تکذیب ممنوعیت استفاده از اسامی غیرفارسی اصناف واقعی بود؟

رویداد۲۴ انتخاب نام‌های محلی و غیرفارسی برای اصناف در ایران همچنان ممنوع است. هرچند یکشنبه گذشته رئیس پلیس اماکن تهران تکذیب کرد که انتخاب اسامی محلی و غیرفارسی برای اصناف تهران ممنوع است اما سایت سردر اصناف تهران این اسامی را برای شهرهای بومی مجاز اعلام می کند.

اوایل هفته جاری با انتشار خبر عجیبی، رئیس پلیس اماکن تهران اعلام کرد که استفاده از نام‌های محلی و غیرفارسی ترکی، کردی، لری، شمالی و ... برای واحد‌های صنفی پایتخت ممنوع و خلاف قانون است.

سرهنگ مرادی رئیس پلیس اماکن تهران اعلام کرد که نامگذاری واحد‌های صنفی وظیفه وزارت ارشاد است و طبق بخشنامه‌ای که این وزارت خانه به پلیس ابلاغ کرده است، واحد‌های صنفی باید نامی که برای خود انتخاب می‌کند حتما فارسی باشد. انتشار این خبر با بازتاب گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی همراه شد و کاربران به طور وسیعی با انتقاد از این تصمیم جوانب مختلف آن را متذکر و خواستار لغو آن شدند. یک روز پس از انتشار این خبر، سرهنگ مرادی این خبر را تکذیب کرد اما پیگیری‌های خبرنگار رویداد24 نشان می دهد که علی رغم این تکذیب اما در عمل همچنان در سایت سردر اصناف تهران تنها انتخاب نام های غیرفارسی و محلی برای شهرهای بومی آن زبان‌ها ممکن است.

با نگاهی به سایت سردر اصناف تهران میبینیم که این خبر صحیح است و انتخاب نام‌های غیرفارسی در پایتخت ایران ممنوع است و علت آن به تصمیم شورای پاسداشت زبان فارسی ارجاع داده می‌شود. با جستجوی نام کژال در بخش جستجوی اسامی برای دریافت تاییدیه میبینیم که این نام غیربیگانه خوانده شده و در بخش توضیحات آمده است که استفاده از این نام در کردستان بلامانع است.

این اقدام در حالی صورت گرفته است که تهران و همچنین دیگر شهرهای کشور، شهری متنوع از سایر اقوام و زبان‌های ایران است و اقوامی همچون ترک، لر، کرد، عرب، بلوچ و غیره در آن زندگی می‌کنند و مشخص نیست که چرا باید همچین قانونی برای پایتخت ایران الزامی شود. 

قانون در حال اجرا است!

بررسی های رویداد۲۴ نشان می‌دهد که این ممنوعیت به دلیل اجرای قانونی در همین ارتباط است. در ماده ۵ و ۶ قانون نامگذاری موسسات و نهاد‌های و خیابان‌ها و ... که در مرکز پژوهش‌های مجلس نیز موجود است، تاکید شده که اسامی محلی شهر‌های دیگر برای مناطق مختلف استفاده شود، اما در مرکز صرفا از اسامی فارسی استفاده شود.

واکنش‌ها به ممنوعیت استفاده از نام‌های غیرفارسی در تهران

صدرا محقق خبرنگار اجتماعی در این باره در توییتر نوشت: شهر پر از اسامی خارجی عجیب و غریبه، این وسط پلیس اماکن چنین ممنوعیتی درباره اسامی بومی ایرانی صادر می‌کند. انصافا آدم هر روز بیشتر باورش می‌شود که دست‌هایی در درون خود حاکمیت تلاش می‌کنند تا کشور رو نابود کنند.

عباس عبدی روزنامه نگار هم نوشت: هر دم از این باغ بری می‌رسد. معمولا از گزاره‌های منطقی استفاده می‌کنم و نه شعر و هجو! ولی اخیر کم آورده ام. این‌ها چه ربطی به پلیس دارد؟ نیاز به مصوبه شورای فرهنگ عمومی است، در نهایت دادگاه‌ها این تصمیمات من درآوردی را نقض می‌کنند. ظاهرا باید به همه چیز شک کرد.

