شرق: جنگ دوباره محتمل است، اما فروپاشی نه | نتیجه بازگشت تحریمها چیست؟
رویداد۲۴| با فعالسازی مکانیسم ماشه و نزدیک شدن به بازگشت تحریمها و قطعنامههای شورای امنیت، چشمانداز پرونده هستهای ایران بیش از هر زمان دیگری جدی شده است. مهدی خراتیان، تحلیلگر ارشد مسائل بینالملل، در گفتوگو با شرق تأکید میکند که ایران نه به سمت فروپاشی میرود و نه منزوی میشود؛ بلکه با آمادهسازی داخلی و استفاده هوشمندانه از شکاف میان غرب و چین و روسیه، میتواند شرایط پس از تحریمها را مدیریت کند.
با توجه به تحولات اخیر، از جمله توافق قاهره میان ایران و آژانس و بسته پیشنهادی عباس عراقچی، تلاش اروپاییها برای بازگرداندن تحریمها و قطعنامهها عملاً بیاثر مانده است. بیانیه چهارجانبه آلمان، فرانسه، انگلستان و آمریکا، بهویژه پس از رد قطعنامه کره جنوبی در شورای امنیت، نشان میدهد که اروپا با عبور از مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، به دنبال فشار یکجانبه به ایران است. خراتیان با اشاره به شکاف عمیق میان غرب و کشورهایی مانند روسیه و چین، میگوید این شکاف میتواند به تهران اجازه دهد تا از ظرفیتهای چین و روسیه برای مقابله با فشارهای اروپایی و آمریکایی بهرهبرداری کند.
او با رد سناریوهای رادیکال انزوا و فروپاشی اقتصادی ایران، توضیح میدهد که روابط راهبردی با چین و روسیه، بهویژه خرید نفت و همکاریهای دفاعی، کشور را از انزوای کامل اقتصادی محافظت میکند. خراتیان با اشاره به تجربه جنگ ۱۲روزه با اسرائیل، تأکید میکند که ایران اکنون با آمادگی بیشتر نیروهای نظامی و دفاعی، توان مقابله با هر گونه تجاوز احتمالی را دارد و اسرائیل و آمریکا نمیتوانند مانند گذشته غافلگیر کنند.
خراتیان در بخش دیگری از مصاحبه، به بازسازی توان آفندی و پدافندی ایران اشاره میکند و هشدار میدهد که ایران نباید با عادی جلوه دادن شرایط، فرصت را برای دشمن فراهم کند. وی همچنین یادآوری میکند که اروپا با فعالسازی مکانیسم ماشه و ارسال نامه به شورای امنیت، مسیر زورگویی و زیادهخواهی را انتخاب کرده و امکان دیپلماسی مؤثر در کوتاهمدت محدود است. با این حال، او تأکید دارد که دیپلماسی باید تا دقیقه ۹۰ ادامه یابد تا جهان متوجه شود ایران در مذاکره گارد بسته ندارد.
خراتیان درباره نقش سفر مسعود پزشکیان به نیویورک نیز معتقد است که تأثیر عملی این سفر بر جلوگیری از بازگشت قطعنامهها یا تمدید ششماهه اسنپبک محدود است، زیرا اروپاییها مصمم به بازگرداندن تحریمها هستند. با این حال، ادامه دیپلماسی برای نمایش حسن نیت ایران و مدیریت فضای بینالمللی اهمیت دارد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل میگوید در نهایت میگوید که حتی اگر جنگ احتمالی اسرائیل رخ دهد، این به معنای فروپاشی ایران نیست؛ بلکه با آمادگی کامل نیروها و مدیریت داخلی، ایران میتواند شرایط را کنترل کرده و از فشارها عبور کند. او همچنین اشاره میکند که شکاف میان چین و روسیه با غرب، فرصتی است که تهران میتواند برای تقویت مواضع خود در صحنه بینالملل از آن بهرهبرداری کند.
