تکرار سیاست‌های شکست خورده احمدی نژاد در دولت رئیسی

رویداد۲۴ نیلوفر مولایی در اقتصادنیوزنوشت: دولت ابراهیم رئیسی در یک و سال و اندی که از عمرش می‌گذرد کم و بیش در مسیری حرکت کرده که روزگاری محمود احمدی نژاد در آن قدم گذاشته بود.

برخی تحلیلگران دلیل این اتفاق را حضور و نفوذ پرشمار یاران سابق احمدی نژاد در دولت سیزدهم می‌دانند و برخی دیگر از عدم وجود برنامه و گفتمان در دولت رئیسی سخن می‌گویند.

برخی حتی معتقدند رئیسی شعار جدید دولت‌اش را هم از روی دست محمود احمدی نژاد کپی کرد، آنجا که در مراسم آغاز عملیات اجرایی طرح آب‌رسانی از خلیج‌فارس به فلات مرکزی ایران در یزد گفت: «انجام طرح‌های بزرگ با شعار «ما می‌توانیم» با اتکا و اعتماد به داشته‌هایمان محقق می‌شود. مهم‌ترین داشته ما نیروی انسانی معتقد، با انگیزه و در صحنه است. با مدیریت جهادی باید داشته‌هایمان را فعال کنیم تا مشکلات کشور حل شود.

علت هرچه باشد، نمی‌توان نادیده گرفت که تصمیم‌هایی که دولت در حوزه‌هایی همچون مسکن، برجام و یارانه‌ها گرفته است نشان از این می‌دهد که رئیسی جا پای رئیس جمهور پیشین گذاشته است.

مسکن مهر فراموش نمی‌شود

یکی از شعار‌های ابراهیم رئیسی برای رسیدن به صندلی ریاست جمهوری، «ساخت سالی یک میلیون مسکن» بود و وعده داد بود که؛ «در حوزه مسکن ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی شعار انتخاباتی نیست. هم نیاز کشور و هم قانون است.»

ابراهیم رئیسی بیش از یک سال است که سکاندار قوه مجریه شده و ساخت یک میلیون مسکن نه تنها تاکنون محقق نشده که حتی تبدیل به چالشی برای وزارت راه چه در دوران مرحوم رستمی قاسمی و چه حالا در دوران بذرپاش شده است.

مهرداد بذرپاش هنگام گرفتن رای اعتماد از نمایندگان مجلس برای رسیدن به وزارت راه و شهرسازی، در ارزیابی برای میزان بودجه لازم برای ساخت چهار میلیون مسکن با متراژ ۱۰۰ متر گفته بود: «نزدیک به دو برابر بودجه عمرانی کشور یعنی ۲۸۰۰ هزار میلیارد تومان برای ساخت چهار میلیون مسکن نیاز داریم، پس فکر نکنید اگر از ساخت مسکن کوتاه آییم مقصر دولت است یا برعکس مقصر مجلس است، ما همه در یک کشتی نشسته‌ایم و همه برای ایران و نظام تلاش می‌کنیم مگر می‌توان برای مردم کاری نکرد.»

حال، تا پایان سال ۱۴۰۱، زمان زیادی باقی نمانده، اما هنوز از وعده ساخت یک میلیون مسکن خبری نیست. تنها طی چند روز گذشته، ابراهیم رئیسی ۱۰ هزار واحد مسکن مهر در سراسر کشور افتتاح کرد که یادآور پروژه مسکن مهر احمدی نژاد بوده و حتی در اسم آن نیز تغییری ایجاد نشده است.

از سونامی تحریم‌ها تا برجامی که به بن بست رسید

اگر چه رئیسی مانند احمدی نژاد به صورت صریح نمی‌گوید که «آنقدر قطعنامه بدهید تا قطعنامه دان شما پاره شود» اما، رویکرد و مسیر حرکتی دستگاه دیپلماسی دولت ابراهیم رئیسی و مشخصا تیم مذاکره کننده هسته‌ای بی شباهت به سیاست خارجی دولت احمدی نژاد نیست و تمرکز اصلی بر ارتباط با کشور‌های آمریکای لاتین و کشورهایی، چون روسیه و چین است و تنش با غرب هر روز درحال اوج گرفتن است.

در دولت سیزدهم تاکنون دو قطعنامه از سوی شورای حکام علیه ایران صادر شده و به بهانه‌هایی هم، چون اعتراضات سراسری ایران و ادعای حضور پهپاد‌های ایرانی در اوکراین تحریم‌های زیادی علیه تهران اعمال شده است.

از سوی دیگر اگر چه تیم مذاکره کننده دولت سیزدهم بار‌ها برای احیای برجام پشت میز مذاکره نشست اما، توافقی بین ایران و کشور‌های مذاکره کننده حاصل نشده و غربی‌ها از به بن بست رسیدن برجام خبر می‌دهند. آنچنان که اخیرا کاترین کولونا، وزیر امور خارجه فرانسه در گفتگو با الشرق الاوسط گفت: «همان‌طور که می‌دانید ما در رابطه با برجام با بن‌بست مواجه هستیم و مسئولیت کامل این وضعیت بر عهده ایران است. ایران پس از چندین ماه مذاکره برای احیای برجام از فرصت استفاده نکرد و متن ارائه شده توسط هماهنگ‌کننده اروپایی در سال گذشته را نپذیرفت، اگرچه این بهترین پیشنهادی بود که می‌شد ارائه داد.»

از یارانه ۴۵ هزار تومانی احمدی نژاد تا یارانه رئیسی

دولت ابراهیم رئیسی که عملکردش در حوزه اقتصادی بسیار چالش برانگیز و انتقادبرانگیز شده است تلاش کرده است با تکیه بر سیاست یارانه‌ای به برخی اعتراضات مردمی پاسخ دهد، فارغ از اینکه نگاه این روز‌های مردم به یارانه با نگاه آن‌ها به یارانه در ایام ریاست جمهوری احمدی نژاد تفاوتی بسیار کرده است.

با این وجود در پی جراحی اقتصادی که دولت کلید زد و به دنبال حذف ارز ترجیحی، تورم کالا‌های اساسی به شدت بالا رفت و اعتراضات زیادی را از سوی مردم به دنبال داشت، دولت رئیسی در پاسخ به این اعتراضات برای سه دهک پایین یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی در نظر گرفت. یارانه‌ای که به نظر می‌رسد چندان تناسبی با تورم افسارگسیخته این روز‌ها ندارد.