قالیباف ۱۰ جلسه در کمیسیون طرح صیانت حضور داشت و از شیوه رای‌گیری خبر داشت/ حتی متن اصلاح شده طرح را به نمایندگان ندادند

رویداد۲۴ لیلا فرهادی: کلیات طرح موسوم به صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی، سه‌شنبه شب در جلسه‌ای که بعد از مدت‌ها توسط کمیسیون مربوطه تشکیل شده بود با ۱۸ رای موافق و ۱ رای مخالف به تصویب رسید. اهمیت تصویب طرح در کمیسیون به این دلیل بالا بود که پیشتر مجلس در یک رای‌گیری این طرح را به طبق اصل ۸۵ قانون اساسی مجلس به کمیسیون واگذار کرده بود و تصویب آن در کمیسیون به منزله تصویب قانون در مجلس بود.

ویدئویی از جلسه کمیسیون ویژه طرح صیانت مجلس منتشر شده که نشان می‌دهد برخی از نمایندگان که ریاست جلسه را هم بر عهده داشتند، تلاش می‌کرد تا طرح هرچه سریع‌تر به تصویب برسد.در همین میان خبر می‌رسد که اساسا رای‌گیری برای تصویب این طرح، وجاهت نداشته و به زعم برخی نمایندگان، رای‌گیری غیرقانونی بوده است.

ماجرای ابطال رای کمیسیون بررسی طرح صیانت چیست؟

تصویب شبانه طرح خشم مردم را در شبکه‌های اجتماعی به دنبال داشت. در پی اعلام نارضایتی کاربران شبکه‌های اجتماعی از تصویب پشت پرده طرح، همزمان یک عضو کمیسیون مشترک از تقاضای لغو بررسی ‎طرح صیانت در کمیسیون مشترک و بازگشت طرح به صحن مجلس خبر داد. جلال رشیدی کوچی نماینده مرودشت اعلام کرد به دنبال اخذ رای نمایندگان برای بازگشت طرح به صحن علنی است.

کوچی سه‌شنبه شب در توییتی نوشته است: «همانطور که در لایو گفتم کلیات جلسه امروز مورد بحث و مناقشه بود و طبق نامه معاونت قوانین مجلس، رای‌گیری امروز از لحاظ قانونی دارای ایراد و قابل پذیرش نیست.»

ظاهرا یکی از ایرادات حقوقی که به مصوبه کمیسیون ویژه طرح صیانت گرفته شده، برگزاری جلسه کمیسیون همزمان با بررسی بودجه است. برخی نمایندگان با استناد به آیین‌نامه داخلی مجلس گفته‌اند که در زمان بررسی بودجه همه طرح‌ها و لوایح باید متوقف شود و بررسی طرح صیانت هم باید به بعد از تصویب لایجه بودجه موکول می‌شده است.

رضا تقی پور رئیس کمیسیون ویژه طرح صیانت و وزیر ارتباطات دولت محمود احمدی نژاد از تلاش نماینده‌ها برای لغو مصوبه کمیسیون خشمگین شده است. او در جلسه علنی امروز (سه شنبه ۳ اسفندماه) مجلس گفته برخی در ماه‌های گذشته کارشکنی کرده‌اند تا جلسات کمیسیون مشترک تشکیل نشود. او گفته «نسخه جدید طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی به دنبال درخواست وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی و با تصمیم گیری در جلسه‌ای با حضور آقای قالیباف و معاون قوانین مجلس تهیه شد و غیرقانونی نیست.»

تقی پور که مغز متفکر طرح صیانت هم شناخته می‌شود گفته «ابطال رای به کلیات این طرح یک شیطنت و خباثت رسانه‌ای است و اینکه تعدادی از رسانه‌ها از این نامه با عنوان ابطال کلی طرح نام برده‌اند که یک شوخی بی‌مزه است.»

