صبح سیگنال مذاکره، عصر هشدار به آژانس
رویداد۲۴ | کاظم غریب آبادی معاون حقوقی وزارت امور خارجه امروز هشدار داد در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران توسط کشورهای غربی در شورای حکام آژانس، ایران در روابط خود با آژنس تجدید نظر اساسی خواهد کرد.
غریب آبادی با اشاره به اجرای اسنپ بک گفت: «اسنپ بک آنطوری که اروپاییها انتظار داشتند تاثیر نداشته و آوار آن در ایران کنترل شد.» او افزود: «کشورهای غربی اکنون دنبال فشار هستند، این یک پیام دارد. آنان کاری با تعامل ایران ندارند. طبیعتا شرایط ما بعد از قطعنامه در شورای حکام شرایط متفاوتی خواهد بود.»
این در حالی است که عباس عراقچی وزیر امور خارجه صبح امروز سعی کرد پیام نرمتری به طرف غربی بدهد.
او گفت: «هیچ تاسیسات هستهای غنیسازی اعلام نشدهای در ایران وجود ندارد، تمام تاسیسات هستهای ایران تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی هستند.» عراقچی تاکید کرد: «پیام ما مشخص است؛ حق ایران برای غنیسازی و برای استفاده از انرژی هستهای صلحآمیز به شمول غنیسازی غیرقابل انکار است. ایران این حق را دارد و به تلاش برای برخورداری از آن ادامه خواهد داد.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، کمتر از سه هفته پیش گفته بود که فعالیتهایی در نزدیکی محل نگهداری ذخایر اورانیوم ایران شناسایی شده است. با این حال گروسی تاکید کرده بود که ایران «در حال حاضر فعالانه غنیسازی اورانیوم انجام نمیدهد.» گروسی طبق معمول از احتمال از سرگیری درگیریها ابراز نگرانی کرده بود.
امروز عراقچی درباره مذاکره هم حرف زد. او در کنفرانس «حقوق بینالملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع » با بیان اینکه درخواست برای مذاکره مجددا شروع شده است، تاکید کرد: «زیرا آنها از طریق حمله نظامی به هدف خود درباره موضوع هستهای ایران نرسیدند. برای مذاکره و دیپلماسی قاعده و مبنا وجود دارد؛ نمیتوان خواستههای خودشان را تحمیل کنند؛ اولین قدم این است که بدانند دیپلماسی و مذاکره با دیکته کردن فرق دارد. باید در مذاکره جدیت داشت؛ خواستهها باید معقول باشند.»
در کنار عراقچی در همین نشست کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی نیز گفت: «ایران همواره نشان داده که آماده مذاکره است اما مذاکرهای که بر اساس اصل برابری و منافع باشد اما مشکل این است که آمریکاییها برای چنین مذاکرهای آمادگی ندارند.»
از زمانی جنگ دوازده روزه و حمله آمریکا به تاسیسات اتمی ایران، هیچ مذاکرهای بین دو طرف انجام نشده است. اما عمان روز یکم نوامبر از ایران و آمریکا خواست تا مذاکرات هستهای متوقفشده را از سر بگیرند. تاکنون این اتفاق رخ نداده است و هیچ نشانه جدی و تمایلی از سوی ایران و آمریکا برای مذاکره دیده نمیشود و این حرفهای عراقچی و خرازی را هم نمیتوان سیگنالی قوی برای مذاکره تلقی کرد. به نظر میرسد اظهارات رئیس سازمان انرژی اتمی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
واکنش تند ایران به درخواست آژانس برای افزایش نظارت
محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی درکنفرانسی بینالملل «حقوق بینالملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع » به شدت از عملکرد آژانس انتقاد کرد و گفت حملهای که به تأسیسات هستهای ایران صورت گرفت در تاریخ سابقه نداشته است و تفاوت آن با حملههای دیگری که به تأسیسات هستهای صورت گرفته بود مانند حمله اسرائیل به سوریه و عراق و یا موضوعات مطرح شده درباره زاپروژیا، در این بود که هیچ کدام از موارد قبلی تحت نظارت پادمان و آژانس نبودند.
او گفت که سنگینترین بمبی که تا حالا در دنیا مورد استفاده قرار گرفته را به تأسیسات هستهای ایران زدند. وی در خصوص شدت حملات آمریکا و اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران گفت: «وقتی آنها خودشان زدهاند، نابود کردهاند، منهدم کردند، چه مانده که میخواهند نظارت کنند.»
