چرا بی­‌دلیل عصبانی می­‌شویم؟ چطور آن را کنترل کنیم؟

رویداد۲۴ عاطفه آخوندی نصرآبادی: برخی اشخاص، به دلایل مختلف عصبانی می‌شوند. خشم و عصبانیت باعث تحریک پذیری و بد اخلاقی شخص می‌شود. احساس خشم مانند یک طوفان عمل می‌کند و هر چیزی در اطراف خود را خراب می‌کند.

خشم یا عصبانیت چیست؟

با این‌که مقداری عصبانیت برای زندگی لازم است. ولی اگر خشم کنترل نشود، آن زمان همان خشم تبدیل به مشکل می‌شود. و باعث می‌شود چیزهایی را بگویید یا انجام دهید که بعداً پشیمانی به همراه خواهد داشت. عصبانیتی که کنترل نشود برای سلامتی جسمی و روانی انسان ضرر دارد و موجب آزار شما و اطرافیان می‌شود.

روش­‌های ابراز عصبانیت

برای عصبانی شدن یک شخص دلایل مختلفی وجود دارد. روش‌های ابراز عصبانیت هم متفاوت است.

بعضی اشخاص عصبانیت خود را با پرت کردن یا شکستن وسایل اطراف خود نشان می‌دهند، ولی برخی افراد این حس را در درون خود می‌ریزند و بروز نمی‌دهند. روش هایی که اشخاص برای ابراز عصبانیت استفاده می‌کنند عبارتند از:

داد­زدن و فریاد کشیدن

فحش دادن، بد­دهنی و تهدید کردن

پرت کردن وسایل، ضربه زدن به اشیاء

بی­‌توجهی و نادیده گرفتن

دور شدن از محل یا سکوت کردن

خود زنی

علائم فیزیکی خشم

خشم بر قسمت­‌های مختلف بدن نظیر قلب، مغز و ماهیچه‌­ها تاثیر می­‌گذارد.

علائم و نشانه‌های فیزیکی خشم نظیر:

افزایش فشار خون

افزایش ضربان قلب

احساس سوزن سوزن شدن

تنش عضلانی

سردرد

علائم عاطفی خشم و عصبانیت

برخی احساساتی که همراه با خشم است و ممکن است، در طول عصبانیت و یا بعد ­از یک دوره خشم احساس کنید:

زود­رنجی

نا امیدی

اضطراب

استرس

دیوانگی

گیجی

احساس گناه

انواع عصبانیت

شناخت انواع خشم کمک می‌کند تا عصبانیت خود را کنترل کنید. همچنین کمک می‌کند تا یک درمانگر خوب پیدا کنید و درمان مناسب را براساس خشم هر شخص انجام دهد. در اینجا نمونه­‌هایی از خشم را توضیح می‌­دهیم:

بیشتر بخوانید: تکنیک پاک‌سازی هواوپونوپونو چیست؟

عصبانیت ناگهانی و عجولانه

عصبانیت ناگهانی و عجولانه به حفظ انگیزه شخص مربوط است. این نوع عصبانیت بین انسان و سایر حیوانات مشترک است و هنگامی اتفاق می‌­افتد که حیوان شکنجه شود ویا به دام بیفتند.

خشم فیزیکی

خشم فیزیکی بدترین نوع عصبانیت است که باید مدیدیت شود. کسی که خشم فیزیکی دارد، اشیاء اطراف خود را می­شکند یا به شخصی که احساس می‌کند به او ظلم کرده حمله می‌کند.

کسانی که با خشم فیزیکی مواجه هستند، حتما باید تکنیک­‌های آرامش بخش مقابله با این حالت روانی را یاد بگیرند و در مواقع لزوم از آن‌ها استفاده کنند.

خشم استرسی

به گزارش رویداد۲۴ بعضی وقت­ها عصبانیت ناشی از استرس است که از راه‌های مختلف ابراز می‌شود. به عنوان مثال؛ اگر رایانه شما عملکرد بسیار کندی دارد، ممکن است به آن ضربه بزنید.

استرس می­‌تواند روی عملکرد بدن و رفتار انسان تاثیر بگذارد. داشتن مقادیر کم استرس در برخی شرایط، برای انسان مفید است. اما داشتن استرس بیش از حد، به خودی خود یک اختلال روانی محسوب می‌شود. استرس زیاد و دائم می­تواند منجر به بروز مشکلات مختلف پزشکی یا روانی مانند اختلالات خواب و یا بیماری‌های دیگری شود.

خشم قضاوتی

خشم قضاوتی پاسخی به بی‌­عدالتی محسوب می‌شود. در این نوع خشم، فرد عصبانی از کارهای دیگران خشمگین است و بنابراین خشم او به افراد دیگر برمی‌گردد.

عصبانیت قضاوتی در این عصر، یک مسئله بزرگ است. این نوع خشم، به عبارت دیگر عصبانیت کنترل شده از بی‌عدالتی در برخی شرایط، چیز خوبی است. خشم قضاوتی در موارد بسیار زیادی اتفاق می­‌افتد.

