزارکنندگان جشنواره و روابط عمومی آن که تصمیم‌گیر اصلی صدور کارت بودند، به تصمیم خود اعتقاد داشتند، چه خوب بود اسامی رسانه‌ها و افرادی که کارت به آنها تعلق گرفته را مانند اسامی درخواست‌کنندگان منتشر می‌کرد.

 

رفتار جشنواره فیلم فجر شباهت عجیبی به همنوایی شورای نگهبان و صداوسیما در انتخابات داشت؛ آنجا که صداوسیما تصاویر افراد مختلف در وزارت کشور را پخش می‌کرد تا بگوید رد صلاحیت‌ها الزامی است اما وقتی پای دلایل رد صلاحیت چهره‌های مشهور به میان می‌آمد، هم صداوسیما و هم شورای نگهبان سکوت پیشه می‌کردند!

 

در مورد اخیر جشنواره فیلم فجر برای اعتبار دادن به تصمیمش برای حذف رسانه‌های مختلف، ابتدا تصویر تمام درخواست کنندگان را منتشر کرد تا بگوید راهی جز حذف ندارد. اما هیچگاه اسامی کسانی که کارت برای آنها صادر شده، توسط برگزار کنندگان منتشر نشد.

 

خوب است مدیران سینمایی کشور و روابط عمومی جشنواره فیلم فجر هر چه سریع‌تر لیست خبرنگاران و رسانه‌هایی را که کارت خبرنگاری برای آن‌ها صادر شده را منتشر کند تا ملاک برای صدور کارت و میزان اعمال سلیقه مشخص شود.

 

 

نکته دیگری که امسال به شدت جلب توجه می‌کرد نحوه برگزاری نشست خبری دبیر جشنواره فیلم فجر بود. برخلاف سال گذشته که تمامی اهالی رسانه فارغ از گرایش‌های سیاسی که داشتند می‌توانستند در نشست خبری دبیر جشنواره حضور پیدا کنند امسال لیستی از پیش تهیه شده را در اختیار برگزارکنندگان نشست مطبوعاتی گذاشته بودند که فقط اسم تعدادی از رسانه‌های از پیش تعیین شده در آن به چشم می‌خورد و هر خبرنگاری که عضو آن رسانه‌ها نبود از حضورش در نشست مطبوعاتی دبیر جشنواره ممانعت به عمل می‌آمد.

 

این انتخاب گزینشی نشان می‌داد که روابط عمومی جشنواره به مهندسی حاضران در نشست مطبوعاتی دبیر پرداخته و اجازه نداده همه رسانه‌ها به شکل آزادانه در این نشست مطبوعاتی حضور داشته باشند.

 

این حجم از محافظه‌کاری در برگزاری جشنواره فیلم فجر بی‌سابقه است. مدیران برگزار کننده سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر در برخورد محافظه‌کارانه با این جشنواره تا به آن‌جا پیش رفتند که از طرح سوال شفاهی در نشست‌های رسانه‌ای فیلم‌های حاضر در این دوره جشنواره ممانعت به عمل آورده و اعلام کردند اصحاب رسانه تنها حق دارند سوالات خود را به صورت کتیب بپرسند.

 

دلیل این کار چیزی نیست جز سانسور و گزینشی برخورد کردن با سوالات. در چنین شکلی مجریان به راحتی می‌توانند فضای نشست مطبوعاتی را کنترل کرده و اجازه ندهند فضای چالش برانگیزی بر آن حاکم شود. هر سوالی را که مجری (به عنوان نماینده مسئولان برگزار کننده) بخواهد می‌پرسد و هر سوالی را هم که به نظرش مناسب آن نشست نباشد نمی‌پرسد.

 

دبیر جشنواره که امسال با شعار شفاف سازی به میدان آمده بود تا به امروز و قبل از آغاز رسمی جشنواره فیلم فجر ابهام‌های زیادی ایجاد کرده و سوالات زیادی را در ذهن اهالی برانگیخته است. برای شروع این حجم از ابهام رکوردی محسوب می‌شود.