فارغ از صحبت نسنجیده و نالازم تقی‌پور درباره اتهام‌زنی به رسانه‌ها و خبیث خواندن آنها، مصوبه کمیسیون ویژه صیانت در حال حاضر پابرجاست، اما در صورت طرح پیشنهاد «بازگشت طرح صیانت به صحن علنی مجلس»، این مصوبه می‌تواند نقض شود.

هفت ماه پیش مجلس شورای اسلامی با قرار دادن طرح صیانت تحت اصل ۸۷ قانون اساسی، نمایندگی صحن علنی را برای بررسی طرح به کمیسیونی ویژه متشکل از نمایندگان کمیسیون‌های داخلی مجلس تفویض کرد. بر اساس ماده ۱۶۷ اصل ۸۵ قانون اساسی، پس از تصویب طرح یا لایحه در کمیسیون‏‌ها، تعیین مدت اجرای آزمایشی آن در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت، به این ترتیب که مصوبه کمیسیون به همراه پیشنهاد مدت اجرا، چهل و هشت ساعت قبل از طرح در مجلس تکثیر و در اختیار نمایندگان قرار گیرد.

هنگام طرح تعیین مدت در جلسه علنی، در صورتی که پیشنهاد دیگری نباشد، نسبت به پیشنهاد کمیسیون رأی‌گیری می‌شود. اما چنانچه پانزده نفر از نمایندگان تقاضای لغو رسیدگی طرح یا لایحه طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی را تا قبل از تأیید شورای‌نگهبان از مجلس داشته باشند این تقاضا در همان جلسه اعلام و در جلسه بعد طبق ماده (۱۶۵) آیین‌نامه داخلی مطرح می‌شود و درصورت تصویب این تقاضا، رسیدگی به لایحه یا طرح طبق آیین‌نامه داخلی ادامه می‌یابد.

بیشتر بخوانید: یازده نکته از مجلس یازدهم ؛ پر استعفا و بی استیضاح

مخالفان تصویب شبانه کلیات طرح صیانت چه می‌گویند؟

فرهاد طهماسبی نماینده استان فارس که از امضاکنندگان نامه درخواست بازگشت طرح به صحن علنی است، دلیل این درخواست را نگرانی‌های مردم اعلام کرده است. او به رویداد۲۴ گفته «ما می‌گوییم مردم نگران و مشکوکند. این طرح باید در صحن با نظر نمایندگان تصویب شود. مردم باید در جریان جزییات قرار بگیرند.»

او با اصل طرح صیانت مخالفت نکرده و گفته «فضای مجازی نیاز به مراقبت دارد و باید ساماندهی شود و از ولنگاری خارج شود، ولی آنچه دغدغه برای مردم است هم باید دیده شود.»  او همچنین درباره درخواست بازگشت طرح به صحن و لغو اصل ۸۵‌ شدن طرح گفته «یک کلیاتی تصویب شده و مردم را بدبین کرده در نتیجه طرح باید به صحن بیاید و مردم در جریان باشد.»

طهماسبی: قالیباف از شیوه رای گیری طرح صیانت خبر داشته است

طهماسبی تصویب کلیات در کمیسیون ویژه را امر پیش پا افتاده‌ای خوانده و گفته اتفاقی نیفتده بود که این همه هیاهو بشود. با این حال ما برای اینکه نگرانی مردم برطرف شود این درخواست را دادیم. مردم می‌گویند از فردا فضای مجازی بسته می‌شود و این حرف‌ها زده می‌شود. خب این نگرانی باید رفع شود.

این نماینده مجلس درباره نظر محمدباقر قالیباف رئیس مجلس و اعضای هیات رئیسی مجلس درباره تصویب این قانون گفته حتما رئیس مجلس خبر داشته، چون به طور معمول رئیس مجلس مطلع می‌شود.

