ممکن است مذاکرات ایران و عربستان به مصر و کشور‌های اروپایی منتقل شود
رویداد۲۴ سیدهادی سیدافقهی کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با ایلنا، درباره ارزیابی خود از تحولات عراق گفت: شرایط فعلی عراق بسیار شکننده و پیچیده است و بدون مبالغه می‌گویم حتی زمانی که آمریکایی‌ها وارد عراق شدند احساس نگرانی نکردم، اما امروز نگران وضع فعلی عراق هستیم.
وی افزود: زمانی که آمریکا وارد عراق شد بسیاری از نیرو‌های مقاومت شیعه و سنی در مقابل اشغال ایستادند. وقتی داعش ظاهر شد مردم شیعه، سنی و حتی مسیحی بعد از فتوای آیت الله سیستانی مبنی بر جهاد کفایی داعش را سرکوب کردند، اما همان عوامل اقتدار و انسجام به ویژه در بیت شیعی دچار گسل شدند. آمریکا، عربستان سعودی، انگلیس، امارات، بعثی‌های داخل عراق پشت سر مقتدی صدر پنهان شدند و می‌خواهند اقتدار و فتوای بیت شیعی را بشکنند. آمریکا هم به دنبال جنگ شیعی و شیعی است.
سیدافقهی تصریح کرد: من نمی‌گویم صدر آمریکایی است، اما با راهی که صدر می‌رود امکان دارد جنگ شیعی - شیعی اتفاق بیافتد. امروز مقتدی صدر و اتحادیه تمثیقیا یا همان چارچوب هماهنگی که چند جریان سیاسی شیعه هستند طرفداران خود را به درگیری دعوت کردند. البته در مورد این موضوع عقلای قم تلاش کردند و از دو طرف وساطت‌هایی انجام شده و فعلا میانجیگری‌ها ادامه دارد، اما از ادبیات جریان صدر، تصمیماتی که می‌گیرد و تهدید‌هایی که انجام می‌شود این برداشت می‌شود که اقدامات هنجارشکن ادامه دارد و حساس‌ترین نهاد حکمرانی یعنی مجلس عراق اشغال شده که تا به امروز شاهد چنین صحنه‌هایی نبودیم.
وی افزود: بنابراین آمریکا دنبال شکستن این اتحاد و ایجاد ترک در گسل شیعی در بیت شیعی است. اقتدار شیعه عراق بر چند ستون استوار است. مرجعیت عالی‌قدر، عشایر غیور که حامی مرجعیت و هسته مرکزی حشد الشعبی هستند که برخی به دنبال انحلال گروه حشدالشعبی و همچنین منزوی کردن جریان‌های سیاسی هستند. به همین دلیل است که مقتدی صدر موضوع اکثریت ملی را مطرح کرده تا دیگر گروه‌ها را منزوی کند. امروز هم پیمانان آقای مقتدی صدر یعنی حزب دموکرات کردستان یعنی مسعود بارزانی و چه سنی‌ها که در راس آن محمد الحلبوسی است با اقدامات فعلی مقتدی صدر فاصله گرفتند، چون هم احساس خطر کرده و عقیده دارند که این اقدامات کل سیستم و حاکمیت عراق از هم فرو می‌پاشد. به همین دلیل آقای مقتدی صدر هم می‌خواهد روش حکمرانی، حاکمیت و پارلمان منحل شده اعضای جدید در انتخابات جدید انتخاب شوند و قانون اساسی جدیدی شکل بگیرد.
سیدافقهی گفت: جریان مقتدی صدر به دادگاه عالی متوسل شد و آن‌ها گفتند اصلا در مشاجرات و درگیری‌های خیابانی دخالت نمی‌کنیم و وظیفه دادگاه عالی فدرال نیست که پارلمان را منحل کند. پارلمان روش قانونی دارد و باید طبق قانون اساسی منحل شود. جریان صدر می‌داند که نمی‌تواند از طریق قانونی پارلمان را منحل کند. فکر می‌کرند اگر ۷۳ کرسی را از پارلمان بیرون بکشند پارلمان خود به خود منحل می‌شود در حالی که در مجلس عراق بعد از خروج جریان صدر نمایندگان سایر لیست‌ها وارد پارلمان شدند.
این کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: امروز تنها حربه صدور فراخوان برای تظاهرات میلیونی در عراق است از طرف دیگر هم ائتلاف چارچوب هماهنگی هم طرفدارانش را به کف خیابان دعوت کرده است. در آن صورت اگر تروری در بین جریان مقتدی صدر و چارچوب هماهنگی اتفاق بیافتد چه کسی این اتفاق را جمع خواهد کرد و به نفع چه گروهی تمام خواهد شد؟
وی افزود: امروز عراق وضعیت شکننده داشته و بن بست ادامه دارد.
سیدافقهی در پاسخ به این سوال، تحولاتی که در عراق اتفاق می‌افتد نقشی در میانجیگری عراق در موضوع ایران و عربستان دارد یا خیر گفت: همانطور که می‌دانید تا امروز پنج دور نشست میان ایران و عربستان با میزبانی عراق اتفاق افتاده و تمام شده است و آقای بن سلمان ولیعهد عربستان گفت دیگر نیاز نیست مذاکرات در سطح امنیتی بماند و باید در سطح سیاسی دنبال شود. یعنی مقامات سیاسی و وزرای خارجی دو کشور با هم صحبت کنند. اما اینکه با فضایی که در عراق وجود دارد آیا آمادگی این را دارد که این ملاقات‌ها در عراق انجام شود یا خیر احساس می‌کنم شرایط امروز مساعد نیست تا زمانی که اوضاع آرام شود.
وی افزود: بنابراین باید فرصتی به عراقی‌ها داده شود تا اوضاع آرام شود و نقش میانجیگری در بغداد صورت بگیرد، اما ممکن است به خاطر وضعیت فعلی مذاکراتی در عراق انجام نشود، اما ایران و عربستان باید به مذاکرات خود ادامه دهند و ممکن است این مذاکرات و ملاقات‌ها به کشور مصر و کشور‌های اروپایی منتقل شود، اما باید منتظر ماند و دید چه اتفاقاتی می‌افتد.
سیدافقهی در پاسخ به این سوال که نقش تهران در ایجاد آرامش در عراق را چه طور می‌بینید گفت: ایران همیشه فاصله عقلانی خود را به یک اندازه با گروه‌های مختلف چه سنی‌ها، چه کرد‌ها و چه شیعیان حفظ می‌کند. دوم آنکه ایران همه طرف‌ها را به گفتگو و آرامش دعوت می‌کند. سوم ایران می‌گوید اگر قرار بر تغییر است، باید از طریق قانون انجام شود یعنی هرچه قانون اساسی و دادگاه می‌گویند گروه‌های سیاسی با هم توافق کنند و درگیری و غوغاسازی راه حل نیست. اگر باز هم درگیری اتفاق افتاد انتهای آن مذاکره است و باید با حداقل هزینه توافق کنند تا دشمن از فضای مشتنج سو استفاده نکند؛ بنابراین راهبرد و ساز و کار منطقی ایران این است که هر اختلافی با گفتگو حل شود و ایران هر تصمیمی که ملت عراق بگیرد به آن احترام گذاشته و برای آرام کردن وضعیت کنونی همکاری خواهد داشت.
