جدال مجلس و آموزش و پرورش بر سر سن ورود به مدرسه | کودکان را قربانی نظام سیاست‌گذاری نکنید

رویداد۲۴| طرح اخیر مجلس برای کاهش سن ورود کودکان به پایه اول دبستان، بار دیگر بحث سن مناسب شروع تحصیل را در ایران به صدر اخبار کشانده است. بر اساس این طرح، سن ورود به مدرسه از شش سال به پنج سال تمام کاهش می‌یابد. موافقان این طرح بر این باورند که شروع زودتر آموزش می‌تواند یادگیری و آمادگی تحصیلی کودکان را افزایش دهد، اما منتقدان هشدار می‌دهند که چنین اقدامی ممکن است پیامد‌های منفی روانشناختی و اجتماعی برای کودکان داشته باشد.

نظر آموزش و پرورش

معاون دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش در گفت‌و‌گو با ایسنا اعلام کرد که کاهش سن ورود به پایه اول به پنج سال تمام، بر اساس مطالعات علمی به نفع کودکان نیست. به گفته او، سن فعلی یعنی شش سال، با توجه به آمادگی جسمی، ذهنی و اجتماعی کودکان، مناسب‌تر است و هرگونه تغییر در این زمینه نیازمند بررسی‌های دقیق‌تر و تحقیقات گسترده است. این موضوع بین صاحبنظران آموزش و پرورش و روانشناسان محل گفت‌و‌گو و اختلاف نظر است.

تجربه جهانی؛ سن مناسب ورود به مدرسه

در کشور‌های مختلف دنیا، سن ورود به مدرسه متفاوت است. برای مثال، در ژاپن، کره جنوبی و آلمان معمولاً کودکان در شش سالگی وارد پایه اول می‌شوند، در حالی که در برخی کشور‌ها مانند فرانسه و ایسلند، کودکان می‌توانند از پنج سالگی آموزش رسمی را آغاز کنند. پژوهش‌های بین‌المللی نشان داده است که ورود زودهنگام به مدرسه می‌تواند در برخی موارد آمادگی تحصیلی کودکان را افزایش دهد، اما در عین حال خطر فشار روانی، خستگی و کاهش انگیزه یادگیری را نیز بالا می‌برد.

پیامد‌های زودتر مدرسه رفتن

شروع تحصیل در سنین پایین‌تر می‌تواند برای کودکانی که آمادگی کافی ندارند، تبعاتی داشته باشد؛ از جمله افزایش استرس، کاهش خودباوری، خستگی ذهنی و حتی مشکلات رفتاری. به همین دلیل بسیاری از روانشناسان و متخصصان تعلیم و تربیت توصیه می‌کنند که سن ورود به مدرسه باید با شاخص‌های رشد جسمی، شناختی و اجتماعی کودکان همخوانی داشته باشد.

نظام آموزشی ایران و ضرورت بازنگری

بحث کاهش سن ورود به مدرسه در حالی مطرح می‌شود که انتقادات گسترده‌ای به نظام آموزشی ایران وارد است. کارشناسان بار‌ها به ناکارآمدی روش‌های آموزشی، تمرکز بیش از حد بر حفظیات، کمبود آموزش مهارت‌های زندگی و عدم توجه کافی به رشد عاطفی و اجتماعی کودکان اشاره کرده‌اند. در این شرایط، بازنگری اساسی در سیاست‌های آموزشی و طراحی برنامه‌های تحصیلی متناسب با نیاز‌های روانی و اجتماعی دانش‌آموزان، بیش از هر زمان دیگری ضرورت یافته است.

چشم‌انداز تصمیم‌گیری

طرح مجلس برای کاهش سن ورود به مدرسه هنوز در مراحل بررسی قرار دارد و موضع آموزش و پرورش نشان می‌دهد که هرگونه تصمیم باید با رعایت اصول علمی و منافع کودکان اتخاذ شود. با توجه به تجارب بین‌المللی و مطالعات داخلی، کاهش سن ورود به مدرسه می‌تواند به عنوان یک اقدام آزمایشی بررسی شود، اما بدون تضمین آمادگی کودکان، پیامد‌های منفی آن بیش از مزایای آن خواهد بود.