آخرین گمانهزنی از مذاکرات هستهای ایران در نیویورک؛ راند جدید دیپلماسی آغاز شد
رویداد۲۴| سفر مسعود پزشکیان به نیویورک، در بحبوحه تنشهای منطقهای و فشارهای هستهای، بیش از یک سفر دیپلماتیک معمولی است؛ این حرکت در واقع آغاز یک راند جدید از مذاکرات ایران با غرب است، که میتواند سرنوشت توافق هستهای و آینده تعاملات تهران با سازمانهای بینالمللی را تعیین کند. به گزارش فرهیختگان، رئیسجمهور ایران با پروندهای سنگین از مسائل حساس، در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل حاضر شد تا علاوه بر دفاع از حقوق مردم ایران، برنامه دیپلماسی کشور را در برابر تهدیدها و بدعهدیهای غربیها پیش ببرد.
پیش از ورود رئیسجمهور، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه، با حضور زودهنگام در نیویورک، تلاشهای خود را برای پیشبرد مذاکرات پشتپرده و جلوگیری از فعال شدن مکانیسم اسنپبک آغاز کرد. او با همتایان اروپایی خود دیدار کرده و با تاکید بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران، آمادگی تهران برای راهحل دیپلماتیک مبتنی بر منافع ملی را اعلام کرده است. اما تجربه گذشته نشان داده است که غرب، به ویژه آمریکا و اروپاییها، پایبندی محدودی به تعهدات دارند و این موضوع مذاکرات را در هالهای از ابهام قرار میدهد.
از نگاه تحلیلی، حضور پزشکیان در نیویورک علاوه بر سخنرانی در صحن سازمان ملل، فرصتی برای گفتوگو با سران کشورها، اندیشکدهها و ایرانیان مقیم آمریکا است. این تعاملات بخشی از دیپلماسی عمومی ایران است که هدف آن تاثیرگذاری بر سیاستهای غرب از داخل و ایجاد ائتلافهای فکری و رسانهای برای حمایت از مواضع تهران است. حضور ایرانیان مقیم آمریکا، با نفوذ در محافل آکادمیک و اقتصادی، میتواند نقش مهمی در انتقال پیامهای فرهنگی و سیاسی ایران ایفا کند.
در مرکز این دیپلماسی، نقشهراه عراقچی اهمیت ویژهای دارد. گزارشها حاکی از آن است که ایران با ارائه پیشنهادی دو مرحلهای، تلاش میکند ضمن از سرگیری مذاکرات، زمینه توافق موقت هستهای و تمدید محدود قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را فراهم کند. در این نقشهراه، ایران خواستار تضمین امنیتی از آمریکا، کنترل اقدامات غنیسازی اورانیوم برای مصارف صلحآمیز و لغو محدود تحریمهاست تا مسیر برای توافق نهایی باز شود. با این حال، بیاعتمادی تاریخی به دولت آمریکا و تغییر مواضع اروپاییها، مذاکرات را با چالشهای پیچیدهای مواجه میکند.
سه چالش عمده پیش روی تیم ایرانی قرار دارد: اول، موضع آمریکا که تضمینهای قانونی ارائه شده از سوی واشنگتن را دشوار میسازد. دوم، مسائل جانبی مانند برنامه موشکی و غنیسازی که طرف غربی با آنها مذاکرات را پیچیده کرده است. سوم، نقش اروپا که اغلب مستقل عمل نکرده و منادی خواستهای صهیونیستی است. این شرایط نشان میدهد که حتی با تلاشهای فشرده پزشکیان و عراقچی، دستیابی به توافق پایدار و جلوگیری از بازگشت تحریمها کار سادهای نخواهد بود.
در نهایت، این سفر، بیش از هر چیز، نشانگر اراده ایران برای استفاده از آخرین فرصتهای دیپلماتیک است. گمانهزنیها حاکی از آن است که در صورت موفقیت نسبی، ایران میتواند فشارها را کاهش دهد و مسیر مذاکرات نهایی را هموار سازد. اما در عین حال، عدم پایبندی غرب به تعهدات و تضاد منافع میان طرفها، امکان شکست یا تداوم تنشها را بالا نگه داشته است. کارشناسان معتقدند وزن رسانهای این سفر و سخنرانیها، حتی بدون حصول توافق، میتواند در شکلدهی به افکار عمومی جهانی و ایجاد فضای دیپلماتیک مثبت برای تهران موثر باشد.
مشکل ایران و غرب هیچوقت هستهای نبوده و نیست، اسلامی هست، ریشه مشکل غرب با ایران خود اسلامی بودن رژیم ایران هست. 
