جدال تازه صداوسیما و وزارت بهداشت | تبلیغات جنجالی تلویزیون علیه سلامت عمومی؟
رویداد۲۴| تلویزیون در هفتههای اخیر بیش از آنکه به رسانهای برای اطلاعرسانی عمومی شباهت داشته باشد، برای برخی شبیه به یک بازار بزرگ فروش محصولات شبهدارویی شده است؛ محصولاتی که نهتنها تأیید رسمی بخشی از متخصصان را ندارند، بلکه به گفته کارشناسان، میتوانند سلامت عمومی را نیز با خطر مواجه کنند.
روزنامه خراسان در گزارشی انتقادی، وضعیت فعلی تبلیغات تلویزیونی را با عبارتی صریح توصیف کرده است: «شبکههای تلویزیونی این روزها به یک بازار فروش برای محصولات سلامت تبدیل شده است که متخصصان سلامت و وزارت بهداشت هم آنها را تایید نمیکنند.»
این روزنامه با اشاره به بازار آشفته محصولات لاغری نوشته است: «چاقی و اضافه وزن کابوس روز و شب خیلیهاست و ناندانی عدهای دیگر!»
خراسان در ادامه به شیوههای تبلیغاتی این محصولات پرداخته و هشدار داده است: «اسم رمز همه این محصولات عجیب هم «معجزهآسا»، «لاغری یکشبه و فوری» و «بدون نیاز به ورزش و رژیم» است! اگر از ما میشنوید تا این عبارتها را شنیدید، دو پای دیگر قرض کنید و پا به فرار بگذارید!»
آنچه بیش از همه توجه منتقدان را جلب کرده، حضور پررنگ این تبلیغات روی آنتن رسمی کشور است. بهنوشته خراسان: «بهتازگی تبلیغ یک دمنوش گیاهی چربیسوز، با قول ۴ تا ۷ کیلو کاهش وزن در ماه و پک جلبک اسپرولینا در قالب پک ضدریزش مو، پای ثابت برنامههای تلویزیونی شده است.»
این روزنامه تأکید میکند که حجم تبلیغات به حدی است که عملاً فضای برنامهها را اشغال کرده است: «در این برنامهها تا چشم کار میکند، تبلیغ فروش این محصولات است و ارسال آن با یک پیامک.»
نکته مهمتر، اعتماد عمومی به تلویزیون است؛ مسألهای که به باور خراسان بهشدت آسیبپذیر شده است: «خیلیها با اعتماد به همین مرجعیت و اعتبار به این تبلیغات دل خوش میکنند تا کابوسهای چاقی و کممو بودن و ... را تمام کنند.»
خراسان مشخصاً عملکرد صداوسیما را زیر سؤال برده و نوشته است: «عجیب است که تلویزیون تعهد و رسالت خود در برابر سلامت مردم را فراموش کرده است.»
این موضوع تنها در سطح رسانهای باقی نمانده و به اختلاف رسمی میان وزارت بهداشت و صداوسیما نیز کشیده شده است. بنا به گزارش خراسان: «علیرضا رئیسی در نامهای از رئیس صداوسیما خواست تا پخش آگهیهای دمنوشها و مکملهای لاغری را متوقف کند.»
و در ادامه، واکنش صداوسیما چنین روایت شده است: «روابط عمومی صداوسیما … نه تنها این درخواست را رد کرد، بلکه گلایهای را خطاب به وزارت بهداشت مطرح کرد: «شما خودتان مجوزش را دادهاید.»»
خراسان همچنین متن هشدار وزارت بهداشت را چنین بازتاب داده است: «این تبلیغات را «اغواکننده» خواند که «اقدام به فریب و گمراهی و بازی با سلامت مردم میکنند» و تأکید کرد این آگهیها «فاقد پشتوانه علمی معتبر» بوده است.»
روزناممه خراسان با اشاره به اینکه «این اولین باری نیست که تلویزیون، تبلیغاتی را در برنامههایش جای میدهد که ضدسلامت است.» نمونههایی از گذشته را هم برشمرده و نوشته است: «تبلیغ یک نوشیدنی انرژیزا، ورد زبان مجریها شده بود.»، «این تبلیغات نمونههای دیگری مانند شامپوهای ضدریزش، عطرهای قابل استفاده روی پوست، غذاهای فراوریشده و... هم دارد!»
اکنون پرسش اصلی این است که آیا رسانهای که باید خط مقدم آموزش و صیانت از سلامت عمومی باشد، میتواند همزمان به سکوی فروش محصولات شبهدرمانی تبدیل شود؟ پرسشی که به نظر میرسد جدال میان وزارت بهداشت و صداوسیما، به این زودیها پاسخی قطعی برای آن نخواهد داشت.
