غذاهای سنتی مشهدی ؛ چه غذاهایی را در مشهد باید بخوریم؟

رویداد ۲۴-مشهد شهری قدیمی که در منطقه نیمه‌خشک کشور قرار گرفته و از گذشته نان به‌خاطر کشت گندم و جو، در دسترس ترین ماده‌ی غذایی بوده و اغلب غذاهای سنتی این شهر با نان میل می‌شوند.

یکی از غذاهای سنتی مشهد که به‌هیچ‌وجه نباید آن را از دست بدهید شله مشهدی است که نوعی آش محسوب می‌شود. این غذای سنتی محبوب‌ترین آش بین مشهدی‌هاست. در ادامه چندین غذای سنتی دیگر هم معرفی می‌کنیم تا در سفر به مشهد آنها را در لیست شکم گردی خود قرار دهید.

انواع آش مشهدی

ازآنجاکه مشهدی‌ها ارادت خاصی به آش رشته دارند، در بخش‌های مختلف شهر و منطقه خراسان آش به روش‌های متفاوتی طبخ می‌شود. در ادامه به معرفی بیشتر آش‌ها می‌پردازیم.

آش شله مشهدی

امکان ندارد با یک مشهدی هم‌کلام شوید و نام شله مشهدی را از زبانش نشنوید. غذایی که ارزش امتحان‌کردنش در صدر لیست قرار می‌گیرد شله مشهدی است که از گوشت گاو یا بره، انواع لوبیا، عدس، برنج و سایر چاشنی‌ها پخته می‌شود. البته درست‌کردن آن به این آسانی‌ها هم نیست و از غذاهایی است که وقت زیادی از شما می‌گیرد؛ اما اگر محرم و صفر راهی مشهد شوید، می‌توانید این غذای خوشمزه را به‌صورت نذری دریافت کنید.

آش لخشک

این آش نوعی از آش رشته است که در آن از رشته‌های پهنی که به لَخشک معروف است استفاده می‌کنند. در تهیه این آش با رشته‌های پهن لخشک، عدس و اسفناج هم استفاده می‌شود که طعم خاصی به آن می‌بخشد، همچنین غذا را بسیار مقوی برای افرادی که کم‌خونی و کمبود آهن دارند می‌سازد و نیازهای معدنی بدن را برآورده می‌کند.

آش ماستی

آش ماستی از دیگر غذاهای سنتی مشهد است که در شهرهای مختلف طبخ می‌شود؛ اما کمتر کسی نام این غذای سنتی را می‌داند. در مشهد این آش با استفاده از سینه مرغ، لپه، سیر، پیاز، شوید خشک، ادویه‌ها، زعفران و برگ‌بو تهیه می‌شود. از خواص این آش می‌توان به سرشار بودن از آهن، کلسیم، فیبر، منیزیم، فولیک‌اسید و گوگرد است. آش ماستی در خراسان رضوی در شهر مشهد و به‌خصوص در سبزوار بیشتر طبخ می‌شود.

آش کوفته قلقلی

در تهیه آش از کوفته‌قلقلی‌های خوشمزه استفاده می‌شود و به همین خاطر به آن آش کوفته‌قلقلی می‌گویند. این آش در مشهد با ماست سرو می‌شود و از کوفته‌قلقلی، پیاز و ادویه‌ها، برنج و سبزی آش تهیه می‌شود. بیشتر مردم این آش را در فصل زمستان و هوای سرد میل می‌کنند و از خواص آن برای بهبود سیستم ایمنی و رفع کم‌خونی و فقر آهن بهره می‌برند.

دیزی سنگی مشهدی

دیزی سنگی همان آب گوشت خودمان است که کمی چرب‌وچیلی‌تر در ظروف سنگی پخته می‌شود. پخت یک غذای مقوی و سنتی در دیگ سنگی طعم منحصربه‌فردی به آن می‌بخشد و مزه‌ی واقعی مواد را کاملاً حفظ می‌کند. اگر بعد از میل‌کردن غذا به طعم آن علاقه‌مند شدید می‌توانید از کوه سنگی و اطراف حرم دیگ‌های سنگی تهیه و آب گوشت لذیذ خود را در آن‌ها طبخ کنید. مشهدی‌ها کنار دیزی سنگی از ریحان و پیاز هم استفاده می‌کنند.

شیشلیک مشهدی

 غذای مشهدی که طعم بی‌نظیری دارد و کسانی که تمایل زیادی به خوردن گوشت دارند، حتماً به آن علاقه‌مند می‌شوند. شیشلیک از دو واژه‌ی شیش به معنای 6 و لیک به معنای کباب به وجود آمده و در واقع شیشلیک 6 تکه گوشت بره یا گوسفند متصل به دنده است. این گوشت‌ها به مدت 12 ساعت در ترکیب زعفران و ادویه‌های مخصوص و آبلیمو خوابانده می‌شوند تا طعم خاصی بگیرند، سپس طبخ می‌کنند.

ازآنجایی‌که غذا از گوشت بره پخت می‌شود قیمتی گران دارد؛ اما امتحان‌کردن آن برای مسافرانی که بلیط هواپیما را تهیه کرده اند و راهی مشهد شده اند، بسیار ارزش دارد.