اسلامی همچنین در اظهارات یکشنبه خود بار دیگر از آژانس بینالمللی انرژی اتمی انتقاد کرد و گفت: «نخستین جایی که اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه بمباران کرد، کارخانهای بود که سوخت صفحهای برای رآکتور تهران تولید میکرد و اطلاعات این مکان فقط در اختیار آژانس بینالمللی انرژی اتمی بوده است.»
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به شرایط کنونی بعد از حمله صورت گرفته به تاسیسات هستهای ایران توسط آمریکا و اسرائیل برای آژانس شرط تازهای گذاشت و اعلام کرد: «آژانس باید بپذیرد که در شرایط جدیدی قرار داریم و باید مدالیتهای بر اساس شرایط جنگی تدوین شود و تا زمانی که این اتفاق نیفتد تعهدات ما در چارچوب پادمان و اساسنامه است و تا زمانی که چنین مدالیتهای تدوین نشود فشارهای سیاسی کاری را از پیش نمیبرد.»
هفته گذشته، تازهترین گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هستهای ایران به رسانههای غربی درز کرد که در آن آمده است این نهاد سازمان ملل از زمان بمباران و آسیب شدید تأسیسات ایران توسط آمریکا و اسرائیل در ماه ژوئن، تا کنون قادر به تأیید ذخایر اورانیوم غنیشده تا۶۰ درصدی ایران نبوده است.
احتمال صدور قطعنامه علیه ایران
آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده است که بازرسی از هفت سایت هدف قرار گرفته در جنگ، از جمله فردو، نطنز و اصفهان، «مدتها است که به تأخیر افتاده» است.
ایران به آژانس اجازه دسترسی به نیروگاه هستهای بوشهر و راکتور تحقیقاتی تهران را داده است اما گفته است که شرایط امنیتی و ایمنی برای بازرسی سایر تأسیسات فراهم نشده است، و اورانیوم با غنای بالا همچنان دفن شده است.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسشی درباره رایزنیهای در جریان برای جلوگیری از صدور قطعنامه جدید علیه ایران در نشست شورای حکام گفت طرح این قطعنامهها عملیات روانی و سیاسی تکراری است که با هدف تحمیل فشار سیاسی انجام میشود. همان مطالب تکراری، اتهامهای سراسر دروغ و کذب دوباره مطرح شده است.
گزارشها حاکی از آن است که سه کشور اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان ممکن است در حال هماهنگی برای ارائه یک قطعنامه جدید درباره ایران به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی باشند.
ادامه میانجیگری مصر میان ایران و آژانس
در همین حال امروز وزارت خارجه مصر از رایزنی تلفنی وزیر خارجه این کشور با همتای ایرانی و مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره آخرین تحولات پرونده هستهای ایران و همکاریهای میان تهران و آژانس خبر داد.
وزارت خارجه مصر در بیانیهای اعلام کرد: در چارچوب تلاشهای مستمر مصر برای کاهش تنشها و تقویت امنیت و ثبات منطقه، «بدر عبدالعاطی» وزیر خارجه کشورمان با سید «عباس عراقچی» وزیر خارجه ایران و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تماس تلفنی برقرار کرد تا آخرین تحولات پرونده هستهای ایران مورد بررسی قرار بگیرد.
طبق گزارش روزنامه «الیوم السابع»، در جریان این تماسها، مسیر همکاری موجود میان ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پرونده هستهای مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
وزیر خارجه مصر نیز بر اهمیت ادامه تلاشها برای کاهش تنش، ایجاد اعتماد و فراهم کردن شرایط مناسب جهت ادامه همکاریها تأکید کرد تا فرصت واقعی برای راهحلهای دیپلماتیک و از سرگیری گفتوگوها فراهم شود.
طبق بیانیه وزارت خارجه مصر، همچنین در این تماسها، آخرین تحولات مرتبط با جلسه آتی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بررسی شد و عبدالعاطی بر اهمیت استمرار گفتوگوها در چارچوب مکانیسمهای چندجانبه تأکید کرد تا از طریق آن نظام عدم گسترش سلاحهای هستهای در سطح منطقهای و بینالمللی تقویت شده و امنیت و ثبات جهانی ارتقا یابد.
از سوی دیگر، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تلاشهای رئیسجمهور مصر در گسترش استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای به ویژه پروژه نیروگاه هستهای الضبعه را ستود و تأکید کرد که این پروژه نمونهای از همکاری و هماهنگی میان کشورها و آژانس محسوب میشود و به پیشبرد اهداف توسعه ملی کمک میکند.
