موضع جدید و جنجالی ترامپ؛ هم آتش می‌ریزد هم آب!
رویداد۲۴| همزمان با بالا گرفتن آتش جنگ در تهران و تل‌آویو، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا موضعی ضدونقیض اتخاذ کرده و نوشته: «ایالات متحده هیچ دخالتی در حمله امشب به ایران نداشت. اگر ایران به هر شکل یا فرمی به ما حمله کند، تمام قدرت و توان نیرو‌های مسلح ایالات متحده با شدت بی‌سابقه‌ای بر شما فرود خواهد آمد.
با این حال، ما می‌توانیم به راحتی توافقی بین ایران و اسرائیل انجام دهیم و این درگیری خونین را پایان دهیم!»
این سخنان ترامپ در حالی که ناظران منطقه‌ای انتظار واکنشی خویشتن‌دارانه از سوی کاخ سفید داشتند، نشان داد که دولت ترامپ همچنان با همان سبک قدیمی تهدید و تطمیع در مواجهه با بحران‌ها عمل می‌کند. اما آیا این روش می‌تواند به مهار بحران کنونی کمک کند؟!
سیاست «چماق و هویج» ترامپ
دونالد ترامپ، برخلاف دولت قبلی آمریکا، در سیاست خارجی بیشتر به تصمیمات فردمحور و ارتباطات شخصی تکیه دارد. اظهارات و مواضع ترامپ به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده وزن و پیامد سیاسی بسیاری در جهان دارد. موضع اخیر او درباره جنگ ایران و اسرائیل، اما ترکیبی از تهدید نظامی آشکار و وعده توافق صلح‌آمیز است که پیام واضحی به طرفین درگیر نمی‌فرستد!
از دید ناظران، این سخنان بیشتر تکرار سیاست «چماق و هویج» است که پیش‌تر نیز از سوی ترامپ در قبال ایران آزموده شده بود؛ نتیجه‌ای که نه به توافق انجامید و نه از درگیری‌ها کاست.
بی‌اعتمادی ریشه‌دار ایران نسبت به ترامپ
جمهوری اسلامی ایران موضع ترامپ را از دو منظر بررسی می‌کند: اول، تهدید نظامی آشکار که در فضای تنش‌زده فعلی، احتمال خطای محاسباتی را افزایش می‌دهد. دوم، وعده مذاکره‌ای که به‌نظر تهران، پیش‌شرط آن اعتماد است، چیزی که طی سال‌های اخیر و به‌ویژه پس از خروج ترامپ از برجام، نابود شده است.
از نگاه تهران، حمله اخیر اسرائیل به تأسیسات نفتی و فرماندهی نظامی ایران بدون چراغ سبز آمریکا ممکن نبود. حتی اگر ترامپ اکنون ادعا کند که واشنگتن دخالتی در این حمله نداشته، شواهد میدانی و سابقه همکاری راهبردی آمریکا و اسرائیل چیز دیگری می‌گویند.
اسرائیل چه انتظاری از ترامپ دارد؟
در جبهه اسرائیل، ترامپ هنوز هم متحدی مطمئن تلقی می‌شود. روابط نزدیک او با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و حمایت بی‌قید و شرطش از اقدامات امنیتی تل‌آویو در دوره پیشین ریاست‌جمهوری‌اش، جایگاه ویژه‌ای برای او در ذهن رهبران اسرائیلی ساخته است.
با این حال، در شرایط بحرانی کنونی، اسرائیل بیشتر به حمایت عملی نیاز دارد تا میانجی‌گری لفظی. به‌ویژه وقتی تل‌آویو انتظار دارد واشنگتن، در صورت پاسخ سنگین ایران، مستقیماً وارد میدان شود.
رسانه‌های غربی چه می‌گویند؟
تحلیلگران غربی نسبت به لحن ترامپ هشدار داده‌اند. روزنامه نیویورک‌تایمز در تحلیلی نوشت: «ترامپ در حالی از توافق آسان میان ایران و اسرائیل سخن می‌گوید که هیچ‌کدام از طرفین به او اعتماد ندارند. هم تهران او را غیرقابل پیش‌بینی و عهدشکن می‌داند و هم اسرائیل در عمل، خواهان اقدام نظامی بیشتر از سوی آمریکاست.»
واشنگتن‌پست نیز نوشت: «ترکیب تهدید با وعده صلح، در بحران‌های پرریسک منطقه‌ای، بیشتر به سوءبرداشت و تشدید تنش می‌انجامد.»
نتیجه پیام‌های دوگانه
دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا که در هفته‌های اخیر مذاکرات غیرمستقیم با ایران را پیش برده است، می‌تواند در معادلات سیاسی منطقه تأثیرگذار باشد، اما رفتار دوگانه او باعث شده هر دو طرف درگیری یعنی ایران و اسرائیل، با نگاهی محتاطانه یا حتی بی‌اعتمادانه به پیشنهادهایش فکر کنند.
در شرایط کنونی و در حالی که خاورمیانه در آستانه جنگی تمام‌عیار است، نه تنها به‌نظر نمی‌رسد پیام‌های دوگانه و غیرشفاف بتواند به کاهش آتش کمک کند؛ حتی ممکنن است، بنزینی بر شعله بحران باشد.
