نقد و بررسی سریال دودکش| مجموعه طنز محبوب ماه رمضان که این روزها بازپخش میشود
رویداد۲۴ | مازیار وکیلی: دودکش یک سریال طنز ایرانی محصول سال ۱۳۹۲ است. این سریال در ماه رمضان سال ۱۳۹۲ از تلویزیون پخش شد و مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و همین استقبال فراوان هم بود که باعث شد دو مجموعه دیگر به کارگردانی محمدحسین لطیفی و برزو نیک نژاد براساس فصل اول این ساخته شود. پادری اسپین آف این مجموعه تلویزیونی بود که در ماه رمضان سال ۱۳۹۵ از تلویزیون پخش شد و کارگردانی این مجموعه تلویزیون را هم محمدحسین لطیفی برعهده داشت و مجموعه سوم که بنام دودکش ۲ از تلویزیون پخش شد را برزو نیک نژاد کارگردانی کرد.
هومن برق نورد، سیما تیرانداز، بهنام تشکر، امیرحسین رستمی، نگار عابدی، جواد عزتی، الناز حبیبی، الهام اخوان، محمدرضا شیرخانلو، مریم سعادت و شهرام شکیبا از جمله بازیگران حاضر در سه فصل این مجموعه بودند. دودکش داستان مرد میان سالی بنام فیروز مشتاق را روایت میکند که یک قالیشویی بنام قالیشویی مشتاق دارد که آن را همراه همسر و برادر خود بهروز اداره میکند. او شوهر خواهری بنام نصرت دارد که برادر همسر فیروز هم به حساب میآید. نصرت که فردی تنبل و پرتوقع است مدام در زندگی خود و فیروز مشکلاتی به وجود میآورد که این مشکلات محور اصلی داستان این سه مجموع را تشکیل میدهند.
بیشتر بخوانید: سریالهای نوروز ۱۴۰۴ و ماه رمضان امسال + زمان پخش
محمدحسین لطیفی کارش در سینما را با ساخت فیلم عامه پسند سرعت آغاز کرد و به سرعت تبدیل به یکی از کارگردانان پرکار سینمای ایران شد. لطیفی از معدود کارگردانان سینما و تلویزیون ایران است که تقریباً فعالیت در تمام ژانرها را تجربه کرده و در همه حوزهها فیلم ساخته است. او در ژانر جنگی فیلمهای روز سوم و غریب را در کارنامه کاری خود دارد. ژانر طنز را با ساخت فیلمهای عینک دودی و دختر ایرونی و سریال دودکش و پادری تجربه کرده و تعداد زیادی هم ملودرام کارگردانی کرده که تنهایی لیلا، اسب سفید پادشاه، سفر سبز و همسایهها معروفترین آثار لطیفی در این ژانر به حساب میآیند.
لطیفی سری هم به ژانر تاریخی زده و با ساخت دو سریال نردبام آسمان و سنجر خان در این حوزه هم فعالیت کرده است. اما این پرکاری و ساخت فیلم و سریال در ژانرهای گوناگون باعث نشده که لطیفی تبدیل به یکی از کارگردانان مهم سینمای ایران شود. اگر نگاهی به کارنامه کاری لطیفی بیاندازیم بعید است بتوانیم منهای یکی دو مورد آثار ماندگاری در فیلمها و سریالهای این کارگردان پیدا کنیم. آن فیلمها و سریالهایی هم که در کارنامه کاری لطیفی ماندگار شدهاند بیشتر مدیون تلاش نویسندگان خود هستند تا کارگردانی محمدحسین لطیفی. اگر بخواهیم درباره محمدحسین لطیفی یک اظهارنظر کلی داشته باشیم باید بگوییم که او کارگردانی است که کمیت را به کیفیت ترجیح داده و همین موضوع باعث شده تا نتواند آثار ماندگار پرتعدادی در سینما و تلویزیون ایران بسازد.
آیا دودکش سریال مهم و ماندگاری است؟
حقیقت امر این است که سریال دودکش را هم نمیتوان جدا از کارنامه محمدحسین لطیفی ارزیابی کرد. داستان این سریال در هر سه فصل آن کشش و ظرفیت یک لازم را ندارد و یک سری موقعیتهای نه چندان جذاب مدام در آنها تکرار میشود. کلکلهای فیروز و نصرت مهمترین برگ برنده نویسندگان این مجموعه برای خنداندن تماشاگر هستند. این کلکلها، اما در نهایت به موقعیتهای طنز بامزه و منسجمی که بتواند به داستان سریال سر و شکل متفاوتی ببخشد ختم نمیشود.
مهمترین عامل جذابیت دودکش برای تماشاگر دو بازیگر اصلی سریال یعنی هومن برق نورد و بهنام تشکر هستند که از مجموعه تلویزیونی ساختمان پزشکان به این طرف تبدیل به یک زوج تلویزیونی شدند و در سریالهای متعددی در کنار یکدیگر بازی کردند. البته این دو بازیگر هم تا یک جایی توانستند سریال را دودکش را سرپا نگه دارند. در فقدان یک فیلمنامه خوب (خصوصاً در فصول دوم و سوم) کار چندانی هم از دستان تشکر و برق نورد برای بالا رفتن کیفیت سریال برنیامد و دودکش تبدیل به سریالی ضعیف شد که در قیاس با سایر سریالهای طنز تلویزیون نمره بسیار پایینی به لحاظ کیفی کسب میکند.