جزییات آزادسازی پول‌های بلوکه شده/ ترمز بازار ارز کشیده می‌شود؟

رویداد۲۴ خبر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران از سوی رسانه نزدیک به شورای امنیت ملی منتشر شد. هر چند در گزارش نور نیوز مبلغ و کشور ازادکننده مشخص نبود، اما رسانه اصولگرای تسنیم خبر آزادسازی هفت میلیارد دلار منابع بلوکه شده را اعلام کرد. داستان، اما از سوی برخی رسانه‌ها فراتر از آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران بود.

به نظر می‌رسد این اتفاق در حقیقت اولین توافق عملی دولت بایدن با دولت رییسی است. این توافق در حالی رخ می‌دهد که کشوری همسایه مسئولیت میانجیگری را بر عهده دارد و البته مذاکرات ایران و غرب نیز در روندی کشدار و فرسایشی قرار گرفته است.

همزمان با انتشار خبری در رسانه نور نیوز در خصوص آزادسازی پول‌های بلوکه شده، تسنیم به نقل از سخنگوی سازمان ملل از آزادی باقر نمازی از زندان خبر داد. در عین حال وکیل سیامک نمازی خبر مرخصی موقت موکلش را در مصاحبه با خبرگزاری رویترز تأیید کرد.

سیامک نمازی از سال ۲۰۱۵ در زندان به سر می‌برد و به جرم «همکاری با دولت‌های متخاصم» به ۱۰ سال زندان محکوم شد.

«استفان دوجاریک»، سخنگوی سازمان ملل پیش از این در صفحه توئیتر خود نوشته بود که «باقر نمازی» از زندان آزاد شده و ایران را ترک کرده و «سیامک نمازی» نیز آزاد شده (اما همچنان در ایران) است.

بازار ارز در روز گذشته با رشد قابل توجه قیمت روبرو بود. هر چند بهای هر دلار در صرافی‌های بانکی تغییر چندانی نداشت، اما در بازار آزاد قیمت دلار از کانال سی و دو هزار تومان عبور کرد و در نیمه کانال سی و سه هزار تومان ایستاد تا مرز روانی دلار در بازار آزاد شکسته شود. بسیاری از معامله گران بر این اعتقادند که تداوم ماندگاری دلار در این محدوده قیمتی می‌تواند منجر به افزایش تقاضا در بازار ارز شود. تقاضایی که البته نشات گرفته از ورود سرمایه‌های خرد به بازار ارز است.

در گزارش این رسانه تاکید شده است: طی هفته‌های اخیر مذاکرات فشرده‌ای با وساطت یکی از کشور‌های منطقه درباره آزادسازی هم‌زمان زندانیان ایران و آمریکا انجام و میلیارد‌ها دلار از منابع ارزی مسدود شده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است.

در حالی که مذاکرات رفع تحریم‌ها به دلیل عدم اتخاذ تصمیم سیاسی از سوی ایالات متحده آمریکا همچنان بدون حصول نتیجه باقی مانده، این کشور مستقل از روند مذاکرات هسته‌ای، در حال پیگیری موضوع آزادی زندانیان خود در ایران و هم‌زمان آزادسازی منابع مسدود شده ارزی کشورمان در کره جنوبی است.

خبر‌های رسیده به «نورنیوز» حاکی است که طی هفته‌های اخیر مذاکرات فشرده‌ای با وساطت یکی از کشور‌های منطقه درباره آزادسازی هم‌زمان زندانیان ایران و آمریکا انجام و میلیارد‌ها دلار از منابع ارزی مسدود شده کشورمان نیز در این چارچوب در شرف آزادسازی است.

بر این اساس؛ ایران هنوز حساب‌های اعلامی برای انتقال منابع مذکور را بنا بر ملاحظات بانکی نپذیرفته و حساب‌های جدیدی را به این منظور معرفی کرده است.

در این گزارش کلی و غیر شفاف، اعلام نشده است پول‌های ایران از کدام کشور آزاد می‌شود و مبلغ ان چه میزان است.

