آرامگاه لطفعلی‌خان زند؛ تاریخی که در قلب تهران به فراموشی سپرده شده است

رویداد۲۴| لطفعلی‌خان زند، آخرین پادشاه زندیه بود که ۶ سال بر تخت سلطنت تکیه زد، اما تقریبا تمام دوران کوتاه حکومت او در جنگ سپری شد. دلاوری‌هایی که این سردار بزرگ از خود نشان داد، سبب شد که شرق‌شناسان لقب «آخرین شمشیرزن شرق» را به او بدهند. لطفعلی خان زند از طبع شعر نیز برخوردار بود و در طول سلطنت کوتاه‌مدت خود، اقدامات عمرانی بسیاری برای ایران انجام داد.

با این حال فعالان میراث‌فرهنگی معتقدند، آرامگاه لطفعلی خان زند که یکی از خوشنام‌ترین پادشاهان ایران بود که در دوران حکومتش در شیراز منشا خدماتی زیادی شد، هم اکنون در قلب بازار تهران فراموش و رها شده است.

لطفعلی‌خان زند، آخرین پادشاه زندیه بود که ۶ سال بر تخت سلطنت تکیه زد، اما تقریبا تمام دوران کوتاه حکومت او در جنگ سپری شد. دلاوری‌هایی که این سردار بزرگ از خود نشان داد، سبب شد که شرق‌شناسان لقب «آخرین شمشیرزن شرق» را به او بدهند. لطفعلی خان زند از طبع شعر نیز برخوردار بود و در طول سلطنت کوتاه‌مدت خود، اقدامات عمرانی بسیاری برای ایران انجام داد.

با این حال فعالان میراث‌فرهنگی معتقدند، آرامگاه لطفعلی خان زند که یکی از خوشنام‌ترین پادشاهان ایران بود که در دوران حکومتش در شیراز منشا خدماتی زیادی شد، هم اکنون در قلب بازار تهران فراموش و رها شده است.

بیشتر بخوانید: تکرار یک فاجعه تاریخی؛ حفاری غیرمجاز در شهر باستانی ساسانی ادامه دارد

معاون میراث‌فرهنگی استان تهران اعلام کرد: آرامگاه لطفعلی خان زند یک اثر تاریخی است و برنامه ما این بود که سنگ قبر محافظی نداشته باشد تا قابلیت بازدید عموم داشته باشد. از همین رو، با متولیان امامزاده زید نیز که اتفاقا بسیار همراه هستند مذاکراتی انجام شد تا این اثر تاریخی بازدید عموم داشته باشد.

او تاکید کرد: هر گزارشی که از آثار تاریخی استان تهران به‌دست اداره کل میراث‌فرهنگی برسد بلافاصله دستور پیگیری و بررسی داده می‌شود. در رابطه با این اثر تاریخی نیز یک تیم کارشناسی بلافاصله به محل اعزام خواهند شد و ظرف ده روز آینده نیز مذاکراتی با متولیان امامزاده خواهیم داشت تا اگر آرامگاه نیاز به ساماندهی بهتر داشته باشد اداره کل میراث فرهنگی سریعا اقدام کند.

در مورد زندگینامه لطفعلی خان زند در منابع مختلف چنین آمده است که پس از کشته شدن جعفرخان، بر سر جانشینی او بین امرای زند اختلاف بوجود آمد. بالاخره حاجی ابراهیم، کلانتر فارس سپاهی فراهم آورد و لطفعلی خان، فرزند جعفرخان که در آن تاریخ در غرب فارس زندگی می‌کرد را به شیراز خواست و در ۱۵ شعبان سال ۱۲۰۳ هجری قمری وی را که ۲۲ سال داشت بر تخت نشاند.

اولین کار بزرگی که او پیش گرفت، این بود که سه جاده شوسه بین شیراز و بوشهر و شیراز و بندرعباس و شیراز و بندرلنگه احداث کند. احداث این سه جاده در آن زمان یکی از کار‌های بزرگ عمرانی بود که سلاطین پیشین نکرده بودند و دومین کار بزرگی که درصدد بود انجام دهد، ساختن سدی روی رودخانه موند بود تا آب آن رودخانه را بر اراضی دو طرف رودخانه سوار کند. رودخانه موند رودی است که از کوه‌های فارس سرچشمه می‌گرفت و در گذشته بدون استفاده به خلیج فارس می‌ریخت.

اگر آن سد ساخته می‌شد، قسمت وسیعی از فارس که استفاده نشده بود یکی از حاصل‌خیزترین مناطق محسوب می‌شد و اگر سه جاده را که می‌خواست احداث کند به پایان می‌رسید، در توسعه آبادی و بازرگانی فارس مؤثر می‌شد، اما جنگ‌های لطفعلی خان با آقامحمدخان قاجار مانع از آن شد که او بتواند این کار‌ها را انجام دهد.

این روز‌ها فقط تابلوی بالای سر در مقبره‌ی کوچک اوست که زائران امامزاده زید را چند لحظه‌ای مبهوت قبر او می‌کند و این یعنی هیچ گردشگری اجازه ورود به آرامگاه لطفعلی خان زند را ندارد.

پیش از این صحبت‌هایی برای انتقال مقبره «لطفعلی خان زند» به شیراز، جایی که خاندان زند از آن‌جا برخاستند، مطرح شده بود، اما هنوز اتفاق خوشایندی برای مقبره سرباز شجاع ایرانی نیفتاده است.