تحلیل «هممیهن» از پیامدهای اسنپبک؛ بحران بیسابقه در پیش است؟

رویداد۲۴| در شرایطی که ایرانیان منتظر سرنوشت برجام و تحولات هستهای هستند، روزنامه هممیهن با انتشار یادداشتی از آرش ملکی، پژوهشگر حقوق بینالملل، هشدار داده است که بازگشت مکانیسم ماشه و اجرای اسنپبک میتواند کشور را در معرض خطرات جدی اقتصادی و سیاسی قرار دهد و هر غفلتی در این زمینه پیامدهای زیانباری برای ایران به دنبال خواهد داشت.
آرش ملکی در یادداشتی با عنوان «بازگشت به خان نخست: برجام، مکانیسم ماشه و چشمانداز آینده ایران» توضیح داده است که برخلاف باور عمومی، در متن برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، عبارات «مکانیسم ماشه» و «Snapback» وجود ندارند و آنچه امروز اجرا میشود، بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام موسوم به مکانیسم حل اختلاف است. بر اساس این مقررات، در صورت اختلاف میان اعضای برجام یا تخلف ایران از تعهداتش، ابتدا موضوع به کمیسیون برجام ارجاع میشود و در صورت حلنشدن مشکل، هیئت مشورتی و وزرای خارجه کشورهای عضو درگیر میشوند. اگر اختلاف همچنان پابرجا بماند، موضوع به شورای امنیت سازمان ملل منتقل میشود و تصمیم نهایی درباره بازگشت تحریمهای سازمان ملل اتخاذ خواهد شد.
ملکی با بیان اینکه بازگشت تحریمها یا همان «اسنپبک» ستون فقرات برجام را تهدید میکند، میگوید: «اجرای این مکانیسم نه تنها هیچ منفعتی برای ایران ندارد، بلکه کشور را در وضعیتی بحرانی قرار میدهد. پیامدهای اقتصادی، تهدید مشروعیت تصمیمات دولت و تاثیر بر پروندههای بینالمللی ایران، از جمله در دیوان بینالمللی دادگستری، از جمله خطرات مهم این رویداد است.»
این پژوهشگر حقوق بینالملل همچنین به سابقه اختلاف هستهای ایران و غرب و نقش برجام در کاهش تنشها اشاره کرده و یادآور شده است که اقدامات دولت احمدینژاد در دوره قبلی باعث شد اختلافات هستهای به آستانه جنگ نزدیک شود. وی تاکید میکند که برجام، با وجود انتقادات، توانسته بود ایران را از بحران هستهای و تهدید صلح جهانی دور کند، اما تحولات داخلی و خارجی دوباره آتش زیر خاکستر را شعلهور کرده و ایران را در معرض تهدیدات بینالمللی قرار داده است.
ملکی در پایان هشدار داده است که متولیان شعام و وزارت امور خارجه باید بدون فوت وقت و با جدیت کامل، تدابیر لازم برای جلوگیری از وقوع اسنپبک را به کار گیرند و هر غفلتی در این زمینه میتواند کشور را با خطرات بیسابقه اقتصادی و سیاسی مواجه کند.



اتفاقا باب دل فرصت طلبان و کاسبان تحریم هست چرا جلوگیری کنن
