بیماری آرتروز چیست؟
رویداد۲۴ نازنین احمدی: آرتروز (Arthrose) یک اصطلاح فرانسوی است؛ که برای بیماری اُستئوآرتریت (Osteoarthritis) به کار می‌رود. در برخی کشورها از جمله ایران بیشتر از لفظ آرتروز استفاده می‌شود؛ تا اصطلاح تخصصی آن یعنی استئوآرتریت. این بیماری که در اثر ساییدگی مفصل‌ها، ورم مفاصل و ورم استخوان‌ها به وجود می‌آید، به آماس مفصلی-استخوانی نیز معروف است. در این مقاله به بررسی علل ایجاد بیماری آرتروز، روش‌های پیشگیری و گزینه‌های درمانی آن خواهیم پرداخت.
همه چیز درباره بیماری آرتروز
استئوآرتریت (OA) شایع‌ترین بیماری مزمن مفاصل است. به قسمتی که دو استخوان به یکدیگر می‌رسند، مفصل گفته می‌شود. انتهای استخوان‌ها یا همان مفاصل، از یک بافت محافظی به نام غضروف ساخته شده است. غضروف از سایش استخوان‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کند؛ اما زمانی که این غضروف در اثر آسیب و فشار از بین می‌رود، استخوان‌ها با یکدیگر تماس پیدا کرده و باعث ایجاد درد و بیماری آرتروز می‌شود.
آرتروز می‌تواند هر مفصلی را درگیر کند؛ با این حال ایجاد استئوآرتریت در برخی از نواحی بدن شایع‌تر است. این قسمت‌های بدن عبارت‌اند از:
- دست‌ها؛
- انگشتان دست؛
- شانه؛
- ستون فقرات (به‌طور معمول در گردن یا پایین کمر)؛
- باسن؛
- زانو.
استئوآرتریت اغلب در سنین بالا رخ می‌دهد؛ اما گروه سنی خاصی نداشته و ممکن است افراد در سنین پایین نیز به آن مبتلا شوند. در حال حاضر 32 میلیون بزرگسال در ایالات متحده مبتلا به آرتروز هستند. با اینکه این آمار برای کشور آمریکا است؛ اما با کمی اغماض می‌توان آن را به سایر کشورها نیز نسبت داد. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد؛ که این بیماری بسیار شایع و دلیل بسیاری از ناتوانی‌های فرد بوده و انجام اقداماتی برای پیشگیری از آن ضروری است.
علائم بیماری استئوآرتریت
شایع‌ترین علائم آرتروز که بیماران از آن‌ها شکایت می‌کنند، عبارت‌اند از:
- درد در قسمت مفصل‌ها؛
- احساس سفتی در مفاصل؛
- از دست دادن انعطاف‌پذیری و کاهش دامنه حرکتی؛
- احساس ناراحتی هنگام فشار دادن نواحی آسیب دیده؛
- التهاب در مفاصل؛
- شنیدن صدای مفاصل هنگام حرکت دادن آن‌ها؛
- ایجاد خارهای استخوانی یا توده‌های اضافی استخوان در نواحی مفصل‌ها.
هر چقدر که آرتروز پیشرفت کند، احساس درد نیز بیشتر می‌شود. همچنین با گذشت زمان ممکن است نواحی اطراف مفصل‌ها متورم شوند.
علل ایجاد آرتروز
به گزارش رویداد24 استئوآرتریت به‌دلیل آسیب مفاصل ایجاد می‌شود. آسیب به مفاصل می‌تواند در طول زمان اثر تجمعی داشته باشد، به همین دلیل است؛ که سن یکی از دلایل اصلی ایجاد آرتروز است. هر چه سن بیشتر باشد قطعاً فشار بیشتری به مفاصل وارد شده و این فشار مکرر در نهایت منجر به آسیب مفصل و بیماری آرتروز می‌شود. سایر علت‌های آسیب مفاصل عبارت‌اند از:
- صدمه‌های قبلی، مانند: پارگی غضروف، دررفتگی مفاصل یا آسیب رباط؛
- ناهنجاری مفاصل؛
- چاقی و اضافه وزن؛
- وضعیت بدنی نامطلوب.
برخی عوامل هستند؛ که خطر احتمال ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهند. این عوامل خطر عبارت‌اند از:
- سابقه خانوادگی؛
- جنسیت (زنان بیشتر از مردان به آرتروز مبتلا می‌شوند)؛
- سن بالای 50 سال؛
- یائسگی؛
- داشتن یک شغل سخت؛
- ورزش کوهنوردی؛
- بیش از حد زانو زدن؛
- بلند کردن اجسام سنگین؛
- اضافه وزن یا چاقی؛
- ابتلا به بیماری‌های دیگر که بر سلامت مفاصل تأثیر می‌گذارند، مانند: دیابت.
