بیش از یک شورای نگهبان نظام قانون‎گذاری را به هم می‎ریزد

رویداد۲۴- نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مجلس نظرات شورای نگهبان را مبنا قرار می‎دهد و براساس آن حرکت می‎کند نه نظرات مجمع تشخیص مصلحت نظام را به عنوان نهاد نظارتی تاکید کرد: نهادها با هم همکاری می‎کنند برای اینکه قوانین تقویت شود، اما در صورتی که بیش از یک شورای نگهبان داشته باشیم با مشکل روبرو خواهیم شد و نظام قانون‎گذاری کشور به هم ریخته خواهد شد.

علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای به دبیر شورای نگهبان با اشاره به ایرادات مجمع تشخیص مصلحت نظام به مصوبات مجلس در برنامه ششم، گفت که «شورای نگهبان باید نظر خود را درباره این ایرادات اعلام کند؛ چرا که وجود دو شورای نگهبان نه از سوی قانون اساسی و نه هیچ عقل سلیمی پذیرفته نیست.»

به طور معمول چنین بوده است که در صورت اختلافی بین مجلس و شورای نگهبان و اصرار این دو نهاد بر تصمیم خود مجلس مصوبه مور مناقشه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال می‎شد تا براساس تشخیص این نهاد  تصمیم‎گیری نهایی  صورت گیرد ولی در ظاهر برای برنامه ششم توسعه اتفاق دیگری روی داده و پیش از ارسال به مجمع توسط مجلس، مجمع تشخیص مصلحت نظام نظر خود را اعلام کرده است.  

این اعمال نظر درباره برنامه ششم توسعه از سوی مجمع توسط شورای نگهبان صورت گرفته و در زمان ارائه ایرادات به مجلس، این نهاد به نظرات مجمع  هم اشاره کرده و از نمایندگان خواسته تا آنها را مورد توجه قرار دهند. البته مجمع در زمان تعیین سیاست‎های کلان نظام می‎تواند ورود پیدا کند، اما نوع آن مشورتی نیست، بلکه بیشتر جنبه  نظارتی دارد.

در نامه مطهری خطاب به آیت‌الله جنتی ‌آمده است: «اخیرا و بعد از رحلت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی مجمع تشخیص مصلحت نظام فهرست مغایرت‎های مصوبات مجلس با سیاست‎های کلی نظام را برای شورای نگهبان ارسال می‎کند و این شورا آنچنان که در مورد برنامه ششم توسعه دیده شد بدون آنکه خود صحت و سقم این مغایرت‎ها را در مورد هر مصوبه بررسی و اظهار نظر کند که آیا ایراد مجمع وارد است یا نه، آن فهرست را یکجا به مجلس می‎فرستد و می‎گوید این مصوبات خلاف بند 1 اصل صد و دهم قانون اساسی و در نتیجه مغایر با شرع است.»

مطهری در بخش دیگری از نامه خود نوشته «بی جهت پای شرع را به میان نیاوریم» چرا که «در این صورت دو شورای نگهبان خواهیم داشت، یکی برای تطبیق با قانون اساسی و شرع و دیگری برای تطبیق با سیاستهای کلی نظام.»

علیرضا رحیمی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، در گفت‎وگو با رویداد۲۴ درباره رویه تازه مجمع و شورای نگهبان گفت: روال این است که در شرایط عادی اگر دوبار مجلس بر مصوبه خود اصرار ورزد بعد از بار دوم مستقیما آن را به مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهد فرستاد.

وی در خصوص موضوع فوق تاکید کرد: نکته قابل توجه در این باره این است که مجمع با توجه به وظیفه نظارتی خود بر سیاست‎های کلی نظام که به تصویب مقام معظم رهبری رسیده، از طریق شورای نگهبان خواسته تا تکلیف ایرادات را یکسره کند و منتظر ارسال از سوی مجلس نشده است، در حالی که این نهاد نمی‎تواند دست به این کار زند.

این نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مهمترین نقد خانه ملت در حال حاضر به شورای نگهبان است زیرا اینکه شورای نگهبان از نمایندگان درخواست کرده تا نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام را برای رفع ایرادات در نظر گیرند،  یک بدعت جدید است که در نتیجه ادامه این رفتار، مجمع درصدد برمی‎آید تا به صورت مستقیم درباره مصوبات مجلس به طور مدام اظهار نظر کند، البته اظهار نظر صرف درکل اشکالی ندارد و مورد استفاده قرار می‎گیرد ولی نباید به گونه‎ای باشد که از اعضای خانه ملت بخواهند نظر مجمع را در رفع ایرادات مورد توجه قرار دهد.

رحیمی درباره چگونگی طرح این خواسته بیان کرد: شورای نگهبان به ضمیمه نظرات خود نظر مجمع را هم ارسال کرده و در نامه‎ای نوشته  که اقدامات لازم در این رابطه صورت گیرد، همانطور که توضیح دادم اگر به صرف اطلاع‎رسانی بود اشکالی نداشت منتها اینکه مطرح شده  برای رفع ایرادات اقامات لازم را  مورد توجه قرار دهید، خلاف قانون است.

وی در این خصوص یادآور شد: مجلس نظرات شورای نگهبان را مبنا قرار می‎دهد و براساس آن حرکت می‎کند اگر هم اختلافی در مصوبه‎ای به وجود آید تلاش خود را برای رفع آن به کار می‎بندد. به نظر می رسد باید دبیرخانه مجمع  تشخیص مصلحت نظام وزن کارشناسان خود را بالا ببرد تا چنین مواردی پیش نیاید. چنین انتظاری از مجمع نمی رفت که خلاف رویه های قبلی عملی را انجام دهد و دست به بدعت گذاری زند.

این نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی افزود: نهادها با هم همکاری می‎کنند برای اینکه قوانین تقویت شود، در صورتی که بیش از یک شورای نگهبان داشته باشیم با مشکل روبرو خواهیم شد و نظام قانون‎گذاری کشور به هم ریخته خواهد شد.