ایران در کدام کشور‌ها پول بلوکه شده دارد؟

تحریم دوباره ایران پس از خروج ترامپ از برجام البته سبب شد پول‌های ایران در بسیاری از کشور‌ها بلوکه شود. طبق گزارش‎‌ها حجم قابل توجه پول ایران در عراق و کره جنوبی بلوکه است و در سایر کشور‌ها نیز ایران منابعی کمتر در محدوده یک تا سه میلیارد دلار را دارند.

گفته می‌شود میزان پول‌های بلوکه شده ایران در عراق بین ۵ تا هشت میلیارد دلار، میزان پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی بالغ بر هفت میلیارد دلار و در ژاپن و عمان و ... در محدوده یک تا سه میلیارد دلار است. البته برخی معتقدند ایران در چین نیز چیزی در حدود بیست میلیارد دلار پول بلوکه شده دارد، اما برخی دیگر بر این اعتقادند این پول در چین بلوکه نشده است.

در تمام سال‌هایی که ایران در تلاش است شرایط را برای آزادسازی پول‌ها مهیا کند، با چراغ قرمز آمریکا مواجه شده است.

دولت ایران در اواخر دوره استقرار حسن روحانی، تلاش فراوانی را برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده در دستور کار قرار داد، اما در نهایت این مهم جامعه عمل نپوشید.

ماجرایی پر از ابهام

دولت رییسی از اولین ماه‌های استقرار در پاستور، تلاش خود را برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده آغاز کرد. در اولین هفته‌های استقرار دولت سیزدهم، دائما اخباری به نقل از مخبر و سایر مقامات این دولت در خصوص آزادسازی قریب‌الوقوع پول‌های بلوکه شده ایران منتشر شد. با این حال همواره موضوع در هاله‌ای از ابهام قرار داشت. آبان ماه سال گذشته بود که مصطفی قمری‌وفا، مدیر روابط عمومی بانک مرکزی از «جریان آزادسازی منابع بلوکه شده» داد و گفت: «روند تأمین ارز تجاری به‌صورت روان در جریان است و بخشی از این یک میلیارد دلار تخصیص یافته به واردات کالا‌های اساسی، از محل منابعی است که به‌تازگی در  دسترس بانک مرکزی قرار گرفته است.» هیچ‌گاه جزییاتی درباره اینکه کشور آزاد کننده پول کدام کشور است، اما منتشر نشد.

بار دیگر در آبان ماه سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه از وجود «منابع متعدد» بلوکه شده پول‌های ایران گفت و خبر داد که این منابع در حال آزادسازی هستند. در اردیبهشت سال جاری بود که خبر آزادسازی چهارصد میلیون پوند از پول بلوکه شده ایران در انگلستان منتشر شد. در همین رابطه محمود عباس‌زاده مشکینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران به خبرگزاری «انتخاب» گفت، طلب بلوکه شده ایران در بریتانیا با وساطت کشور‌های همسایه «از مبدا» آزاد شده، اما هنوز در اختیار تهران قرار نگرفته است.
او خاطرنشان کرد: «حدود ۴۰۰ میلیون پوند بدهی انگلستان به ما از مبدا آزاد شده است. چندان مشکل به مقصد رسیدن را نداریم کما اینکه به مقصد هم خواهد رسید. مهم این است که یک کار هماهنگ، حقوقی، مستدل و عالمانه را برای بازگشت این پول‌ها شروع کرده‌ایم و دارد نتیجه هم می‌دهد.»

عباس‌زاده نقش میانجی‌گری عمان را تایید کرد. در زمینه دلیل آزادسازی پول‌های بلوکه شده در انگلستان نیز گمانه‌هایی مطرح بود. امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران اعلام کرده بود پرداخت این مبلغ مربوط به بدهی بریتانیا درباره خرید تسلیحات در زمان حکومت پیشین ایران بوده و ارتباطی با آزادی زاغری و آشوری ندارد

سیگنال‌ها در خصوص آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران حالا کم کم به بازار ارز رسیده است دلار دیروز دو کانال در بازار آزاد پیشروی کرد. برخی معامله‌گران معتقدند این خبر می‌تواند مانند ترمزی برابر رشد قیمت‌ها عمل کند.