بیماری آرتروز چگونه درمان می‌شود؟
ابتلا یک قسمت از بدن به آرتروز، خطر ابتلا سایر قسمت‌های بدن به این بیماری را افزایش می‌دهد؛ بنابراین پیشگیری و درمان سریع آن بسیار حائز اهمیت است. در درمان استئوآرتریت بیشتر تلاش می‌کنند علائم آن را کنترل و مدیریت کنند. با این حال نوع درمان بستگی به علائم و محل آسیب نیز دارد.
روش های درمان آرتروز: تجویز دارو
بسیاری از پزشکان برای تسکین درد مبتلایان به آرتروز، برای آن‌ها دارو تجویز می‌کنند. برخی از داروهایی که می‌توانند درد ناشی از آرتروز را کاهش دهند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- مسکن‌های خوراکی مانند استامینوفن که به کاهش درد کمک می‌کنند؛ اما تورم مفاصل را کاهش نمی‌دهند؛
- مسکن‌های موضعی درد که به‌صورت کرم یا ژل در دسترس هستند و با بی‌حسی ناحیه آسیب دیده می‌توانند درد آن را کاهش دهند؛
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند: ایبوپروفن و ناپروکسن که به کاهش درد و تورم کمک می‌کنند؛
- کورتیکواستروئیدها که هم به‌شکل خوراکی و هم به‌شکل تزریق مستقیم به مفصل برای بیمار تجویز می‌شوند؛
- تجویز داروی ضد افسردگی دولوکستین (سیمبالتا) که سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأثیر آن در درمان دردهای اسکلتی-عضلانی را تأیید کرده است.
روش های درمان استئوآرتریت: گرما و سرما درمانی
برای تسکین درد و سفتی عضلات خود می‌توانید از گرما یا سرمادرمانی استفاده کنید. کمپرس گرم یا سرد را به مدت 15 تا 20 دقیقه، در روز روی مفاصل دردناک قرار دهید. این کار را 3 الی 5 بار در روز تکرار کنید. همچنین می‌توانید از ماساژدرمانی و فیزیوتراپی نیز برای کاهش درد مفاصل استفاده کنید.
روش های درمان آرتروز: درمان های سنتی
درمان‌های سنتی، مانند: طب سوزنی و استفاده از روغن‌های گیاهی، همچون: روغن ماهی، روغن چای سبز و روغن زنجبیل می‌توانند به کاهش درد و تورم مفصل‌ها کمک کنند.
علاوه بر این، با تغییر سبک زندگی خود می‌توانید تا حدود زیادی از ایجاد آرتروز جلوگیری کرده با علائم آن را بهبود دهید. برای داشتن یک سبک زندگی سالم می‌بایست موارد زیر را رعایت کنید.
روش های مدیریت استئوآرتریت: خواب کافی
هر فرد در طول شبانه‌روز می‌بایست حداقل 7 ساعت خواب مفید داشته باشد. استراحت دادن به عضلات می‌تواند تورم و التهاب آن‌ها را کاهش دهد. خواب کافی علاوه بر کاهش درد مفاصل، به‌طور کلی برای پایداری سلامتی شما ضروری است.
روش های مدیریت آرتروز: کنترل وزن
اضافه وزن و چاقی فشار زیادی را به مفاصل وارد کرده و در طولانی مدت باعث ایجاد درد شدید در آن‌ها و بروز بیماری آرتروز می‌شود کاهش وزن می‌تواند فشار را از مفاصل شما برداشته و همچنین خطر سایر مشکلات سلامتی، مانند: ابتلا به دیابت، بیماری قلبی و غیره را کاهش می‌دهد.
علاوه بر این، خوردن غذاهای حاوی ویتامین C، ویتامین D و اسیدهای چرب امگا 3 مانند: سبزیجات، میوه‌ها و غذاهای دریایی می‌تواند در بهبود علائم آرتروز مؤثر باشد.
روش های مدیریت استئوآرتریت: ورزش
فعالیت بدنی، عضلات اطراف مفصل‌ها را تقویت می‌کند. حداقل 20 تا 30 دقیقه حرکت فیزیکی در روز می‌تواند خطر ابتلا به آرتروز را کاهش دهد. همچنین می‌توانید پیاده‌روی، شنا و یوگا را نیز امتحان کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی بیماری آرتروز، علائم و روش‌های درمان و کنترل آن پرداختیم. آرتروز یک بیماری مزمن است؛ اما غیرقابل درمان نیست. اگر سریعاً متوجه علائم استئوآرتریت شوید، با یک رژیم غذایی مناسب و ترکیبی از فیزیوتراپی، دارودرمانی و ورزش می‌توانید علائم آن را بهبود دهید. متأسفانه اغلب افراد به نشانه‌های بیماری توجهی نداشته و زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند؛ که دیر شده و علائم پیشرفت کرده‌اند. هرگز به درد نواحی مفاصل خود بی‌توجه نباشید و در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