خشم تهاجمی

پرخاشگری منفعل( خشم تهاجمی) به این معناست که فرد به جای ابراز آشکار عصبانیت خود، آن را به روش‌های منفعلانه و در جهت آزار و اذیت قربانیان ابراز کند. این افراد نقاب خوش­رویی و ادب به چهره می­‌زنند اما زیر این نقاب، چهره و قلبی خشمگین دارندکه از دیگران پنهان می‌کنند.

عصبانیت منفعل اشکال مختلفی دارد و اگر چه خیلی بد به نظر نمی­رسد اما ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود.

زخم زبان زدن، یکی از راه‌های بروز خشم در افرادی است که دچار مشکل پرخاشگری منفعل هستند، زبان آنهاست. افرادی که خشم منفعل دارند، با نیش و کنایه با دیگران صحبت می‌کنند و عصبانیت خود را از این راه ابراز می‌کنند.

خشم زبانی

خشم زبانی به ابراز خشم از طریق کلمات، گفته می‌شود.

گاهی اوقات خشم زبانی، بیش از حد استفاده می‌شود و می‌­تواند برای کسی که قادر به کنترل خشم نیست، خطرناک باشد. کسی که همیشه عصبانی است ممکن است از این خشم بر علیه همسر یا عزیزان خود استفاده کند. تمسخر، تهدید کردن و داد و فریاد، فقط چند نمونه از عصبانیت زبانی مضر است که باید کنترل شود.

عزت نفس فردی که توسط عصبانیت کلامی مورد سوء استفاده عاطفی قرار می‌گیرد، پایین می­آید و ترس و دلهره ای وجود او را فرا می­‌گیرد.

خشم قصاصی

این خشم یکی دیگر از رایج‌­ترین انواع خشم است. خشم قصاصی واکنشی به احساس تهدید یا خطر است و یک خشم هدفمند و عمدی است.

عصبانیت قصاصی می­‌تواند منجر به بروز افکار و احساسات انتقام‌جویانه شود. برای مثال حمله کردن و آسیب رساندن به شخصی که به شما ظلم کرده، می‌­تواند عواقب بدی برای خود شما به همراه داشته باشد.

راه های کنترل عصبانیت

ورزش کردن

فعالیت و دم و بازدم، در رفع عصبانیت و کوتاه کردن مدت آن کمک می‌کند. اگر احساس می­کنید عصبانیت شما در حال تشدید است، به پیاده‌­روی سریع بروید یا بدوید.

نوشتن

به دلیل اینکه فرد در هنگام عصبانیت متوجه الفاظ خود نیست، به همین دلیل کلماتی که در هنگام عصبانیت به زبان می­‌آورید را بنویسید.

فکر کردن

در مواقعی که به شدت عصبانی هستید بهتر است که از آن فرد یا اتفاق عصبانی کننده دور شوید و به جای پرخاشگری، چند لحظه به خود فرصت دهید و سعی کنید روش بهتری برای حل مشکل پیدا کنید.

حرف زدن

دادزدن فایده ای برای حل مشکل به وجود آمده ندارد، بنابراین سعی کنید به آرامی توضیح دهید و به فرد مقابل نیز فرصت حرف زدن بدهید.

 فریاد نزدن

فریاد زدن راه حل مناسبی برای رهایی از خشم نیست چه بسا باعث خراب‌تر کردن اوضاع و روابط بین فردی و بد­آموزی برای کودکان می‌شود.

نفس عمیق کشیدن

نفس عمیق، سرعت و شدت عصبانیت را کاهش می‌­دهد. این روند را با نفس­‌های آهسته و عمیق از بینی و بازدم از دهان برای چند لحظه انجام دهید.

بخندید

حال بد را با حال خوب از بین ببرید. بنابراین هر زمان نسبت به موضوعی عصبانی شدید، کاری بیابید که موجب خنده­تان شود. مثلا با کودکتان بازی کنید.

درمان دارویی عصبانیت

کمبود برخی ویتامین‌­ها مثل ویتامین­های گروه ب سبب بروز حالت عصبی می‌شود.  ترکیبی از ویتامین B6وA، همراه داروهای گیاهی در بهبود کمک می‌کنند.

داروهای گیاهی برای درمان دارویی عصبانیت

شقایق کالیفرنیا

متعادل کننده­ای برای هیجانات است و در درمان استرس موثر است.

رازک

برای مبارزه با اضطراب و بی­‌خوابی بسیار موثر است.

بابونه

برای بی‌­خوابی، کاهش استرس، ناخوشی و کسالت بسیار موثر است.

اسطوخودوس

تمام انواع طرز استفاده از این گیاه حتی رایحه آن بسیار آرامش بخش است و به بی خوابی کمک می‌کند.

بهارنارنج

بهارنارنج و به همراه آن عطر بی‌­نظیرش یکی از بهترین آرامش بخش­ها به شمار می آید و یک دیازپام عالی برای استرس است.

گل محمدی

گل محمدی از قدیمی ترین گیاهان شناخته شده برای آرامش اعصاب و کاهش استرس می‌باشد و به هر شکلی مورد توصیه پزشکان است.مانند. عصاره گل محمدی، عطر، روغن، و گلاب و افشانه.