قروت مشهدی

یکی از غذاهای سرشار از کلسیم که به نام‌های کله‌جوش و اشکنه قروت هم شناخته می‌شود است. این غذا در مشهد و روستاهای اطراف با کشک‌های سفید و در بیرجند با قروت (کشک بنفش بیرجندی) طبخ می‌شود که طعمی نزدیک به ترش دارد. در انتهای پخت هم به آن گردو با مقدار فراوان اضافه می‌کنند که آن را به روغن می‌اندازد و خواص درمانی به آن می‌بخشد.

پلوهای مشهدی

چندتا از پلوهای معروف مشهدی را در ادامه معرفی خواهیم کرد.

رشته پلو مشهدی

رشته‌های مخصوص پلویی در مشهد استفاده می‌شود که ترکیب آن با پلو با زعفران غذایی مقوی و سبک به وجود آورده. برخی افراد برای تزیینات و دورچین از مرغ زعفرانی در کنار رشته‌پلو استفاده می‌کنند.

خورشت ریواس مشهدی

مانند تمام خورشت‌های سبز ایرانی (خورشت کرفس و قرمه‌سبزی) این هم خورشتی سبزرنگ و البته ترش‌مزه است که دیگر نیازی به استفاده از آبغوره و لیموعمانی ندارد. در پخت این خورشت در مرحله‌ی آخر ریواس را اضافه می‌کنند که در طی پخت له نشود.

پلو مخلوط مشهدی

استفاده از کوفته‌قلقلی کوچک در این غذا، آن را استانبولی‌پلو متفاوت ساخته. در این پلو مخلوط علاوه بر لوبیاسبز و ادویه‌های مخصوص، از گوشت چرخ‌کرده به همراه پیاز استفاده می‌شود و غذا را از حالت ساده تبدیل به غذایی مقوی می‌کند.

دسرهای مشهدی

دسرهای مشهدی اغلب در ماه رمضان و مناسبت‌ها سرو می‌شوند. برخی خانواده‌ها هم برای نذری دسر می‌پزند و بین همسایه‌ها پخش می‌کنند.

دیگچه مشهدی

دسری مشابه شیربرنج که در آن از زعفران و هل و بادام استفاده می‌کنند و سفت‌تر از شیربرنج پخته می‌شود و دم می‌کشد. مشهدی‌ها دیگچه را به‌عنوان صبحانه هم میل می‌کنند؛ اما این دسر بیشتر در ایام مذهبی مانند ماه رمضان برای افطار و نذری پخته می‌شود.

کوکوی شیرین مشهدی

دسری تهیه شده از زعفران، سیب‌زمینی، تخم‌مرغ و آرد ذرت که در انتها به آن شهد شیرین که از شکر و گلاب و آب تهیه شده اضافه می‌کنند. از این دسر به‌عنوان پیش‌غذا و دسر بعد از غذا برای هضم بهتر هم استفاده می‌شود.

ماقوت مشهدی

اگر مسقطی خورده باشید متوجه می‌شوید که ماقوت همان مسقطی است که به سبک مشهدی با طعم زعفران تهیه می‌شود. البته برای تزیین از هل و پسته و بادام هم استفاده می‌کنند.

چنگالی مشهدی

چنگالی یکی از دسرهای مشترک بین مشهد و سیستان است که هر شهر به سبک خودش آن را سرو می‌کند. در مشهد نان‌ترد در روغن داغ ورز داده می‌شود و شکر یا شهد شیرین به آن اضافه می‌شود که به آن دسر چنگالی می‌گویند.

رستوران‌های سنتی مشهد

 این همه از غذاهای سنتی و محلی حرف زدیم، اما مسافران که نمی‌توانند غذای محلی را به اندازه‌ی مردم محلی ماهرانه و خوشمزه درست کنند؛ پس نوبت آن رسیده چند رستوران که این غذاهای سنتی را سرو می‌کنند معرفی کنیم. البته بعضی رستوران‌ها به‌قدری زیبا هستند که جزو جاهای دیدنی مشهد حساب می‌شوند.

·    رستوران باباقدرت مشهد: آدرس: میدان 17 شهریور، بلوار صدر، نبش صدر 16

·    رستوران یاران گناباد مشهد: آدرس: طرقبه، بین امام رضا ۷ و 9

·    رستوران ترمه مشهد: آدرس: بلوار معلم، معلم 29، محله سیدرضی

·    رستوران ارم شاندیز مشهد: آدرس: شاندیز، نبش امام رضا 28

·    رستوران سنتی ملاقه مشهد: آدرس: مشهد، الهیه ۱، روبروی رزم ۵

·    رستوران معین درباری مشهد: آدرس: بین میدان تلویزیون و میدان پارک، حاشیه شهرک نوفل‌لوشاتو / شعبه دو: شاندیز، بین امام رضا 8 و 10

·    رستوران غذای سنتی جاغرق باشی مشهد: آدرس: بلوار معلم، بین معلم 45 و بلوار دانشجو