ماجرای انتقاد دولت سیزدهم به توهین به ابراهیم رئیسی در مقابل پزشکیان چیست؟

رویداد ۲۴| در پی برگزاری نشست فعالان سیاسی و اجتماعی استان خراسان جنوبی با حضور رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان، اتفاقی جنجالی رخ داد که بازتاب گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای کشور داشته است. در این جلسه، یکی از فعالان سیاسی با اظهاراتی تند و اعتراضی نسبت به عملکرد دولت سیزدهم و شخص شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی مطرح کرد که بلافاصله واکنش‌های متعدد سیاسی و رسمی را برانگیخت.

چه اتفاقی افتاد؟

این نشست که با هدف گفت‌و‌گو و تبادل نظر با فعالان سیاسی و اجتماعی برگزار شده بود، در یکی از بخش‌های خود به سخنان انتقادی محمدرضا آقاابراهیمی، رئیس سابق جبهه اصلاحات خراسان جنوبی، اختصاص یافت. آقاابراهیمی در حضور رئیس‌جمهور گفت که «دولت سیزدهم دولتی ویرانگر و ضدایرانی بوده و گلوگاه‌های حساس اقتصادی کشور هنوز در دست برکشیدگان دولت گذشته است».

این اظهارات که بسیاری آن را به توهین مستقیم به ساحت شهید رئیسی تعبیر کردند، واکنش‌های تند رسانه‌ای و سیاسی در پی داشت و به سرعت در شبکه‌های اجتماعی نیز دست‌به‌دست شد.

واکنش معاون اول دولت سیزدهم؛ محمد مخبر

یکی از برجسته‌ترین واکنش‌ها به این ماجرا از سوی محمد مخبر، دستیار و مشاور مقام معظم رهبری و معاون اول دولت سیزدهم بود. مخبر در یادداشتی رسمی خطاب به رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان، اظهارات مطرح‌شده در آن نشست را بی‌اخلاقی و ناپسند توصیف و تأکید کرد که بی‌تفاوتی نسبت به جسارت به شهید رئیسی با اصول اخلاقی، وفاق ملی و عدالت سازگار نیست.

مخبر نوشت که با توجه به جایگاه اخلاق‌مدار پزشکیان و شعار وفاق ملی دولت جدید، انتظار می‌رود مقام‌های رسمی نسبت به پاسداشت حرمت‌ها و مرزبندی روشن با بی‌اخلاقی حساسیت بیشتری داشته باشند و از ایجاد فضا‌های تنش‌زا در جلسات رسمی جلوگیری کنند.

او همچنین تأکید کرد که صیانت از حرمت خادمان صادق ملت فراتر از دفاع از یک فرد یا دوره خاص است و پاسداری از شأن نظام جمهوری اسلامی و سلامت فضای سیاسی کشور را به دنبال دارد.

واکنش سایر چهره‌ها و گروه‌های سیاسی

علاوه بر واکنش رسمی مخبر، بسیاری از چهره‌ها و فعالان سیاسی از جمله نمایندگان جناح‌های مختلف و نهاد‌های مردمی نیز این اظهارنظر را محکوم کردند. منتقدان اظهار داشتند که توصیف دولت سیزدهم با عناوینی، چون «ویرانگر» یا «ضدایرانی» برخلاف واقعیت‌های موجود و عملکرد آن دولت در مقابله با تحریم‌های شدید، مدیریت بحران‌های اقتصادی و تلاش برای تقویت دیپلماسی منطقه‌ای است.

برخی از این واکنش‌ها تأکید داشتند که نقد سازنده و منصفانه مجاز است، اما توهین یا تحریف تاریخی به ساحت کسانی که مورد تأیید رهبری و بخش زیادی از جامعه بوده‌اند، می‌تواند به اختلافات و شکاف‌های اجتماعی بیشتر دامن بزند.

همچنین جمعی از خانواده‌های شهدا و ایثارگران خراسان جنوبی با صدور بیانیه‌ای اهانت به شهید رئیسی را محکوم و خواستار برخورد قانونی با عاملان این اظهارنظر شدند.

واکنش دادستانی بیرجند

در واکنش به انتشار گسترده این اظهارات، دادستان شهرستان بیرجند نیز از احضار فردی که این سخنان را بیان کرده خبر داده و اعلام کرد که بررسی بیشتر این اظهارات و احتمال برخورد قانونی در دستور کار قرار دارد.

تنش در فضای وحدت‌آفرین یا سوءاستفاده سیاسی؟

ماجرا‌های اخیر نشان می‌دهد که حتی در جلساتی که از سوی دولت رئیس‌جمهور برای گفت‌و‌گو با فعالان سیاسی و اجتماعی برگزار می‌شود، فضای گفت‌و‌گو‌های آزاد می‌تواند به‌سرعت به تنش و واکنش‌های گسترده تبدیل شود. این وضع، از یک سو خطر شکاف‌های سیاسی و اجتماعی را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، باعث می‌شود تا توسعه گفت‌وگوی ملی در مسیر خود با مانع روبه‌رو شود. این حادثه نمونه‌ای از استفاده سیاسی از نشست‌های رسمی برای القای پیام‌های فراتر از موضوعات جلسه بوده است؛ پیام‌هایی که می‌تواند به تقویت گرایش‌های قطبی‌ساز در فضای سیاسی کشور کمک کند.

همچنین گروه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی این اظهارات را محکوم کرده و از رسانه‌ها، نهاد‌های رسمی و دادستانی خواسته‌اند برخورد جدی با آن داشته باشند تا آسیب به فضای وحدت ملی و اعتماد عمومی کاهش یابد.

ایرانیان سنتی نانوشته دارند که از درگذشتگان به نیکی یاد می‌کنند با این وجود این سنت در زمانی که درگذشته مسئولی عالی رتبه بوده باشد زیر سایه قضاوت‌ها خواهد رفت. تردیدی نیست که دولت پزشکیان تصمیمی برای دامن زدن به فضایی برای نقد تند دولت قبل ندارد. دوستان مرحوم رییسی از یاد نبرد که پزشکیان در نخستین حضور خود در سازمان ملل چگونه سخنرانی خود را با یاد ابراهیم رئیسی آغاز کرد.