چالش آداب دیپلماتیک در ایران؛ بیتوجهی به پروتکلها مختص پزشکیان است؟
رویداد۲۴| انتشار تصویری از دیدار مسعود پزشکیان با رجب طیب اردوغان در حاشیه اجلاس دوحه، واکنشهای گستردهای در شبکههای اجتماعی و رسانهها ایجاد کرده است. در این تصویر، اردوغان نشسته است و پزشکیان خم شده تا با او مصافحه کند؛ اتفاقی که برخی آن را نقض پروتکل و نشانهای از ضعف دیپلماتیک ایران دانستهاند. اما آیا این خطا صرفاً مربوط به دولت چهاردهم است؟
نگاهی به تاریخ و فرهنگ سیاسی ایران نشان میدهد، مسئله عمیقتر و ساختاریتراست. در عرصه دیپلماسی بینالمللی، هر حرکت، حتی سادهترین آن، بار معنایی خاصی دارد. چه کسی مینشیند، چه کسی میایستد و چه کسی تماس را آغاز میکند، پیامهایی درباره جایگاه، احترام و قدرت ملی منتقل میکند. دیدار پزشکیان و اردوغان نمونهای از این واقعیت است: خم شدن رئیسجمهور ایران برای مصافحه با همتای خود، فراتر از یک اشتباه تشریفاتی، میتواند برداشتهایی درباره جایگاه ایران ایجاد کند.
با این حال، بررسی رفتار مسئولان ایرانی در سالهای گذشته نشان میدهد که چنین حوادثی تازه نیستند. از رفتاری که شهید رجایی در سازمان ملل داشت تا حرکات احمدینژاد، رئیسی یا دیگر مقامات، بارها مشاهده شده که مسئولان ایرانی خارج ازچارچوب پروتکلهای کلاسیک بینالمللی عمل کردهاند.
نکته مهم این است که فرهنگ سیاسی ایران اساساً پروتکلمحور نیست و ساختار دیپلماتیک رسمی در بسیاری از مواقع با اگوهای سنتی و شخصی ترکیب میشود. هم میهن در یادداشتی به این موضوع اشاره کرده است که مخالفخوانی وتفاوت نگاه در واکنش به رفتار مسئولان، بخشی از هویت سیاسی و رسانهای کشور است. وقتی پزشکیان در دیدارهای خارجی رفتار صمیمی نشان میدهد، برخی آن را نشانه فروتنی و نزدیکی به مردم میدانند و عدهای دیگر آن را ضعف دیپلماتیک تلقی میکنند. این تضاد درکها نه مختص دولت کنونی است و نه به یک جریان سیاسی خاص تعلق دارد.
در واقع، مشکل اصلی، فراتر از رفتار فردی مسئولان است؛ این یک چالش ساختاری است. سیستم و آموزش دیپلماتیک ایران هنوز نتوانسته مرز میان اصالت شخصی و نمایندگی مؤثر کشور در صحنه بینالمللی را به شکل منسجم تعریف کند. همانطور که فرهیختگان و کارشناسان دیپلماتیک هشدار دادهاند، دقت در رعایت پروتکلهای رسمی، نه برای تظاهر، بلکه برای تضمین جایگاه و کرامت ملی حیاتی است. در نهایت، راهحل، یافتن تعادل ظریف میان شخصیت فردی و نمایندگی ملی است. رئیسجمهور میتواند مردمی و فروتن باشد، اما همزمان باید از موقعیتی قدرتمند در صحنه بینالمللی برخوردار باشد. دیپلماسی موثر یعنی شناخت این که گاهی حفظ کرامت ملی مهمتر از عادتهای شخصی است و رعایت پروتکل، زبان احترام متقابل وابزار نمایش قدرت و ثبات کشور است.
به غیر از تورم وگرانی ودزدی اطرافیان وستلدش هیچ چیز مثبتی نداشته...
حداقل آبروی ایران را نبر...وقتی بلد نیستی بی خود رئیس جمهور شدی!!!بی غیرتی بی مسئولیتی تو را میزنن تو سر ایرانیان باغیرت وشجاع .....میفهمی؟؟؟