رحیمی: متن اصلاح شده طرح به دست نمایندگان نرسید و فقط به هیات رئیسه داده شد

بهزاد رحیمی نماینده استان کردستان هم از جمله نمایندگانی است که با امضای نامه تهیه‌شده توسط رشیدی کوچی، خواستار ارجاع طرح به صحن علنی است. او درباره تعداد امضای جمع شده برای این درخواست به رویداد۲۴ گفته آن طور که شنیدم بالای ۱۵۰ امضا جمع شده و همین الان اگر به رای گذاشته شود، رای خواهد آورد. رحیمی گفته از همان ابتدا با اصل ۸۵ شدن طرح صیانت مخالف بوده است.

این نماینده درباره نظر رئیس و هیات رئیسه مجلس درباره تصویب کلیات طرح در کمیسیون ویژه گفته: طبعا هیات رئیسیه اطلاع داشته است. او درباره اینکه آیا نمایندگان در این مدت در جریان جزییات بررسی‌های کمیسیون قرار می‌گرفتند گفت: متن اصلاح شده طرح به دست ما نرسیده و اصلا انتشار ندادند بلکه از ابتدا به هیات رئیسه داده‌اند.

علیرضا بیگی: قالیباف ده جلسه در کمیسیون طرح صیانت شرکت کرده است

احمد علیرضابیگی نماینده تبریز هم از مخالفان تصویب طرح در کمیسیون بوده است. او به اشکالات قانون اساسی بر مصوبه‌ای که کمیسیون تصویب کرده اشاره کرده و در گفتگو با رویداد۲۴ گفته این اشکالات باید برطرف شود. در طرح ایرادات قانون اساسی در مورد حق نظارت مجلس و سپردن برخی اختیارات تقنینی به شورای عالی وجود دارد که باید مجددا بررسی شود. این مشکلات باید با حضور نخبگان و صاحب‌نظران مورد بررسی قرار بگیرد و ملت هم در جریان باشند.

او درباره فرآیند بازگشت طرح به صحن علنی گفت: وقتی طرح به صحن علنی برگردد به کمیسیون فرهنگی و ازآنجا به مرکز پژوهش‌های مجلس ارجاع داده می‌شود. مرکز پژوهش‌ها باید در بررسی کمیسیون ویژه نظرش گرفته می‌شد، اما نظر مرکز کنار گذاشته شده است.

علیرضابیگی تاکید کرده اشکالات و ایرادات قابل توجهی از نظر قانون اساسی در محتوای این طرح وجود دارد. وقتی طرح در صحن مطرح شود نمایندگان مخالف و موافق به طور جدی مشارکت می‌کنند؛ رسانه‌ها و دانشگاه‌ها هم مستندات را بررسی می‌کنند. مجلس هم مشاورانی دارد که نمایندگان را یاری می‌کنند و تازه طرح قابل اعتنا می‌شود.

او تصویب شبانه طرح در کمیسیون را به فال نیک گرفته و گفته جامعه به یکباره در معرض موضوع قرار گرفت و مطالبات خودش را نشان داد. اتفاق بسیار مهمی رخ داد که در نهایت به این فعل و انفعالات در مجلس انجامید و نماینذگان به دنبال بازگشت طرح به صحن علنی افتادند.

علیرضابیگی درباره نحوه رای‌گیری برای لغو مصوبه کمیسیون گفت: الان نامه درخواست بازگشت طرح به صحن از ۱۵۰ امضا رد شده است. آیین نامه داخلی مجلس را از بررسی هر پیشنهادی منع کرده است. براساس آیین نامه زمانی که بودجه در صحن مطرح می‌شود، مجلس هیچ دستور کار دیگری نباید داشته باشد. در نتیجه این تقاضا می‌رود برای زمانی که بودجه از دستور کار خارج شود و به شورای نگهبان ارجاع داده شود. بازگشت طرح صیانت به صحن علنی هفته دوم اسفند یا هفته سوم اسفند احتمالا به رای گذاشته شود.