کاربر دیگری هم نوشت: این ⁦‪ممنوعیت‬⁩ ⁦‪اسامی‬⁩ کردی و ترکی و لری و شمالی که الان اماکن تهران گفته، متأسفانه برای یزد خیلی وقته اعمال شده. سال‌هاست اینجا نمی‌تونی اسم مغازه، آرایشگاه یا هرچیزی دیگه رو مثلاً بذاری کژال؛ چون کردیه.

کاربر دیگری نوشت: ممنوعیت‬⁩ ⁦‪اسامی‬⁩ محلی در تهران هیچ معنایی جز ⁦‪ممنوعیت‬⁩ نام‌های ⁧‫#تورکی‬⁩ ندارد. زیرا زبان‌های دیگر یا با فارسی هم‌خانواده‌اند (کردی، گیلکی، مازنی، لری و ...) و ⁦‪اسامی‬⁩ به این زبان‌ها غیرفارسی محسوب نمی‌شود و یا عربی است که ۷۰ درصدِ فارسی را کلمات عربی تشکیل می‌دهد. خبر منع استفاده اماکن صنفی از ⁦‪اسامی‬⁩ ترکی، کردی، لری و شمالی را تکذیب کردید. با خبر ⁦‪ممنوعیت‬⁩ تحصیل به این زبان‌ها در مدارس می‌خواهید چکار کنید؟

تنوع مخل یکپارچگی و وحدت نیست

محمدجواد حق شناس عضو سابق شورای شهر تهران و فعال سیاسی، به رویداد ۲۴ می‌گوید: من مستند قانونی در این باره ندیدم و کاش به یک مستند اشاره می‌کردند. معمولا باید‌ها و نباید‌ها باید ریشه در مصوبات قانونی داشته باشد. ما در این موضوع نه مصوبه‌ای از شورا و نه از مجلس داریم. طبق قاعده وقتی در سرزمینی زندگی می‌کنیم که شاهد زبان‌ها، لهجه‌ها و گویش‌های متفاوتی هستیم، هیچ مانعی نمی‌بینیم که این زبان و گویش‌ها بتوانند کاربرد خودشان را داشته باشند. این تنوع مخل یکپارچگی و وحدت نیست، بلکه می‌تواند مجموعه از رنگ‌های زیبایی را در کنار هم داشته باشند.

حق شناس ادامه داد: در شورا موضوعی که مطرح کردیم و بسیار هم مورد استقبال قرار گرفت این بود که از ۳۰ مرکز استان در ایران، در تهران شاید فقط نام ۱۵ استان در تهران نامگذاری شده بود و طبیعتا با توجه به این که تهران را نمادی برای ایران می‌دانستم، پیگیری کردم و نام مراکز استان‌ها و شهر‌های تاریخی ایران را برای خیابان‌های تهران نامگذاری کردیم. ولی متاسفانه در شورا و شهرداری جدید برخی از این مصوبات اجرایی نشده است. نام‌هایی مانند اصفهان، سردشت، یاسوج، یزد، میبد، اردبیل، دزفول و ... جزیی از مصوبات ما بود و شهرداری جدید این طرح را متوقف و آن را اجرایی نکرده است.

این فعال سیاسی و اجتماعی با بیان اینکه برخی می‌خواهند مسئله آفرینی کنند، تصریح کرد: برخی از رسانه‌های بیگانه بدشان نمی‌‎آید که در میان اقوام ایران اختلاف افکنی کنند. چه اشکال دارد نام‌های زیبای ترکی، عربی، قشقایی، لری و ... را برای مغازه‌ها و سایر کسب و کار‌ها در تهران انتخاب کنیم؟ در ایران همه این گویش و زبان‌ها وجود دارد، چرا مانع می‌‎شویم. البته مراکزی مانند نیروی انتظامی ورودشان در این حوزه‌ها نه تنها مفید نیست، بلکه آسیب رسان هم است.

