سایه تشدید تحریمها بر سر زندگی مردم؛ آخر خط نزدیک است؟
رویداد۲۴| شورای امنیت سازمان ملل دیروز قطعنامهای را که خواستار لغو دائمی تحریمها علیه ایران بود، رد کرد و این یعنی قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران از یکشنبه، ۵ مهر ۱۴۰۴ ساعت ۰۴:۳۰ بامداد دوشنبه به وقت تهران بازخواهد گشت.
نمایندگان روسیه و چین در نشست شورای امنیت سازمان ملل با بررسی قطعنامه «تداوم لغو تحریمها علیه ایران» پیش از پایان مهلت ۳۰ روزه روند مکانیسم اسنپ بک (ماشه) مخالفت کردند و این اقدام را عجولانه دانستند، اما انگلیس و فرانسه اقدام ضد ایرانی خود را توجیه کردند.
به هر روی رای نیاوردن قطعنامه دیروز نشان داد که بعید است تا پایان مهلت سی روزه اتفاق خاصی افتاده و طرف غربی را از افزایش فشارها بر ایران منصرف کند. در این شرایط سوال جدی و کلید این است که بازگشت تحریمهای سازمان ملل چه آثار اقتصادی و سیاسی برای ایران دارد و چه تغییراتی در وضعیت مردم و حاکمیت ایجاد خواهد کرد.
منتظر افزایش فشار اقتصادی باشید
پرواضح است که بازگشت تحریمها میتواند فشارهای اقتصادی را در ایران تشدید کند. تحلیلگران اقتصادی پیشبینی میکنند که این تحریمها میتوانند منجر به کاهش رشد اقتصادی، افزایش نرخ بیکاری، کاهش ارزش پول ملی، افزایش نرخ تورم، کاهش صادرات نفت، کاهش سرمایهگذاری خارجی و افزایش بدهیهای خارجی شوند.
این، اما همه ماجرا نیست و افزایش فشارهای اقتصادی با توجه وضعیت دشوار معیشتی که مردم در آن قرار دارند، با تشدید بحرانها و تسری آن به حوزههای اجتماعی و سیاسی توام خواهد بود. شاهد این مدعا اظهارات وایرال شده حمزه رحیمصفوی، استاد دانشگاه و فرزند مشاور ارشد مقام معظم رهبری، است که در مصاحبهای به مقایسه رفتار مردم ایران و مردم سوریه در دوره جنگ پرداخته و تاکید میکند که سوریها به آخر خط رسیده بودند، چنانچه به آینده اهمیت نداده و به خاطر تغییر وضع موجود به خیابان آمدند. به گفته او تشدید تحریمها میتواند مردم را به آخر خط برساند.
این اظهارنظر نشاندهندهٔ نگرانیهای جدی دربارهٔ تأثیرات منفی تحریمها بر زندگی روزمرهٔ مردم و افزایش نارضایتیهای اجتماعی است.
انتخاب مسئولان چیست؟ مذاکره یا جنگ دوم؟
با توجه به اینکه مهلت ۳۰ روزه تا ۵ مهر ۱۴۰۴ ادامه دارد، میتوان گفت که هنوز فرصت برای دیپلماسی و مذاکره با کشورهای اروپایی و دیگر اعضای شورای امنیت وجود دارد. اما با توجه به مواضع اخیر کشورهای اروپایی و آمریکا، احتمال لغو یا تعویق تحریمها کم به نظر میرسد. در این شرایط، ایران باید با اتخاذ سیاستهای اقتصادی و دیپلماسی مؤثر، از فشارهای اقتصادی و اجتماعی ناشی از تحریمها بکاهد و از انزوای بینالمللی جلوگیری کند.
نگاهی به مواضع طیف رادیکال در ایران و اصرار به خروج از NPT و اقدامات تقابلی، اما امیدواری به تمرکز بر دیپلماسی را کاهش میکند. این وضعیت البته نگرانیهایی را هم ایجاد کرده است، چنانچه روزنامه جمهوری اسلامی در شماره امروز خود به مسئولان هشدار میدهد که نباید دشمن را به هوس جنگ دوباره اندازند و برای برون رفت از این شرایط بهتر است که مردم را محور اصلی حکمرانی قرار دهند.
حال باید منتظر ماند و دید که تصمیم گیرندگان در کشور تا چه اندازه به نگرانیها از ایجاد بحرانهای سیاسی و اجتماعی در پی تشدید تحریمها و بدتر شدن وضعیت اقتصادی توجه دارند و چه راهکاری برای مواجه با این شرایط پیدا خواهند کرد.
اصلا مهم نیست 