این نماینده مجلس درباره نظر قالیباف در خصوص طرح صیانت و نقش او در مصوبه کمیسیون گفته: قالیباف هم مثل نمایندگان مجلس می‌توانسته در کمیسیون شرکت کند، ولی چون عضو نبوده حق را نداشته است. زمانی که صبح سه‌شنبه نمایندگان به مصوبه کمیسیون اعتراض کردند، آقای نیکزاد نایب رئیس مجلس گفت شخص رئیس مجلس ده جلسه در کمیسیون ویژه طرح صیانت شرکت کرده بوده است.

موافقان تصویب کلیات طرح صیانت چه می گویند؟

محمدتقی نقدعلی عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت در گفتگو با رویداد۲۴ درباره روند تصویب طرح در کمیسیون و اینکه آیا اصلا نتیجه بررسی کمیته‌های ویژه در کمیسیون به شور گذاشته شده بود یا خیر؟ گفت: بعد از قریب به ۵۰ جلسه کلیات به تصویب رسید و همانند تصویب همه کلیات در مجلس. در جزییات که ورود پیدا می‌کنیم ده‌ها تغییر و پیشنهاد و اصلاح و تکمیل و حذف و اضافه اتفاق می‌افتد.

او گفته «حداقل سه گزارش تفصیلی و پیشنهاد اصلاحی از مرکز پژوهش‌ها آمده است. همه این گزارش‌ها مد نظر قرار گرفته بود. در ادامه هم نظر چه مرکز پژوهش‌ها چه دیگر ذینفعان و سازمان‌ها مد نظر قرار میگیرد و در جریان جزییات قرار می‌گیرند.»

نقدعلی گفته «این کلیات تصویب شده و نوبت جزییات است. یعنی در طرح‌های یک‌شوری اول کلیات به تصویب می‌رسد بعد تک‌تک مواد باید با همه پیشنهادهای اصلاحی و تکمیلی در صحن کمیسیون مشترک بررسی می‌شوند و آنچه خیر و مصلحت هست به تصویب می‌رسد.

او به برگزاری ده جلسه با قالیباف اشاره کرده و گفته «همه پیشنهادها گرفته شده و از نظر مرکز پژوهش‌ها ودیگر نهاد‌ها در جزییات استفاده خواهد شد.»

لطف الله سیاهکلی دیگر نماینده عضو کمیسیون ویژه طرح صیانت که سه روز پیش در گفتگو با رویداد۲۴ اذعان کرده بود «طرح صیانت هنوز در کمیسیون هم به طور جدی بحث نشده و کاهش سرعت اینترنت ربطی به طرح صیانت ندارد» بعد از تصویب جنجالی طرح در کمیسیون از رای خود دفاع کرده است. سیاهکلی در گفتگو با رویداد۲۴ گفته کار‌های کارشناسی ۵ ماه است که در جریان است و دیروز جلسه برگزار شده و نهایتا کلیات تصویب شده تست.

او با این حال احتمال برگشت خوردن طرح را رد نکرده و گفته «همانطور که نمایندگان به شامل ماده ۸۵‌ شدن طرح رای داده بودند، حالا هم اگر دوباره بخواهند می‌توانند طرح را به صحن برگردانند. در هر حال یا این مصوبه یا طرح اولیه باید در دستور کار مجلس قرار بگیرد. احتمالا طرح اولیه در دستور کار قرار خواهد گرفت.»

این نماینده مجلس درباره اعتراض گسترده مردم به تصویب طرح گفته «این طرح نسبت به طرح اولیه خیلی تغییر کرده است. ایراداتی هم که برخی مردم دارند مربوط به طرح اولیه بود. تعدادی از همکاران در کمیسیون تخصص این حرفه را داشتند. این‌ها تغییراتی در طرح اولیه ایجاد کردند و بررسی‌های جامعی انجام دادند. بیش از ۴۰ جلسه با بخش خصوصی و دولتی و افراد حقیقی و حقوقی برگزار شده و طرح تغییرات زیادی کرده است. اما حتما ایراداتی دارد. طرح کلی تصویب شده، قانون که نشده! باید در کمیسیون ایرادهایش مورد بررسی قرار بگیرد و ممکن است اصلاح شود.»