حق شناس با بیان اینکه زبان فارسی زبان ملی کشورمان است، گفت: تقویت زبان فارسی هیچ تقابلی با زبان و گویش‌های محلی ما ندارد و اتفاقا همدیگر را تقویت می‌کند. این موضوع می‌تواند به همکاری شهر‌ها کمک کند و به رسمیت شناختن و کمک کننده است. چه اشکالی دارد که فردی بخواهد نام کافه‌اش را نام محلی از استان خود بگذارد؟ چه منافاتی دارد؟ در یک دوره‌ای هم با نام‌های کوروش و خشایار برخورد می‌شد که آنهم بسیار اشکال دارد. چرا نام کوروش که نماد ملی ما بوده است باید برداشته شود.

وی ادامه داد: نباید سلیقه‌ها به این موضوع ورود کند. در اینجا باید حرف، حرف قانون باشد و اگر بخواهیم سلیقه‌ای رفتار کنیم به همبستگی ما ضربه می‌زند.

قانون ممنوعیت استفاده از زبان‌های محلی بدسلیقگی است

محمود میرلوحی عضو سابق شورای شهر تهران، به رویداد ۲۴ میگوید: این مصوبه اصلا قانونی نیست و تا جایی که اطلاع دارم، در شورا وقتی مسئله نامگذاری را مطرح می‌کردیم، می‌گفتند که شورای عالی انقلاب فرهنگی یک مصوبه‌ای را در این خصوص دارد و شورای عالی این موضوع را به شورای فرهنگ عمومی داده است تا آیین نامه‌ای را تنظیم کند که شورای فرهنگ عمومی به جای اینکه این کار، یک متنی را نوشته و مجدد به شورای عالی انقلاب فرهنگی برگردانده است. مجلس بعد از آن اختیار نام گذاری را به شورا‌های شهر داده است. یک همچین بحث بلاتکلیفی مستمسک شد تا فرمانداری مانع از برخی نامگذاری‌ها شود.

وی ادامه داد: حتی اگر این قانون هم بود، بسیار بدسلیقگی است که در این شرایط چنین موضوعی مطرح شود. تهران استانی است که می‌تواند زیبایی‌های سایر اقوام را داشته باشد. لباس‌ها، بزرگان، زبان‌ها و ... اقوام مختلف در ایران می‌تواند در تهران نماد داشته باشد. رباط کریم سال‌ها است که نماینده ترک دارد. کرج نماینده کرد و لر دارد. در این شرایط چرا باید این مسائل مطرح شود و مرزبندی ایجاد کنند؟

میرلوحی با بیان اینکه یک مغازه که نمی‌خواهد کتاب ترکی بنویسد، گفت: چه اشکالی دارد که بخواهد اسم محلی روی مغازه خود بگذارد؟ برخی از دوستان می‌خواهند بهانه و مشکل ایجاد کنند و موضوعی که اساسا به آن توجه نمی‌‎شد یکدفعه بخواهند چنین مسئله‌ای را مطرح کنند؟ این زبان‌ها و اسامی می‌تواند ایجاد جاذبه کند. مثلا شما می‌خواهید غذای گیلکی بخورید، می‌روید رستورانی که نام گیلکی دارد، چرا این مغازه باید نام تهرانی و فارسی داشته باشد؟ نباید به سادگی از طرح چنین مسائلی آنهم در شرایط فعلی عبور کرد. اگر اسمی بد است فرقی ندارد فارسی است یا ترکی! اسم زشت و بد، بد است. چه ارتباطی به ترکی و لری بودن دارد.

به نظرم پیامد منفی فراوانی خواهد داشت ومردم را حساس می‌کند. رسانه‌های بیگانه نیز به این موضوع می‌پردازند. تهران اقوام زیادی دارد، همه ۳۹ هزار روستای کشور، ۴۸۰ شهرستان، ۱۴۰۰ شهر کشور در تهران سفیردارند. بله بخشی از تهران شهروندان تهرانی دارد، ولی مابقی از سایر استان‌ها و شهرستان‌های کشور است که در کنار هم به خوبی زندگی می‌کنند. من نمی‌گویم این موضوع امنیتی است، اما در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن می‌گویم این بدسلیقگی است.